Uniwersyteckie Czasopisma NaukowePowstanie i rozwój organizacji terrorystycznych na terytorium państw dysfunkcyjnych na przykładzie Państwa Islamskiego
Słowa kluczowe:
państwo dysfunkcyjne, państwo upadłe, Państwo Islamskie, terroryzm, Irak, Syria, organizacja terrorystyczna, zagrożenia, bezpieczeństwo, ISIS, DAESHAbstrakt
Państwa dysfunkcyjne, nazywane także państwami upadłymi, stanowią jedno z największych zagrożeń dla międzynarodowego bezpieczeństwa we współczesnym świecie. Dysfunkcyjność dotyka przede wszystkim państwa, w których toczą lub toczyły się wieloletnie działania zbrojne, a także takie, które borykają się z problemami ubóstwa i niskim poziomem rozwoju gospodarczego. Erozja państwa stwarza sprzyjające warunki dla powstania i rozwoju różnych, niezależnych od struktur państwowych, organizacji, w tym także terrorystycznych. Brak nadzoru i kontroli nad terytorium oraz spadek zdolności do regulowania procesów społecznych sprzyja rozwinięciu nielegalnych form działalności, takich jak przemyt narkotyków czy handel bronią, które stają się źródłem dochodu dla terrorystów. Państwo Islamskie jest przykładem organizacji, która powstała oraz rozwija się na terytorium formalnie suwerennych, jednakże bardzo słabych państw – Iraku i Syrii. Wieloletnie konflikty zbrojne przyczyniły się do upadku państwowości i znacznego osłabienia władzy centralnej.
Downloads
Bibliografia
Balcerzak M., Korupcja jako zagrożenie dla społeczności międzynarodowej i praw człowieka, [w:] Świat wobec współczesnych wyzwań i zagrożeń, red. J. Symonides, Warszawa 2010.
Bartnicki A., Wojna w Afryce Połnocno Wschodniej 1940–1941 [w:] Konflikty kolonialne i postkolonialne w Afryce i Azji 1869–2006, red. P. Ostaszewski, Warszawa 2006.
Bieleń S., Państwa upadłe [w:] Organizacja Narodów Zjednoczonych – bilans i perspektywy, red. J. Symonides, Warszawa 2006.
Bierzanek R., Symonides J., Prawo międzynarodowe publiczne, Warszawa 2005.
Bratkiewicz J., Irak jako projekt modernizacyjny, „Sprawy Międzynarodowe” 2005, nr 2.
Brylew M., Irak 2003–2005, Stabilizacja sytuacji społeczno politycznej i tranzycja władzy, Toruń 2011.
Crisis, fragile and failed states definitions used by CSRC, Crisis States Workshop, London 2006.
Delaney R., De recognition of states: A different approach to failed states, „Stanford Journal of International Relations” 2008, no. 1.
Dudkiewicz H., Prawo międzynarodowe w kwestii państwa upadłego [w:] Problem upadku państw w stosunkach międzynarodowych, red. R. Kłosowicz, A. Mania, Kraków 2012.
Ellis S., How to rebuild Africa, „Foreign Affaires” 2005, vol. 84, no. 5.
Fukuyama F., Budowanie państwa. Władza i ład międzynarodowy w XXI wieku, Poznań 2005.
Gros J.-G., Towards a taxonomy of failed states in the new world order: Decaying Somalia, Liberia, Rwanda, Haiti, „Third World Quarterly” 1996, vol. 17, no. 3.
Jackson R.H., Quasi states: Sovereignty, international relations and the third world, Cambridge 1996.
Kłosowicz R., Mormul J., Pojęcie dysfunkcyjności państw – geneza i definicje, [w:] Państwa dysfunkcyjne i ich destabilizujący wpływ na stosunki międzynarodowe, red. R. Kłosowicz, Kraków 2013.
Kłosowicz R., Mania A., Wstęp [w:] Problem upadku państw w stosunkach międzynarodowych, red. R. Kłosowicz, A. Mania, Kraków 2012.
Kolsto P., The sustainability and future of unrecognized quasi states, „Journal of Peace Research” 2006, vol. 43, no. 6.
Koskenmaki R., Legal implications resulting from state failure in light of the case of Somalia, „Nordic Journal of International Law” 2004, no. 73.
Kuciński J., Podstawy wiedzy o państwie, Warszawa 2003.
Kuźniar R., Globalizacja, geopolityka i polityka zagraniczna, „Sprawy Międzynarodowe” 2000, nr 1.
Lizak W., Państwo w Afryce, [w:] Państwo w teorii i praktyce stosunków międzynarodowych, red. M. Sułek, J. Symonides, Warszawa 2009.
Madej M., Zagrożenia asymetryczne. Bezpieczeństwo państw obszaru transatlantyckiego, Warszawa 2007.
Mair S., Terrorism and Africa. On the danger of further attacks in Sub Saharian Africa, „African Security Review” 2003, vol. 12, no. 1.
Michnik W., Problem dysfunkcyjności państw w rejonie Azji Południowej i Bliskiego Wschodu. Analiza wybranych przypadków Afganistanu, Pakistanu, Iraku i Jemenu [w:] Państwa dysfunkcyjne i ich destabilizujący wpływ na stosunki międzynarodowe, red. R. Kłosowicz, Kraków 2013.
Milewski J.J., Afryka: wyzwania przyszłości w początku XXI wieku [w:] Afryka na progu XXI wieku. Polityka, kwestie społeczne i gospodarcze, red. A. Żukowski, D. Kopiński, Warszawa 2009.
Munkler H., Wojny naszych czasów, Kraków 2004.
Najnowsza historia świata 1979–1995, t. III, red. A. Patek, J. Rydel, J.J. Węc, Kraków 2000.
Ottoway M., Dysfunctional states, dysfunctional armed movements, and lootable commodities, [w:] Big African states: Angola, DRC, Ethiopia, Nigeria, South Africa, Sudan, red. Ch. Clapham, J. Herbst, G. Mills, Johannesburg 2001.
Parker N., The Iraq we left behind. Welcome to the world’s next failed state, „Foreign Affairs” 2012, no. 2.
Rice S.E., Patrick S., Index of State Weakness in the Developing World, Brookings Institution, Washington DC 2008.
Rotberg R.I., Failed states, collapsed states, weak states: Causes and indicators [w:] State failure and state weakness in a time of terror, red. R.I. Rotberg, Washington DC 2003.
Said E.W., Kultura i imperializm, Kraków 2009.
Sawan H.K., The corruption of political elites in Iraq – an economic analysis, „Contemporary Arab Affairs” 2012, no. 5.
Stańczyk Minkiewicz M., Terytorium państw upadłych jako przestrzeń sprzyjająca powstawaniu, rozwojowi i działalności organizacji terrorystycznych [w:] Problem upadku państw w stosunkach międzynarodowych, red. R. Kłosowicz, A. Mania, Kraków 2012.
Symonides J., Terytorium państwowe w świetle zasady efektywności, „Studia Iuridica” 1971, t. 11, z. 1.
Szpak A., Fenomen „państw upadłych” w świetle prawa międzynarodowego, Toruń 2014.
Zajadło J., Prawo międzynarodowe wobec problemu „państwa upadłego”, „Państwo i Prawo” 2005, nr 2.
Zdanowski J., Historia Bliskiego Wschodu w XX wieku, Wrocław 2010.
