CFP - „Etnografia. Teorie, Praktyki, Doświadczenia” (nr 9/2023)

2022-12-02

Jak etnograficznie badać i opisywać dziecięce doświadczenia? Współczesne dzieciństwa podlegają gwałtownym zmianom w związku z napięciami charakteryzującymi dzisiejszy świat: ekonomicznymi, politycznymi, społecznymi, kulturowymi. Dzieciństwa kształtowane są przez szersze struktury (klasę, płeć, etniczność, naród, religię czy rodzinę), ale mają też wymiar jednostkowy, biograficzny. Bycie dzieckiem oznacza nie tylko przynależność do różnorako rozumianych kategorii społecznych, w zależności od kontekstu rodzinnego, prawnego, szkolnego etc., która podlega określonym przywilejom, prawom, obowiązkom i reżimom. Bycie dzieckiem to także osobista mikrohistoria i niepowtarzalna biografia usytuowana w konkretnym momencie historycznym. Dzieci bowiem, dyscyplinowane przez rozmaite normy i wzorce kulturowe, przeżywają w partykularny sposób własne doświadczenie, poszukując granic i definicji własnej sprawczości i negocjując z otaczającym je światem.

W proponowanym numerze chcemy przyjrzeć się rozmaitym dzieciństwom, za punkt wyjścia biorąc perspektywę new childhood studies oraz antropologiczny punkt widzenia. Chcemy zobaczyć, w jaki sposób dzieci wraz z dorosłymi współtworzą świat społeczny, w jaki sposób podejmują w nim, ale zarazem z nim, własne działania; jak go powtarzają, przetwarzają, czy podważają.

Interesują nas szeroko rozumiane etnografie, które opowiadają o współczesnych dzieciach i ich dzieciństwach w różnych kulturowych odsłonach, powstające w badaniach z dziećmi lub poprzez rozmaitych aktorów zaangażowanych we współtworzenie doświadczenia dziecięcego (ekspertów, instytucje, narracje, rzeczy, opiekunów, media czy rynek). Zwłaszcza ciekawią nas te próby badawcze, które ukazują sprawczość i podmiotowość dzieci oraz usiłują usłyszeć i wyeksponować dziecięcy głos w przestrzeni publicznej.

Zachęcamy także do nadsyłania tekstów metodologicznych mówiących o tym, w jaki sposób antropologia może eksplorować i rozumieć dziecięce doświadczenie w sposób, który jest zarówno etycznie, jak i poznawczo wiarygodny.

Proponujemy niniejsze obszary tematyczne, nie traktując ich jako wyczerpujących:

  • Dzieci i nowe technologie (urządzenia, gry, kultury online itp.)
  • Dzieci partycypujące, wyobrażenia na temat i praktyki dziecięcej partycypacji, opinie dzieci na temat partycypacji
  • Dzieci i badania społeczne (metodologia i wymiar etyczny badań, praktyka badawcza, dzieci jako badacze/badaczki świata społecznego)
  • Dzieci a wolność, w tym doświadczenia dzieci pozbawionych wolności (np. przebywające w ośrodkach dla cudzoziemców, w ośrodkach wychowawczych)
  • Dzieci w dyskursie i praktyce muzealniczej
  • Dzieci a polityki państw (np. praktyki rozłączania, społecznej izolacji, przemieszczeń, pedagogiki, push-backi)
  • Dzieciństwa w dobie reżimów pandemicznych
  • Dzieciństwa w perspektywie porównawczej
  • Procesy medykalizacji i demedykalizacji
  • Płeć, seksualność, gender
  • Formy rodzinności, koncepcje domu
  • Materialny i cielesny wymiar kultur dziecięcych
  • Wyobrażenia przyszłości – dystopie i utopie w dziecięcych narracjach i w narracjach dla dzieci
  • Dziecięce topografie, miejsca przeznaczone dla dzieci, miejsca oswajane przez dzieci
  • Dzieci i świat zwierząt
  • Przyjaźnie, konflikty, dziecięce akty miłości i przemocy
  • Dzieci i maszyny
  • Praktyki opieki

Przyjmujemy też teksty do publikacji nie związane z tematem numeru.

Redaktorki tematyczne:  Anna Krawczak, Ewa Maciejewska-Mroczek, Anna Witeska-Młynarczyk

  • Termin nadsyłania abstraktów: 31 styczeń 2023
  • Termin nadsyłania artykułów: 31 maja 2023

Główna osoba do kontaktu:
Katarzyna Mirgos Uniwersytet Gdański
mail: katarzyna.mirgos@ug.edu.pl