Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweMiędzy survey research a obserwacją uczestniczącą: rozdarcia metodologiczno-tożsamościowe w polskiej etnologii/antropologii kulturowej w XXI wieku
DOI:
https://doi.org/10.4467/254395379EPT.16.006.6485Słowa kluczowe:
ethnography, survey, fieldwork, participant observation, questionnaireAbstrakt
Polish ethnology undergoes persistent transformation as a result of theoretical, methodological and epistemological influences from world anthropologies. While in theory it has substantially shifted towards the main stream socio-cultural anthropology, many Polish ethnologists still cultivate formalised methodological approaches developed in the first half of 20th century in Poland, symbolised by a survey. Ethnography understood as an endeavour to obtain an insight into a people’s culture, largely by means of long-lasting participant observation and deep hanging out still struggles for recognition as “scientific enough” while survey approach described in a formalised and quasi-quantitative way dominates students’ training and successful research grants applications. Such a situation highlights the rupture in the identities of Polish ethnographers who feel that discrimination of a participant observation by their own colleagues hinders their struggle to make anthropology an autonomous and publicly recognised discipline in Poland
Downloads
Download data is not yet available.
Bibliografia
Barański, J. (2010). Etnologia i okolice. Eseje antyperyferyjne. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Bielenin-Lenczowska, K. (2015). Spaghetti z ajwarem. Translokalna codzienność muzułmanów w Macedonii i we Włoszech. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Bloch, N. (2011). Urodzeni uchodźcy. Tożsamość pokolenia młodych Tyloetańczyków w Indiach, Monografie Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Bloch, N. (2012). Poza integracją. Separacja jako uchodźcza strategia adaptacji, postkolonialny model społeczeństwa mnogiego i indyjski multikulturalizm. W: M. Buchowski, J. Schmidt Imigranci. Między integracją a izolacją (s. 171-186), „Prace Komitetu Nauk Etnologicznych PAN" nr 18. Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje.
Bloch, N. (2014). Przegrzanie autentycznością. Pomiędzy swojskością a obcością w wielozmysłowym doświadczaniu Indii przez turystów trampingowych. Lud, 98,181-204.
Bourdieu, P. (2007). Szkic teorii praktyki, poprzedzony trzema studiami na temat etnologii Kabylów. Przeł. W. Kroker, Kęty: Wydawnictwo Antyk Marek Derewiecki.
Bryman, A. (2001). Introduction: A Review of Ethnography. W: A. Bryman (ed.) Ethnography, (pp. ix-xxi). London, Thousand Oaks, New Delhi: Sage.
Bulmer, M., Bałeś, K., Sklar, K.K. (red.) (1991). The Social Survey in Historical Perspective, 1880-1940, Cambridge: Cambridge University Press.
Buchowski, M. (2012). Etnologia polska: historie i powinowactwa. Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje.
Buliński, T., Kairski, M. (red.) (2011). Teren w antropologii. Praktyka badawcza we wspólczesnej antropologii kulturowej. Poznań: Wydawnictwo UAM.
Burawoy, M. (2003). Revisits. An outline of a theory of reflexive ethnography, American Sociological Review, 68, 645-679.
Chułek, M. (2012). Nubijczycy Kenijscy z Kibery. Strategie budowania zbiorowej identyfikacji. Lwi 96, 227-248.
Clifford, J. (1986). On Ethnographic Allegory. W: J. Clifford, G. Marcus (eds.) Writing Culture: The Poetics and Politics of Ethnography. (pp. 98-121). Berkeley: University of California Press.
Clifford, J., Marcus, G.E. (eds.) (1986). Writing Culture: The Poetics and Politics of Ethnography. Berkeley: University of California Press.
Dirks, N.B. (2002). Castes of Mind: Colonialism and the Making of Modern India. New Delhi: Permanent Black.
Dzięgiel, L. (red.) (1987). Na egzotycznych szlakach. O polskich badaniach etnograficznych w Afryce, Ameryce i Azji w dobie powojennej. Wrocław: PTL.
Evans-Pritchard, E.E. (1940). The Nuer. Oxford: Clarendon Press.
Geertz, C. (1995). After the Fact: Two Countries, Four Decades, One Anthropologist. Harvard: Harvard University Press.
Geertz, C. (2000). Auailable Light: Anthropological Reflections on Philosophical Topics. Princeton: Princeton University Press.
Gupta, A., Ferguson, J. (1992). Beyond „Culture": Space, Identity, and the Politics of Difference. Cultural Anthropology, 1(7), 6-23.
Hamersley, M., Atkinson, P. (2001). Metody badań terenowych. Przeł. S. Dymczyk, Poznań: Zysk i S-ka.
Herzfeld, M. (2007). Zażyłość kulturowa. Poetyka społeczna w państwie narodowym. Przeł. M. Buchowski, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Herzfeld, M. (2004). Antropologia. Praktykowanie teorii w kulturze i społeczeństwie. Przeł. M.M. Piechniaczek, Kraków.
Jasiewicz, Z. (2006). Etnologia polska. Między etnografią a antropologią kulturową. Nauka, 2,65-80.
Kaczmarek, Ł. (2013). Antropologiczna rewizyta terenowa. Etnografia zagrożona systemowo. Zeszyty Etnologii Wrocławskiej, 2(19), 17-41.
Kaczmarek, Ł. (2014). Teoria upudrowana. Wyobrażenia o etnografii a praktyki badawcze antropologii polskiej. Zeszyty Etnologii Wrocławskiej, 2(21), 115-142.
Kaczmarek, Ł, Ładykowski, P. (2012). Ethnographic Training in Boderland: Students Fieldwork, Serendipities, and Tight limits of Polish University System, „Cargo". Journal for Cultural and Social Anthropology, 1-2(10), 99-117.
Kafar, M. (2013). W świecie wygnańców, wdów i sierot. O pewnym wariancie antropologii zaangażowanej. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Khosravi, S. (2010). ‘Illegal’ Traveller: An Auto-Ethnography of Borders. Basingstoke and New York: Palgrave MacMillan.
Malinowski, B. (1981) [1922]. Argonauci Zachodniego Pacyfiku. Relacje o poczynaniach i przygodach krajowców z Nowej Gwinei. Przeł. B. Olszewska-Dyoniziak, S. Szynkiewicz, Dzielą. t. 3, Warszawa [Argonauts ofthe Western Pacific. An Account of Native Enterprise, and Adventure in the Archipelagoes of Melanesian New Guinea. London: George Routledge & Sons Ltd. 1922].
Marcus, G.E. (2004). Ethnography through Thick and Thin. Princeton: Princeton University Press.
Okely, J. (1999). Anthropology and autobiography: Participatory experience and embod-ied knowledge. W: J. Okely, H. Callaway (red.), Anthropology and autobiography, (pp. 1-28). London and New York: Routledge.
Posern-Zieliński, A. (2005). Polish Anthropology Under Socialism: Intellectual Traditions, the Limits of Freedom, and New Departures. W: C. Hann, M. Sarkany, P. Skalnik (eds.). Studying People in People's Democracies: Socialist Era Antrhopology in East-Central Europę, (pp. 109-128). Munster, LIT Verlag.
Rabinów, P. (1977). Reflections on Fieldwork in Morocco. Berkeley: University of California Press.
Rabinów, P. (2010). Refleksje na temat badań w Maroku. Przeł. K. Dudek, S. Sikora, Kęty. Rakowski, T. (2009). Łowcy, zbieracze, praktycy niemocy. Gdańsk: Słowo/obraz terytoria.
Robotycki, Cz. (1992). Etnografia wobec kultury współczesnej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Rosaldo, R. (1986). From the Door of My Tent: The Fieldworker and the Inąuisitor. W: Clifford J., Marcus G.E. (eds.). Writing Culture: The Poetics and Politics of Ethnography, (pp. 77-97). Berkeley: University of California.
Schmidt, J. (2009). Nowe tożsamości w czasach transformacji europejskich. Imigranci z Polski w Niemczech. Poznań: NEWS-Witold Nowak.
Stanisz, A. (2014). Rodzina made in Poland. Antropologia pokrewieństwa i życia rodzinnego. Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje.
Stocking, Jr. G.W. (2001). The Ethnographer's Magie: Fieldwork in British Anthropology frorn Tylor to Malinowski. In: A. Bryman (ed.) Ethnography. Sagę Benchmarks in Research Methods, (pp. 3-47). London-Thousand Oaks-New Delhi: Sage.
Szacki, J. (1981). Historia myśli socjologicznej. Warszawa: PWN.
Urry, J. (1984). Englishmen, Celts and Iberians: The Ethnographic Survey of the United Kingdom, 1892-1899. In: G. Stocking (ed.). Functionalism Histońcized (History of Anthropology II). (pp. 83-105). Madison, WI: University of Wisconsin Press.
Urry, J. (2001). 'Notes and Queries on Anthropology' and Development of Field Methods in British Anthropology. In: A. Bryman (ed.) Ethnography, Sagę Benchmarks in Research Methods, (pp. 101-127). London-Thousand Oaks-New Delhi: Sage.
Watson C.W. (ed.) (1999), Eeing There: Fieldwork in Anthropology, London, Sterling, Yirginia. Vaus de, D. (2002). Suweys in Social Research. 5th Edition. London: Routledge.
Vaus de, D. (2002). Analyzing Social Science Data: 50 Key Problems in Data Analysis. London-Thousand Oaks-New Delhi: Sage.
Wróblewski, F. (2015). Indeksy etnograficzne w polskiej praktyce badawczej XX w., Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia, l, 108-132.
Bielenin-Lenczowska, K. (2015). Spaghetti z ajwarem. Translokalna codzienność muzułmanów w Macedonii i we Włoszech. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Bloch, N. (2011). Urodzeni uchodźcy. Tożsamość pokolenia młodych Tyloetańczyków w Indiach, Monografie Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Bloch, N. (2012). Poza integracją. Separacja jako uchodźcza strategia adaptacji, postkolonialny model społeczeństwa mnogiego i indyjski multikulturalizm. W: M. Buchowski, J. Schmidt Imigranci. Między integracją a izolacją (s. 171-186), „Prace Komitetu Nauk Etnologicznych PAN" nr 18. Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje.
Bloch, N. (2014). Przegrzanie autentycznością. Pomiędzy swojskością a obcością w wielozmysłowym doświadczaniu Indii przez turystów trampingowych. Lud, 98,181-204.
Bourdieu, P. (2007). Szkic teorii praktyki, poprzedzony trzema studiami na temat etnologii Kabylów. Przeł. W. Kroker, Kęty: Wydawnictwo Antyk Marek Derewiecki.
Bryman, A. (2001). Introduction: A Review of Ethnography. W: A. Bryman (ed.) Ethnography, (pp. ix-xxi). London, Thousand Oaks, New Delhi: Sage.
Bulmer, M., Bałeś, K., Sklar, K.K. (red.) (1991). The Social Survey in Historical Perspective, 1880-1940, Cambridge: Cambridge University Press.
Buchowski, M. (2012). Etnologia polska: historie i powinowactwa. Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje.
Buliński, T., Kairski, M. (red.) (2011). Teren w antropologii. Praktyka badawcza we wspólczesnej antropologii kulturowej. Poznań: Wydawnictwo UAM.
Burawoy, M. (2003). Revisits. An outline of a theory of reflexive ethnography, American Sociological Review, 68, 645-679.
Chułek, M. (2012). Nubijczycy Kenijscy z Kibery. Strategie budowania zbiorowej identyfikacji. Lwi 96, 227-248.
Clifford, J. (1986). On Ethnographic Allegory. W: J. Clifford, G. Marcus (eds.) Writing Culture: The Poetics and Politics of Ethnography. (pp. 98-121). Berkeley: University of California Press.
Clifford, J., Marcus, G.E. (eds.) (1986). Writing Culture: The Poetics and Politics of Ethnography. Berkeley: University of California Press.
Dirks, N.B. (2002). Castes of Mind: Colonialism and the Making of Modern India. New Delhi: Permanent Black.
Dzięgiel, L. (red.) (1987). Na egzotycznych szlakach. O polskich badaniach etnograficznych w Afryce, Ameryce i Azji w dobie powojennej. Wrocław: PTL.
Evans-Pritchard, E.E. (1940). The Nuer. Oxford: Clarendon Press.
Geertz, C. (1995). After the Fact: Two Countries, Four Decades, One Anthropologist. Harvard: Harvard University Press.
Geertz, C. (2000). Auailable Light: Anthropological Reflections on Philosophical Topics. Princeton: Princeton University Press.
Gupta, A., Ferguson, J. (1992). Beyond „Culture": Space, Identity, and the Politics of Difference. Cultural Anthropology, 1(7), 6-23.
Hamersley, M., Atkinson, P. (2001). Metody badań terenowych. Przeł. S. Dymczyk, Poznań: Zysk i S-ka.
Herzfeld, M. (2007). Zażyłość kulturowa. Poetyka społeczna w państwie narodowym. Przeł. M. Buchowski, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Herzfeld, M. (2004). Antropologia. Praktykowanie teorii w kulturze i społeczeństwie. Przeł. M.M. Piechniaczek, Kraków.
Jasiewicz, Z. (2006). Etnologia polska. Między etnografią a antropologią kulturową. Nauka, 2,65-80.
Kaczmarek, Ł. (2013). Antropologiczna rewizyta terenowa. Etnografia zagrożona systemowo. Zeszyty Etnologii Wrocławskiej, 2(19), 17-41.
Kaczmarek, Ł. (2014). Teoria upudrowana. Wyobrażenia o etnografii a praktyki badawcze antropologii polskiej. Zeszyty Etnologii Wrocławskiej, 2(21), 115-142.
Kaczmarek, Ł, Ładykowski, P. (2012). Ethnographic Training in Boderland: Students Fieldwork, Serendipities, and Tight limits of Polish University System, „Cargo". Journal for Cultural and Social Anthropology, 1-2(10), 99-117.
Kafar, M. (2013). W świecie wygnańców, wdów i sierot. O pewnym wariancie antropologii zaangażowanej. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Khosravi, S. (2010). ‘Illegal’ Traveller: An Auto-Ethnography of Borders. Basingstoke and New York: Palgrave MacMillan.
Malinowski, B. (1981) [1922]. Argonauci Zachodniego Pacyfiku. Relacje o poczynaniach i przygodach krajowców z Nowej Gwinei. Przeł. B. Olszewska-Dyoniziak, S. Szynkiewicz, Dzielą. t. 3, Warszawa [Argonauts ofthe Western Pacific. An Account of Native Enterprise, and Adventure in the Archipelagoes of Melanesian New Guinea. London: George Routledge & Sons Ltd. 1922].
Marcus, G.E. (2004). Ethnography through Thick and Thin. Princeton: Princeton University Press.
Okely, J. (1999). Anthropology and autobiography: Participatory experience and embod-ied knowledge. W: J. Okely, H. Callaway (red.), Anthropology and autobiography, (pp. 1-28). London and New York: Routledge.
Posern-Zieliński, A. (2005). Polish Anthropology Under Socialism: Intellectual Traditions, the Limits of Freedom, and New Departures. W: C. Hann, M. Sarkany, P. Skalnik (eds.). Studying People in People's Democracies: Socialist Era Antrhopology in East-Central Europę, (pp. 109-128). Munster, LIT Verlag.
Rabinów, P. (1977). Reflections on Fieldwork in Morocco. Berkeley: University of California Press.
Rabinów, P. (2010). Refleksje na temat badań w Maroku. Przeł. K. Dudek, S. Sikora, Kęty. Rakowski, T. (2009). Łowcy, zbieracze, praktycy niemocy. Gdańsk: Słowo/obraz terytoria.
Robotycki, Cz. (1992). Etnografia wobec kultury współczesnej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Rosaldo, R. (1986). From the Door of My Tent: The Fieldworker and the Inąuisitor. W: Clifford J., Marcus G.E. (eds.). Writing Culture: The Poetics and Politics of Ethnography, (pp. 77-97). Berkeley: University of California.
Schmidt, J. (2009). Nowe tożsamości w czasach transformacji europejskich. Imigranci z Polski w Niemczech. Poznań: NEWS-Witold Nowak.
Stanisz, A. (2014). Rodzina made in Poland. Antropologia pokrewieństwa i życia rodzinnego. Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje.
Stocking, Jr. G.W. (2001). The Ethnographer's Magie: Fieldwork in British Anthropology frorn Tylor to Malinowski. In: A. Bryman (ed.) Ethnography. Sagę Benchmarks in Research Methods, (pp. 3-47). London-Thousand Oaks-New Delhi: Sage.
Szacki, J. (1981). Historia myśli socjologicznej. Warszawa: PWN.
Urry, J. (1984). Englishmen, Celts and Iberians: The Ethnographic Survey of the United Kingdom, 1892-1899. In: G. Stocking (ed.). Functionalism Histońcized (History of Anthropology II). (pp. 83-105). Madison, WI: University of Wisconsin Press.
Urry, J. (2001). 'Notes and Queries on Anthropology' and Development of Field Methods in British Anthropology. In: A. Bryman (ed.) Ethnography, Sagę Benchmarks in Research Methods, (pp. 101-127). London-Thousand Oaks-New Delhi: Sage.
Watson C.W. (ed.) (1999), Eeing There: Fieldwork in Anthropology, London, Sterling, Yirginia. Vaus de, D. (2002). Suweys in Social Research. 5th Edition. London: Routledge.
Vaus de, D. (2002). Analyzing Social Science Data: 50 Key Problems in Data Analysis. London-Thousand Oaks-New Delhi: Sage.
Wróblewski, F. (2015). Indeksy etnograficzne w polskiej praktyce badawczej XX w., Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia, l, 108-132.
Pobrania
Opublikowane
2016-12-30
Jak cytować
Kaczmarek, Łukasz. (2016). Między survey research a obserwacją uczestniczącą: rozdarcia metodologiczno-tożsamościowe w polskiej etnologii/antropologii kulturowej w XXI wieku. Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia, (2), 123–136. https://doi.org/10.4467/254395379EPT.16.006.6485
Numer
Dział
Studia i rozprawy
Licencja
Czasopismo wydawane jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
