Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweSystem Numicon w perspektywie uniwersalnego projektowania oraz uniwersalnego projektowania w edukacji
DOI:
https://doi.org/10.26881/ndps.2024.52.05Słowa kluczowe:
Numicon, uniwersalne projektowanie, uniwersalne projektowanie w edukacji, edukacja matematycznaAbstrakt
Pomimo że system Numicon został stworzony już w latach 90. XX wieku, z powodzeniem wykorzystywany jest nadal w zakresie edukacji matematycznej. Badania ewaluacyjne tegoż systemu wykazały skuteczne wykorzystywanie go w zróżnicowanych grupach odbiorców (Kubiak 2017). Wyniki te skłaniają do refleksji nad jego „uniwersalnością. Celem poniższego artykułu jest analiza systemu Numicon w odniesieniu do zasad uniwersalnego projektowania (jako określonego zbioru pomocy dydaktycznych) oraz uniwersalnego projektowania w edukacji (jako całościowej koncepcji nauczania arytmetyki). Na drodze do dokonania analizy został opisany system Numicon – narzędzia, założenia metodyczne oraz etapy pracy z materiałami Numicon. Następnie przeanalizowano dwa obszary systemu – jego warstwę fizyczną oraz warstwę metodyczną.
Downloads
Bibliografia
Adaszyńska E. (2017), Projektowanie uniwersalne – dostępność i uczestnictwo dla wszystkich, Uniwersytet Zielonogórski, 2: 16–18.
Atkinson R., Hussain R., Tacon R., Wing T. (2016), Numicon Firm Foundation, Oxford University Press.
Bełza-Gajdzica M., Ciborowski M., Knopik T., Nosowicz E., Rodzewicz, J.A. (2024), Projektowanie uniwersalne w edukacji. Poradnik dla nauczycieli i nauczycielek, Instytut Badań Edukacyjnych. DOI: 10.24131/9788368313130.
CAST (2024), Universal design for learning guidelines version 3.0; [https://udlguidelines.cast. org/static/udlg3-graphicorganizer-digital-numbers-a11y.pdf].
Chimicz D. (2021), Wytyczne do uniwersalnego projektowania materiałów dydaktycznych, UMCS.
Chimicz D., Prokopiak A. (2021), Koncepcja projektowania uniwersalnego w edukacji, Szkoła Specjalna, 1(307): 28–38. DOI: 10.5604/01.3001.0014.8059.
Cichocka-Segiet K., Mostowski P., Rutkowski P. (2019), Uniwersalne projektowanie zajęć jako droga do zaspokajania zróżnicowanych potrzeb edukacyjnych [w:] I. Chrzanowska i G. Szumski (red.), Edukacja włączająca w przedszkolu i szkole (s. 208–217), Wydawnictwo FRSE.
Domagała-Zyśk E. (2015), Projektowanie uniwersalne w edukacji osób z wadą słuchu [w:] M. Nowak, E. Stoch, B. Borowska (red.), Z problematyki teatrologii i pedagogiki (s. 553–568), Wydawnictwo KUL.
Galkienė A. (red.) (2021), Projektowanie uniwersalne w edukacji. Doświadczenia nauczycieli: Austria, Litwa, Polska, Finlandia, Uniwersytet Witolda Wielkiego w Kownie.
Gawron G. (2015), Universal Design – projektowanie uniwersalne jako idea w dążeniu do osiągania partycypacji społecznej osób niepełnosprawnych, Roczniki Nauk Społecznych, 7(43), 1: 125–144. DOI 10.18290/rns.2015.7(43).1-9.
Kubiak D. (2017), Metoda Numicon w nauczaniu uczniów pełnosprawnych i ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w świetle badań, Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej, 25: 220–242.
Mace R., Connell B.R., Jones M., Mueller J., Mullick A., Ostroff E., Sanford J., Steinfeld E., Story M., Vanderheiden G. (1997), The Principles of Universal Desing, version 2.0 (4/1/97), Center for Universal Design; https://design.ncsu.edu/wp-content/uploads/2022/11/princi ples-of-universal-design.pdf.
Nye J, Buckley S, Bird G. (2005), Evaluating the Numicon system as a tool for teaching number skills to children with Down syndrome, Down Syndrome News and Update, 5(1): 2–13. DOI:10.3104/updates.352.
Olesiejuk R. (2022). Zasada sprawiedliwego wykorzystania w ramach projektowania uniwersalnego w szkolnictwie wyższym świetle Konstytucji RP oraz Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych [w:] M. Perkowska, T. Bajkowski (red.), Projektowanie uniwersalne w prze- strzeni uniwersyteckiej – idee, możliwości, dobry praktyki (s. 96–119), Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Rinaldi L.J., Smees R., Alvarez J. (2020), Do the Colors of Educational Number Tools Improve Children’s Mathematics and Numerosity?, Child Development, July/August, 91, 4: 799– 813. DOI: 10.1111/cdev/13314.
Semadeni Z. (2015), Matematyka w edukacji początkowej - podejście konstruktywistyczne [w:] Z. Semadeni, E. Gruszczyk-Kolczyńska, G. Terliński, B. Bugajska-Jaszczołt, M. Czaj- kowska (red.), Matematyczna edukacja wczesnoszkolna, Teoria i Praktyka (s. 9–167), Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP.
Semadeni Z. (2016), Podejście konstruktywistyczne do matematycznej edukacji wczesnoszkolnej, ORE.
Szuman-Wardal A., Mański A. (2014), System Numicon w nauczaniu i rehabilitacji dziecka z zespołem Downa [w:] W. Otrębski, G. Więcek, Przepis na rehabilitację. Metodologie oraz metody w badaniach i transdyscyplinarnej praktyce rehabilitacyjnej (s. 231—256), Wydawnictwo KUL.
Stern M., Gould T.S. (2008), Structural Aritmetic I, Teacher’s Guide, Stern Math.
Tacon R., Atkinson R., Wing T. (2004), Learning about numbers with patterns using structured visual imagery (Numicon) to teach arithmetic, BEAM Education.
Wing T., Tacon R. (2007), Teaching number skill and concepts with Numicon material, Down Syndrome Research and Practise, 12(1): 22–26. DOI: 10.3104/practice.2018.
Akty prawne
Konwencja o Prawach osób niepełnosprawnych przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 13 grudnia 2006 r.; https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/konwencja-onz-o-prawach-osob-niepelnosprawnych [dostęp: 17.09.2023].
