Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweNarracje o doświadczeniach macierzyństwa kobiet posiadających dziecko w spektrum autyzmu
DOI:
https://doi.org/10.26881/ndps.2025.54.06Słowa kluczowe:
spektrum autyzmu, macierzyństwo, dziecko w spektrum autyzmu, doświadczenie macierzyństwa, Autism Spectrum Condition, motherhood, autism spectrum child, motherhood experienceAbstrakt
Tekst podejmuje problematykę doświadczenia macierzyństwa kobiet posiadających dziecko w spektrum autyzmu. Autorka wykorzystując metodę wywiadu pogłębionego bada zmiany w przeżywaniu macierzyństwa, w tym samooceny i subiektywnej oceny jakości relacji z dzieckiem u trzech matek w okresie od dostrzeżenia pierwszych symptomów neuroróżnorodnego rozwoju dziecka do objęcia go specjalistyczną opieką po formalnej diagnozie. Autorka ukazuje czynniki wspierające proces przechodzenia od rozpaczy do akceptacji i formułuje wniosek o konieczności zmian w zakresie społecznego postrzegania osób w spektrum jako warunku koniecznego dla wspierania pozytywnego przeżywania macierzyństwa dziecka w spektrum.
Downloads
Bibliografia
Baron-Cohen S. (2000), Is Asperger syndrome/high functioning autism necessairly viewed as a disability? Development and psychopatology, t. 12(3): 489–500, https://doi.org/10.1017/S0954579400003126.
Bułakowska J. (2024), Relacje społeczne dzieci w spektrum autyzmu, Społeczeństwo, edukacja, język, t. 19: 113–124, https://doi.org/10.19251/sej/2024.19(9).
Cieszyńska J. (2007), W poszukiwaniu utraconej miłości [w:] M. Białas, D. Ruszkiewicz (red.), Oblicza miłości w pedagogice, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej, Łódź, 229–238.
Młynarczyk-Karabin E. (2016), Komunikacja dzieci z autyzmem – przegląd badań, Człowiek – Niepełnosprawność – Społeczeństwo, t. 23(2): 103–116.
Olechnowicz H., Wiktorowicz R. (red.) (2012), Dziecko z autyzmem. Wyzwalanie potencjału rozwojowego, Polskie Wydawnictwo Naukowe.
Pisula E. (2003), Autyzm i przywiązanie. Studia nas interakcjami dzieci z autyzmem i ich matek, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
Pisula E. (2010), Autyzm, przyczyny, symptomy, terapia, Harmonia.
Pisula E. (2012), Rodzice i dzieci z autyzmem, Polskie Wydawnictwo Naukowe.
Pisula E. (2004), Stres i depresja u matek a zachowanie dzieci z autyzmem w zmodyfikowanej obcej sytuacji, Przegląd Psychologiczny, t. 47(3): 291–304.
Pietrowska B. (2013), Proaktywne i reaktywne strategie radzenia sobie z trudnymi zachowaniami u dzieci w spektrum autyzmu. Studium przypadku, Konteksty Pedagogiczne, t. 1(1): 193–212, https://doi.org/10.19265/kp.2013.1.1.48.
Płatos M. (2018), Autyzm odcieleśniony. Historia społecznego konstruowania autyzmu jako choroby, zaburzenia i niepełnosprawności, Annales Universitatis Paedagogiae Cracoviensis. Studia de Cultura, t. 10(1): 100–112, https://doi.org/10.24917/20837275.10.1.8.
Szafrańska A. (2021), „Mój syn ma autyzm” – analiza narracji ojca, Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej, t. 42: 112–128.
Prokopiak A. (2014), Wychowanie dziecka z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, t. 2: 51–58.
Wyka A. (1993), Badacz społeczny wobec doświadczenia, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa.
