Profilaktyczny i resocjalizacyjny wymiar mediacji w sprawach nieletnich
Słowa kluczowe:
profilaktyka, resocjalizacja, mediacja, nieletniAbstrakt
Definiowanie pojęć „profilaktyka” i ,,resocjalizacja” nie nastręcza raczej problemów. Niemniej jednak można je tłumaczyć w różnych perspektywach, co bezpośrednio przekłada się na wybór odpowiednich metod oddziaływania na podopiecznych. Wśród nich nieletni stanowią szczególną grupę wychowanków pedagogów resocjalizacyjnych, z uwagi na większe możliwości wywierania na nich wpływu wychowawczego, aniżeli w przypadku dorosłych przestępców. Mediacja może być rozumiana jako jeden ze sposobów ich resocjalizacji oraz zapobiegania występowaniu u nich pewnych dysfunkcji w zakresie psychospołecznego funkcjonowania. Dokonano zatem próby wyodrębnienia zalet mediacji w sprawach nieletnich, podkreślając tym samym jej wagę w procesie ponownej socjalizacji młodzieży naruszającej normy prawne.
Downloads
Bibliografia
Badora S. (2011), Profilaktyka pedagogiczna [w:] Profilaktyka i resocjalizacja, Z. Bartkowicz, P. Maciaszczyk (red.), PWSZ, Tarnobrzeg, s. 11–30.
Bałandynowicz A. (2008), Profilaktyka i resocjalizacja jednostki w środowisku otwartym [w:] Dylematy współczesnej profilaktyki i resocjalizacji, A. Kieszkowska (red.), UHP, OECPiE, Kielce, s. 53–65.
Bartkowicz Z. (2008), Skuteczna resocjalizacja w perspektywie aksjologicznej i pomiarowej [w:] Skuteczna resocjalizacja. Doświadczenia i propozycje, Z. Bartkowicz, A. Węgliński (red.), UMCS, Lublin, s. 23–28.
Borum R., Bartel P., Forth A. (2002), Manual for the Structured Assessment of Violence Risk in Youth, Version 1, Florida.
Gaś Z.B. (1998), Wybrane zagadnienia psychoprofilaktyki, UMCS, Lublin.
Gaś Z.B. (1999), Młodzieżowe programy wsparcia rówieśniczego, BPS, Katowice.
Gaś Z. B. (2000), Psychoprofilaktyka. Procedury konstruowania programów wczesnej interwencji, UMCS, Lublin.
Gołąb A. (2006), Miejsce mediacji w resocjalizacji nieletnich. Doniesienie z badań przeprowadzonych w Sądzie Rejonowym w Legnicy [w:] Wybrane problemy profilaktyki i resocjalizacji na tle porównawczym, Z. Jasiński, D. Widelak (red.), Wydawnictwo Wisza, Opole.
Hołyst B. (2011), Kryminologia, Lexis Nexis, Warszawa.
Kodeks Etyki Mediatora, PCM, Warszawa 2003.
Kumpfer K. (1999), Factors and processes contributing to resilience. The resilience framework [in:] Resilience and Development. Positive Life Adaptations, M.D. Glantz, J.L. Johnson (eds.), Kluwer Academic/Plenum Publishers, New York, s. 179–224.
Lewandowska-Kidoń T. (2008), Blaski i cienie profilaktyki w gimnazjum [w:] Skuteczna resocjalizacja. Doświadczenia i propozycje, Z. Bartkowicz, A. Węgliński (red.), UMCS, Lublin, s. 259–273.
Lewicka A. (red.) (2008), Profesjonalny mediator. Zostań nim. Poradnik metodyczny, UMCS, Lublin.
Lewicka A., Grudziewska E. (2010), Mediacja sądowa. Alternatywna metoda resocjalizacyjna?, UMCS, Lublin.
Lewicka-Zelent A. (2014a), Klimat szkół gimnazjalnych. Diagnoza weryfikacyjna programu. Mediacja w szkole, SCRIPTORIUM, Opole.
Lewicka-Zelent A. (2014b), Analiza zasobów osobistych uczestników szkolnego warsztatu mediacyjnego, SCRIPTORIUM, Opole.
Lewicka-Zelent A. (2015), Uwarunkowania gotowości nieletnich do zadośćuczynienia w paradygmacie sprawiedliwości naprawczej, UMCS, Lublin.
Lipkowski O. (1971), Dziecko społecznie niedostosowane i jego resocjalizacja, PZWS, Warszawa.
Machel H. (2003), Więzienie jako instytucja karna i resocjalizacyjna, Arche, Gdańsk.
Marczewski M. (2008), Teologia resocjalizacji [w:] Dylematy współczesnej profilaktyki i resocjalizacji, A. Kieszkowska (red.), UHP, OECPiE, Kielce, s. 77–85.
Masten A., Powell J.L. (2003), A Resilience Framework for Research, Policy and Practic [in:] Resilience and Vulnerability. Adaptation in the Context of Childhood Adversities, S. Luthar (red.), Cambridge University Press, Cambridge, s. 1–29.
Mudyń K. (2003), Czy można mieć zasoby, nie mając do nich dostępu? Problem dostępności zasobów [w:] Zasoby osobiste i społeczne sprzyjające zdrowiu jednostki, Z. Juczyński, N. Ogińska-Bulik (red.), Wydawnictwo UŁ, Łódź, s. 63–77.
Ostaszewski K. (2003), Skuteczność profilaktyki używania substancji psychoaktywnych. Podstawy opracowywania oraz ewaluacja programów dla dzieci i młodzieży, Wydawnictwo Scholar, Warszawa.
Ostaszewski K. (2010), Kompendium wiedzy o profilaktyce [w:] Przewodnik metodyczny po programach promocji zdrowia psychicznego i profilaktyki, Fundacja ETOH, Warszawa.
Pilch T. (1995), Grupa rówieśnicza jako środowisko wychowawcze [w:] Pedagogika społeczna. Człowiek w zmieniającym się świecie, T. Pilch, I. Lepalczyk (red.), Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa, s. 174–186.
Przybysz-Zaremba M. (2008), Profilaktyka w szkołach gimnazjalnych województwa warmińsko-mazurskiego [w:] Skuteczna resocjalizacja. Doświadczenia i propozycje, Z. Bartkowicz, A. Węgliński (red.), UMCS, Lublin, s. 315–320.
Rejman J., Sak-Styczyńska A. (2008), Sprawność systemu profilaktyki i resocjalizacji warunkiem efektywności oddziaływań [w:] Skuteczna resocjalizacja. Doświadczenia i propozycje, Z. Bartkowicz, A. Węgliński (red.), UMCS, Lublin, s. 51–80.
Rękas A. (red.) (2010), Czy tylko sąd rozstrzygnie w sporze? Mediacja i sądownictwo polubowne, Warszawa, książka w pdf.
Rybczyńska D. (2008), Teoretyczne i praktyczne implikacje dla profilaktyki społeczno-wychowawczej [w:] Dylematy współczesnej profilaktyki i resocjalizacji, A. Kieszkowska (red.), UHP, OECPiE, Kielce, s. 67–76.
Sakowicz T. (2008), Zmierzch czy renesans zakładowej resocjalizacji [w:] Skuteczna resocjalizacja. Doświadczenia i propozycje, Z. Bartkowicz, A. Węgliński (red.), UMCS, Lublin, s. 29–42.
Szałański J. (2008), Zakres i poziom skuteczności resocjalizacji [w:] Skuteczna resocjalizacja. Doświadczenia i propozycje, Z. Bartkowicz, A. Węgliński (red.), UMCS, Lublin, s. 13–21.
Wdzięczna E.A. (2010), Warunkowe umorzenie postępowania karnego w świetle koncepcji sprawiedliwości naprawczej, TNOiK, Toruń.
Wojnarska A. (2010), Pomiar kompetencji społecznych – przegląd zagadnień [w:] Diagnostyka resocjalizacyjna. Wybrane zagadnienia, A. Wojnarska (red.), UMCS, Lublin, s. 39–53.
Zubrzycka-Maciąg T. (2011), Rozwijanie asertywności u uczniów [w:] Kompetencje diagnostyczne i terapeutyczne nauczyciela, D. Wosik-Kawala, T. Zubrzycka-Maciąg (red.), Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Akty prawne
Konwencja o prawach dziecka, 1989.
Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich z dnia 26 października 1982 r. ze zm.
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 maja 2001 r. w sprawie postępowania mediacyjnego w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2001 r. Nr 56, poz. 591).
Opinia Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 10 lutego 2011 r. w przedmiocie projektu ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich.