Uniwersyteckie Czasopisma NaukowePorównanie studentów pedagogiki i pedagogiki specjalnej pod względem wybranych cech osobowości
Słowa kluczowe:
studenci pedagogiki, studenci pedagogiki specjalnej, cechy osobowości, Wielka Piątka, cyniczna wrogośćAbstrakt
Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie: czy studenci pedagogiki i pedagogiki specjalnej różnią się pod względem cech osobowości ważnych z punktu widzenia wykonywania przyszłego zawodu? Ze względu na specyfikę zawodu pedagoga specjalnego oczekiwano, że studenci pedagogiki specjalnej będą różnili się od studentów pedagogiki cechami osobowości związanymi z większą odpornością psychiczną, zwłaszcza większą stabilnością emocjonalną, sumiennością, otwartością na doświadczenia, ekstrawersją oraz większą wrażliwością na potrzeby innych (wyższym poziomem ugodowości oraz niższą cyniczną wrogością). W badaniu wzięło udział 355 osób, w tym 184 studentów pedagogiki i 171 studentów pedagogiki specjalnej. Cechy tzw. Wielkiej Piątki (czyli ogólnego modelu struktury osobowości obejmującego pięć najważniejszych cech) były mierzone za pomocą polskiej wersji kwestionariusza Ten Item Personality Inventory (TIPI). Natomiast cyniczna wrogość była mierzona za pomocą polskiej wersji kwestionariusza Cook-Medley Hostility Inventory – Brief (CMHI Brief). W celu zbadania związku pomiędzy kierunkiem studiów a wybranymi cechami osobowości (Wielkiej Piątki oraz cynicznej wrogości) przeprowadzono analizę regresji logistycznej. Wyniki badania nie wykazały związku między kierunkiem studiów a badanymi cechami osobowości, co oznacza, że nie ma żadnych statystycznie istotnych różnic pomiędzy studentami pedagogiki i pedagogiki specjalnej w zakresie badanych cech osobowości.
Downloads
Bibliografia
Atroszko P.A. (2015), Struktura uzależnienia studentów od uczenia się: wybrane czynniki ryzyka, związek ze stresem i strategiami radzenia sobie oraz funkcjonowaniem psychospołecznym, praca doktorska napisana pod kierunkiem M. Cioska i obroniona w 2015 r. na Uniwersytecie Gdańskim, na Wydziale Nauk Społecznych, w Instytucie Psychologii.
Atroszko P.A., Andreassen C.S., Griffiths M.D., Pallesen S. (2015), Study Addiction – A New Area of Psychological Study: Conceptualization, Assessment, and Preliminary Empirical Findings, „Journal of Behavioral Addictions”, vol. 4(2), s. 75–84.
Atroszko P.A., Andreassen C.S., Griffiths M.D., Pallesen S. (2016), Study Addiction: A Cross-Cultural Longitudinal Study Examining Temporal Stability and Predictors of Its Changes, „Journal of Behavioral Addictions”, vol. 5(2), s. 357–362.
Atroszko P.A., Andreassen C.S., Griffiths M.D., Pallesen S. (2016), The relationship between study addiction and work addiction: A cross-cultural longitudinal study, „Journal of Behavioral Addictions”, vol. 5(4), s. 708–714.
Atroszko B., Sawicki A., M¹kinia A. (2017) The most important values for pedagogy and special education students [w:] CER Comparative European Research 2017, M. McGreevy, R. Rita (red.), Sciemcee, London, s. 111–114.
Atroszko B., Swarra A., Sendal L. (2017), A comparison of general education students and special education students in terms of self-efficacy and hopelessness [w:] CER Comparative European Research 2017, M. McGreevy, R. Rita (red.), Sciemcee, London, s. 124–127.
Bartley C.E., Roesch S.C. (2011), Coping with daily stress: The role of conscientiousness, „Personality and Individual Differences”, vol. 50, issue 1, s. 79-83.
Bogg T., Brent W. (2004), Conscientiousness and Health-Related Behaviors: A Meta-Analysis of the Leading Behavioral Contributors to Mortality, „Psychological Bulletin”, vol. 130(6), s. 887–919.
Brownell M.T., Ross D.D., Colón E.P., McCallum C.L. (2005), Critical Features of Special Education Teacher Preparation A Comparison With General Teacher Education, „The Journal of Special Education”, vol. 38, issue 4, s. 242–252.
Cohen S., Wills T. (1985), Stress, social support, and the buffering hypothesis, „Psychological Bulletin”, vol. 98(2), s. 310–357.
Cook W.W., Medley D.M. (1954), Proposed hostility and pharisaic-virtue scales for the MMPI, „Journal of Applied Psychology”, vol. 38(6), s. 414–418.
Day Ch. (2004), Rozwój zawodowy nauczyciela. Uczenie się przez całe życie, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
Fariselli L., Ghini M., Freedman J. (2006), Age and emotional intelligence, raport na temat związku wieku oraz inteligencji emocjonalnej dostępny na stronie internetowej https://www.6seconds.org/sei/media/WP_EQ_and_Age. pdf [dostęp: 21.10.2017].
Fontana D., Abouserie R. (1993), Stress levels, gender and personality factors in teachers, „British Journal of Educational Psychology”, vol. 63, issue 2, s. 261–270.
Friedman H.S., Tucker J.S., Schwartz J.E., Martin L.R. i in., Childhood conscientiousness and longevity: Health behaviors and cause of death, „Journal of Personality and Social Psychology”, vol. 68(4), s. 696–703.
Gosling S.D., Rentfrow P.J., Swann W.B. Jr (2003), A very brief measure of the Big-Five personality domains, „Journal of Research in Personality”, vol. 37, s. 504–528.
Graziano W.G., Habashi M.M., Sheese B.E., Tobin R.M. (2007), Agreeableness, empathy, and helping: A person x situation perspective, „Journal of Personality and Social Psychology”, vol. 93(4), s. 583–599.
Hall C.S., Lindzey G., Campbell J.B. (2004), Teorie osobowości, wydanie nowe, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Jensen-Campbell L.A., Graziano W.G. (2001), Agreeableness as a Moderator of Interpersonal Conflict, “„Journal of Personality”, vol. 69, issue 2, s. 323–362.
Kawka Z. (1998), Między misją a frustracją. Społeczna rola nauczyciela, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Kokkinos C.M. (2007), Job stressors, personality and burnout in primary school teachers, „British Journal of Educational Psychology”, vol. 77, issue 1, s. 229–243.
Kordziński J. (2013), Nauczyciel, trener, coach, Wolters Kluwer Polska, Warszawa.
Krause A. (2009), Teoretyczne i empiryczne problemy pedagogiki specjalnej. Zarys obszarów badawczych, „Niepełnosprawność. Półrocznik Naukowy”, nr 1, s. 9–24.
Lee I.R., Kemple K. (2014), Preservice Teachers’ Personality Traits and Engagement in Creative Activities as Predictors of Their Support for Children’s Creativity, „Creativity Research Journal”, vol. 26, issue 1, s. 82–94.
Li-fang Zhang (2007), Do personality traits make a difference in teaching styles among Chinese high school teachers?, „Personality and Individual Differences”, vol. 43, issue 4, s. 669–679.
Mokosińska M., Sawicki A., Atroszko P.A. (2016). Relationship between cynical hostility and socioeconomic status from educational perspective. Preliminary research [w:] Badania i rozwój młodych naukowców w Polsce. Nauki humanistyczne i społeczne, J. Leoeny, J. Nyćkowiak (red.), Młodzi Naukowcy, Poznań, s. 41–48.
Myers D.G. (2003), Psychologia, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań.
Ngidi D.P., Sibaya P.T. (2002), Black Teachers’ Personality Dimensions and Work-Related Stress Factors, „South African Journal of Psychology”, vol. 32, issue 3, s. 7–15.
Parys K., Olszewski S. (2009), Ewolucja poglądów na temat kształcenia pedagogów specjalnych w Polsce, „Niepełnosprawność. Półrocznik Naukowy”, nr 1, s. 103–112.
Plichta P. (2015), Wypalenie zawodowe i poczucie sensu życia pedagogów specjalnych, Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, Wrocław.
Raport Biura Karier Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, https://bks.up.krakow.pl/htmlarea/uploaded/pedagogika_specjalna_ 2013.pdf [dostęp: 21.10.2017].
Rudek I. (2002), Poznawanie ucznia i diagnozowanie wychowawcze jako konieczne umiejętności nauczyciela [w:] Kompetencje nauczyciela wychowawcy, K. Ferenz, E. Kozioł (red.), Redakcja Wydawnictw Humanistyczno-Społecznych Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra, s. 125–134.
Sawicki A., Atroszko B., Atroszko P. (2015a), Uwarunkowania i potencjalne konsekwencje cynicznej wrogości w perspektywie edukacyjnej [w:] Psychospołeczne aspekty zdrowia, A. Nawrocka, F. Makurat, R. Breska (red.), Wydawnictwo Athenae Gedanenses, Gdańsk, s. 51–68.
Sawicki A., Mokosińska M., Atroszko B., Malinowska S. (2015b), Cyniczna wrogość wśród studentów – podsumowanie wstępnych badań [w:] Psychospołeczne aspekty zdrowia, nauk. A. Nawrocka, F. Makurat, R. Breska (red.), Wydawnictwo Athenae Gedanenses, Gdańsk 2015, s. 103–116.
Sendal L., Krzyżaniak P., Raczyńska A., Atroszko P. (2016a), The mediating effect of coping strategies on cynical hostility and perceived stress – preliminary findings [w:] Badania i Rozwój Młodych Naukowców w Polsce. Nauki humanistyczne i społeczne, J. Leśny, J. Nyćkowiak (red.), Młodzi Naukowcy, Poznań, s. 83–91.
Sendal L., Sawicki A., Bagiñska P., Atroszko P. (2016b), Relationship of cynical hostility with anxiety and depressiveness among university students in Poland [w:] Badania i Rozwój Młodych Naukowców w Polsce. Nauki humanistyczne i społeczne, J. Leśny, J. Nyćkowiak (red.), Młodzi Naukowcy, Poznań 2016, s. 91–98.
Sęktas M., Krzyżaniak P., Raczyńska A., Atroszko P.A. (2016), Relationship between cynical hostility and primary emotional appraisal of a stressful situation of academic test [w:] Badania i Rozwój Młodych Naukowców w Polsce. Nauki humanistyczne i społeczne, J. Leśny, J. Nyćkowiak (red.), Młodzi Naukowcy, Poznań, s. 104–112.
Simmering M.J. i in. (2003), Conscientiousness, Autonomy Fit, and Development: A Longitudinal Study, „Journal of Applied Psychology”, vol. 88, no. 5, s. 954–963.
Smith T.W., Glazer K., Ruiz J., Gallo L. (2004), Hostility, Anger, Aggressiveness, and Coronary Heart Disease: An Interpersonal Perspective on Personality, Emotion, and Health, „Journal of Personality”, vol. 72(6), s. 1217–1270.
Smith T.W., Pope M.K. (1990), Cynical hostility as a health risk: Current status and future directions, „Journal of Social Behavior and Personality”, vol. 5, s. 77–88.
Strzyżewska M. (2002), Kompetencje nauczycieli uczących dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi [w:] Kompetencje nauczyciela wychowawcy, K. Ferenz, E. Kozioł (red.), Redakcja Wydawnictw Humanistyczno-Społecznych Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra, s. 53–63.
Thornton B., Peltier G., Hill G. (2005), Do Future Teachers Choose Wisely? A Study of Pre-Service Teachers’ Personality Preference Profiles, „College Student Journal”, vol. 39, issue 3, s. 489–496.
Wosik-Kawali D., Zubrzycka-Maciąg T. (2011), Wstęp [w:] Kompetencje diagnostyczne i terapeutyczne nauczyciela, D. Wosik-Kawali, T. Zubrzycka-Maciąg (red.), Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków, s. 7–9.
Van Rooya D.L., Alonsob A., Viswesvaranc Ch. (2005), Group differences in emotional intelligence scores: theoretical and practical implications, „Personality and Individual Differences”, vol. 38, issue 3, s. 689–700.
