Oficjalne i nieoficjalne kontakty polsko‑szwedzkie w latach siedemdziesiątych XX w.
Słowa kluczowe:
Poland, Sweden, international relations, diplomacy, informal contacts, economic relations, opposition in PolandAbstrakt
It is commonly believed that the relations between Poland and Sweden best developed in the 1970s. Bilateral contacts were then especially active. The purpose of this article is to present the different forms of Polish-Swedish contacts with an attempt to answer the question of which of the areas of cooperation were more and which less developed and what factors decided about their intensity under the rule of Edward Gierek in Poland? Official contacts were carried out mainly in the field of diplomacy. Both sides expressed very great importance to these meetings, with the aim of declaring interest in strengthening trade relations but also political and exchange scientific ideas. Each government also formulated certain expectations from these mutual diplomatic visits. However, discrepancies occurred led to a weakening and even freezing the cooperation in the next decade. Much more interesting and having long-term consequences were unofficial contacts of Swedish politicians, journalists and trade union activists and members of opposition movement in Poland associated with the KOR. In addition to this, due to an non-visa agreement there were more opportunity to travel to Sweden, which resulted in traveling of young Poles having contacts with ordinary people in Sweden. There were also matrimonial emigration of women who had got married with Swedish male or were planning to do so. Both had economic reasons.
Downloads
Bibliografia
AIPN, 0236/143/3, Inspektor Wydz. III, Dept. III kpt. J. Kalisiak, Notatka, 30.10.1972, k. 99.
AIPN, 0236/208, Notatka z przebiegu wizyty ekipy prasowej towarzyszącej Premierowi Fälldinowi w dn. 12.04 br. (inspekrtor Wydz. VII dept II MSW, kpt. M. Zwoliński), 13.04.1978, k. 25.
AIPN, 1067/16,ppłk M. Bednarczyk, Sprawozdanie z zabezpieczenia Ambasady i Instytutu Polskiego w Szwecji, tajne, 09.06.1975.
AIPN, 1967/13, Dotyczy Polonii w okręgu konsularnym Sztkholm, Ugrupowania syjonistyczne, b.d., k. 56.
AIPN BU 0788/53, Rola i działalność szwedzkiej policji SÄPO, 7.10.1972.
AIPN BU, 1067/13, Informacja dot. antypolskiej kampanii w Szwecji w związku z zapowiedzianą wizytą E. Gierka, 10.04.1975.
AIPN LU 174/12, Sprawozdanie z przebiegu wizyty delegacji Sejmu PRL w Szwecji w dn. 10-15.11.1974.
Akcja „wakacyjna” sztokholmskiego komitetu PPS, „Jedność” 1976, nr 8.
Anczewski S., Polska a kraje skandynawskie, „Sprawy Międzynarodowe” 1972, nr 4.
Arbetarrörelsens arkiv och bibliotek (dalej: ARAB), Olof Palme arkiv, Ämnesordnade, vol. 4.2/105, Officiellt besök i Polen, 1-4.04.1974.
ARAB, Olof Palme arkiv, Ämnesordnade, vol. 4.2/123.
ARAB, Olof Palme arkiv, Ämnesordnade, vol. 4.2/124.
ARAB, Olof Palme arkiv, vol. 4.2/105, Straträsberedningen, TV 2 Rapport, 1.04.1974.
ARAB, Olof Palme arkiv, vol. 4.2/105, Straträsberedningen, TV 1 Aktuellt, 2.04.1974.
Archiwum Emigracji w Sztokholmie (dalej AES), T. Głowacki, Sprawozdanie z działalności zarządu Oddziału SPK za okres 22.02.1975-24.01.1976.
Archiwum Instytutu Polskiego im. Gen. Sikorskiego w Londynie (dalej: AIPMS) A. 11 E., t. 1358, List Wiesława Patka do ministra Bolesława Hełczyńskiego, 16.06.1975.
Cieślak T., Skandynawia a świat współczesny, Warszawa 1971.
Dorniak J., Stosunki polsko-szwedzkie w latach 1944-1974, Słupsk 1975.
„Dziennik Polski”, 04.07.1979.
Frątczak S., Stosunki polsko-skandynawskie w 30-leciu Polski Ludowej, „Komunikaty Instytutu Bałtyckiego” 1974, r. 11, z. 20.
Friszke A., Paczkowski A., Niepokorni. Rozmowy o Komitecie Obrony Robotników, Kraków 2008.
Garczyński-Gąssowski L., 30 lat temu, „Nowa Gazeta Polska” 2012, nr 3(273).
Jaworski P., Den svesk hjälpen till Polen och Solidariet 1980-1981. Szwedzka pomoc dla Polski i „Solidarności” 1980-1981, „Suecia Polonia” 2010, nr 3.
Jaworski P., Szwedzkie koneksje KOR-u 1976-1981 [w:] Opozycja demokratyczna w PRL w latach 1976-1981, red. W. Polak, J. Kufe, P. Ruchlewski, Gdańsk 2012.
„Jedność” 1979, nr 18.
Kłonczyński A., Starania o przyjęcie Planu Rapackiego w Szwecji, Danii I Norwegii w latach 1957-1960, „Zapiski Historyczne” 2009, t. 74, z. 2.
Krawczyk R., Szwecja jako partner gospodarki polskiej, „Sprawy Międzynarodowe” 1972, nr 7-8.
Maj Cz., Sześćdziesiąt lat stosunków polsko-skandynawskich [w:] Pozycja międzynarodowa Polski w latach 1918-1978. Materiały, Lublin 1978.
Masłowski M., Cześć, miły Szwedzie, „Wysokie Obcasy”, 18.07.2009, nr 29(532).
Na co czekasz Gierek? (Ulotka) „Wiadomości Polskie” 1975, nr 6-7(84).
Nieroda E., Stosunki ekonomiczne polsko-szwedzkie, Warszawa 1970.
Nowakowski T., Polki w Szwecji – historia tysiąca lat, „Nowa Gazeta Polska” 2000, nr 11.
Obywatel szwedzki – pojęcie niejednoznaczne dla wladz PRL, „Wiadomości Polskie” 1977, nr 10(108).
Och J., Przystosowanie społeczno-polityczne Polaków w Szwecji, „Gdańskie Studia Międzynarodowe” 2004, t. 3 nr 2.
Piotrowski B., Szwecja w polskiej polityce zagranicznej od odzyskanej niepodległości do wydarzeń sierpniowych 1980 roku [w:] Polska – Szwecja 1919-1999, red. J. Szymański, Gdańsk 2000.
Preisner U., Polsko-szwedzkie stosunki gospodarcze, „Przegląd Zachodni” 1976, nr 4.
Rakowski M.F., Dzienniki polityczne, t. 4, Warszawa 2001.
Riksarviet (Archiwum Państwowe w Sztokholmie, dalej: SE/RA), Wiesław Pateks arkiv, vol. 10, Szwedzkie Towarzystwo Wolnej Polski, „Dziennik Polski. Tydzień”, 10.03.1962.
Skórzyński J., Siła bezsilnych. Historia Komitetu Obrony Robotników, Warszawa 2012.
Socjaldemokracja szwedzka a opozycja w Polsce, „Wiadomości Polskie” 1977, nr 10(108).
Tomaszewicz J., Polska-Szwecja. Gospodarka. Stosunki ekonomiczne, Warszawa 1974.
Trokenheim M., Ahlmark affären czyli zabawa w obiecanki-cacanki, „Wiadomości Polskie” 1978, nr 10(120).
Trokenheim M., Wizyta Fälldina w Polsce, „Wiadomości Polskie” 1978, nr 5(115).
Trzciński S., Polskie fale emigracyjne do Szwecji [w:] Polacy w Szwecji po II wojnie światowej, Sztokholm 1992.
„Wiadomości Polskie” 1975, nr 6-7(84), Przedruk artykułu Attack mot Gierek kom frän luften z „Dagens Nyheter” z dnia 03.06.1975.
„Wiadomości Polskie” 1978, nr 9(119).
Zettinger P., Nietutejszy, Kraków 2004.