CFP - „Etnografia. Teorie, Praktyki, Doświadczenia” (nr 10/2024) 

CFP - „Etnografia. Teorie, Praktyki, Doświadczenia” (nr 10/2024) 

Szamanizmy, szamaństwo, szamanienie 

Kolejny numer czasopisma będzie poświęcony problematyce szamanizmu jako zjawiska społeczno-kulturowego w różnych kontekstach badawczych.  

Konceptualizacja szamanizmu w perspektywie nauk humanistycznych jest niełatwa zarówno ze względu na różnorodność, jak i uniwersalność jego występowania. W badaniach nad szamanizmem przedmiot badań był ujmowany w zależności od dominujących w danym momencie historycznym paradygmatów naukowych: począwszy od interpretacji animistycznej, po przedstawienie postaci szamana jako oszusta, chorego psychicznie czy osoby pod wpływem środków psychoaktywnych. W ramach krytyki postmodernistycznej w naukach humanistycznych niektórzy badacze kwestionują sam termin „szamanizm” jako konstrukcję powstałą w europejskim modelu wytwarzania wiedzy. Postulują oni o stosowanie bardziej adekwatnych terminów, takich jak szamanizmy, szamaństwo czy szamanienie. W antropologii uprawomocniły się narracje szamanów, ich wizje i kosmologie, kiedy w ramach krytyki postkolonialnej zaczęto podważać wypowiadanie się w imieniu „badanego”. W jaki sposób należy więc zinterpretować narracje szamana jako podmiotu? Czy i jakie są uprawomocnione kryteria wiarygodności? 

Jako czasopismo etnograficzne szczególną wagę przyznajemy „terenowi”. Chcemy przyjrzeć się różnym formom szamanizmu z perspektywy empirycznej i teoretycznej, osadzonej w kontekście społecznych interakcji oraz przemian, jakie zachodzą w sferze ich praktyk wierzeniowo-rytualnych. Interesują nas zarówno zagadnienia, które można zaklasyfikować do obszaru „tradycyjnego szamanizmu” (np.  w Azji czy obu Amerykach), jak i jego współczesne formy oraz zjawiska z nim powiązane zachodzące pod wpływem postępującej globalizacji i upowszechnienia nowych mediów (np. neoszamanizm). Zachęcamy również do nadsyłania tekstów dotyczących narracji na temat indywidualnych doświadczeń stanów zmienionej świadomości, jak również ujęć zjawiska szamanizmu w kategoriach epistemologii relacyjnej (z bytami ludzkimi i nie-ludzkimi) czy nowego animizmu.

Proponujemy niniejsze obszary tematyczne, nie traktując ich jako wyczerpujących:  

• historia badań nad szamanizmem 
• teorie szamanizmu
• szamanizm w ujęciu różnych dyscyplin nauki 
• szamanizm  „tradycyjny” 
• neoszamanizm i inne formy adaptacji szamanizmu do nowych kontekstów społeczno-kulturowych (np. turystyka ayahuascowa)   
• Szamanizm miejski 
• Szamanizm a religie 
• Relacyjność między bytami ludzkimi i nie-ludzkimi w szamanizmie i animizmie
  
  

Do numeru przyjmujemy też zgłoszenia artykułów niezwiązanych z problematyką szamanizmu. 

Redaktor tematyczny:  Oyungerel Tangad 
Na artykuły czekamy do: 30.04.2024