Biografie świętych i błogosławionych kościoła rzymskokatolickiego – osób z niepełnosprawnościami – jako inspiracje oraz wzorce w przeszłości i w teraźniejszości
DOI:
https://doi.org/10.26881/ndps.2025.54.14Słowa kluczowe:
życie codzienne, osoby z niepełnosprawnością, święci i błogosławieni, wiara chrześcijańska, podmiotowość i autonomia, przestrzeń KościołaAbstrakt
Życie społeczne toczy się w różnych przestrzeniach życia codziennego. Jedną z przestrzeni społeczno-kulturowych jest Kościół, w którym były i są obecne osoby z niepełnosprawnością. Szeroki zakres poruszanego tematu sięga do czasu przeszłego, gdzie uwaga jest skierowana na wątkach życia codziennego wybranych postaci z niepełnosprawnością, którzy kierując się chrześcijańską wiarą swoim postępowaniem byli czytelnym znakiem zmiany społecznej. Analizy jakościowe życiorysów prowadzono w świetle aktualnych obszarów badawczych poszukiwań w pedagogice specjalnej, a w szczególności analiz podmiotowego bycia w świecie osób z niepełnosprawnością. Analiza życiorysów skłania do refleksji nad możliwością zaczerpnięcia z żywotów świętych, wzorów postępowania dla współczesnych pokoleń. Artykuł jest rozszerzeniem badań nad codziennością osób z niepełnosprawnością o przestrzeń Kościoła rzymskokatolickiego.
Downloads
Bibliografia
Blachnicki F. (2014), Oaza Nowego Życia pierwszego stopnia. Podręcznik, wyd. dziesiąte, Wydawnictwo Światło-Życie.
Biblia Tysiąclecia (2003), Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych, opracował zespół biblistów polskich z inicjatywy benedyktynów Tynieckich, Pallottinum.
Błeszyńska K. (1996), Wybrane determinanty postaw wobec osób niepełnosprawnych intelektualnie [w:] W. Dykcik (red.), Społeczeństwo wobec autonomii osób niepełnosprawnych (Od diagnoz do prognoz i do działań) (s. 99–109), Wydawnictwo ERUDITUS s.c.
Błogosławiona Małgorzata z Castello (2009.11.07), [w:] Skarby Kościoła, https://malgorzata.skarbykosciola.pl/biografia.html [dostęp: 2025.06.28].
Błogosławiony Herman Kaleka (2014.08.31) [w:] Internetowa Liturgia Godzin, https://brewiarz.pl/czytelnia/swieci/09-24e.php3 [dostęp: 2025.06.28].
Borowska-Beszta B. (2012). Niepełnosprawność w kontekstach kulturowych i teoretycznych, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Cargnoni C. (red.) (2018), Śladami świętych. Żywoty kapucyńskich świętych i błogosławionych, Wydawnictwo Serafin [w:] kapucyni.pl, https://kapucyni.pl/sw-leopold-mandic/ [dostęp: 2025.06.28].
Cross F.L. (2004), Encyklopedia Kościoła. Tom pierwszy, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”.
Dajmund D. (2015.02.27), Anielska misja [w:] Apostolstwo Chorych, https://www.apchor.pl/2015/02/27/Anielska-misja [dostęp: 2025.06.28].
Działoszyński B., Mikusińska A., Rossa A., Uba M. (2009), Święty na każdy dzień, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Fros H. SJ, Sowa F. (1982), Twoje Imię. Przewodnik onomastyczno-hagiograficzny, wyd. 2, Wydawnictwo WAM.
Fros H. SJ, Sowa F. (1997), Księga imion i świętych. t. 1, A-C, Wydawnictwo WAM.
Fros H. SJ, Sowa F. (1998), Księga imion i świętych. t. 3, H-Ł, Wydawnictwo WAM.
Fros H. SJ, Sowa F. (2000), Księga imion i świętych. t. 4, M-P, Wydawnictwo WAM.
Gigilewicz E. (red.) (2013), Encyklopedia Katolicka, t. 9, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Goffman E. (2007), Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości, wyd. 2 w języku polskim, przekład: A. Dzierżyńska, J. Tokarska-Bakir, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Husserl E. (2009), Medytacje kartezjańskie: wprowadzenie do fenomenologii, przeł. A. Wajs, Wydawnictwo IFiS PAN.
Janocha W. (2020), Duchowieństwo katolickie w Polsce wobec osób z niepełnosprawnością. Studium socjologiczno-pastoralne, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Konecki K. (2014), Natura roku kościelnego w konstytucji o świętej liturgii, Studia Włocławskie, 16: 157–169.
Krakowczyk P. SAC (2020), Skarby Kościoła 19 Września – św. Józef z Kupertynu, Produkcja: Fundacja Misericordia, https://www.youtube.com/watch?v=wHluQ9ZmFSs [dostęp: 12.04.2025].
Krakowczyk P. SAC (2021a), Skarby Kościoła 4 czerwca – bł. Michał Giedrojć, produkcja: Fundacja Misericordia, https://www.youtube.com/watch?v=7BH1OLyO0Sg [dostęp: 12.04.2025].
Krakowczyk P. SAC (2021b), Skarby Kościoła 4 lutego – św. Joanna de Valois, produkcja: Fundacja Misericordia, https://www.youtube.com/watch?v=mcwMvrMrp34 [dostęp: 12.04.2025].
Krakowczyk P. SAC (2023), Skarby Kościoła 20 lipca – bł. Alojzy Novarese, produkcja: Fundacja Misericordia, https://www.youtube.com/watch?v=srau9QdRILM [dostęp: 10.05.2025].
Krakowczyk P. SAC (2024a), Skarby Kościoła 12 maja – św. Leopold Manić, produkcja: Fundacja Misericordia, https://www.youtube.com/watch?v=f-HjIu-POFc [dostęp: 12.04.2025].
Krakowczyk P. SAC (2024b), Skarby Kościoła 4 stycznia – św. Genowefa Torres Morale, produkcja: Fundacja Misericordia, https://www.youtube.com/watch?v=fk8usnRwCFQ [dostęp: 12.04.2025].
Krause A. (2009), Relacje i doświadczenia społeczne osób z niepełnosprawnością – wyjściowe tezy dyskursu [w:] Cz. Kosakowski, A. Krause, M. Wójcik (red.), Relacje i doświadczenia społeczne osób z niepełnosprawnością, t. 8 z serii: Dyskursy pedagogiki specjalnej (s. 13–18), Wydawnictwo Naukowe „Akapit”.
Krause A. (2010). Współczesne paradygmaty pedagogiki specjalnej, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Lalak D. (2010), Życie jako biografia. Podejście biograficzne w perspektywie pedagogicznej, Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Małgorzata z Città di Castello – kim jest nowa święta (2021.04.26), [w:] eKAI, https://www.ekai.pl/malgorzata-z-citta-di-castello-kim-jest-nowa-swieta/ [dostęp: 2025.05.14].
Misiarz Ł. (2021.09.14), Róża Czacka. Święci [w:] Zyciorysy.info, https://zyciorysy.info/rozaczacka/ [dostęp: 2025.06.28].
o. Piotr OCarm (2021.04.28), Perła Boga – św. Małgorzata z Castello [w:] Sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej w Oborach, https://www.obory.com.pl/?a=aktualnosc&typ=17&id_item=1309 [dostęp: 2025.06.28].
Ojciec Prokop Kapucyn (2019), Żywoty świętych Pańskich. część I, wyd. 3, na podstawie wydania z 1882 roku, Wydawnictwo 3DOM.
Olbrycht K. (2013), Współczesne obszary pedagogiki chrześcijańskiej, Pedagogia Christiana, 1/31: 121–135.
Oleniacz M. (2005), Przeżywanie młodości. Obraz fenomenu w badaniach biograficznych, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Palak Z. (2000), Idea integracji w pedagogice specjalnej (historia – współczesność – rokowania) [w:] A. Rakowska, J. Baran (red.), Dylematy pedagogiki specjalnej (s. 56–60), Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej.
Pawluczuk W. (1990), Wiara a życie codzienne, Miniatura.
Pilch T., Bauman T. (2001), Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe, Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Rogowski C. (red.) (2007), Leksykon pedagogiki religii, Verbinum Wydawnictwo Księży Werbistów.
Skrzyniarz R. (2018), Dokumenty źródłem analiz i badań biograficznych w pedagogice, Biografistyka Pedagogiczna, Rok 3, 1: 275–291.
Szczesiul A. (2022). Świat życia codziennego młodzieży z niepełnosprawnością ruchową. Narracje uczniów liceum ogólnokształcącego z oddziałami integracyjnymi, Wydawnictwo Naukowe AKAPIT.
Sztompka P. (2008), Życie codzienne – temat najnowszej socjologii [w:] P. Sztompka, M. Bogunia-Borowska (red.), Socjologia codzienności (s. 15–52), Wydawnictwo Znak.
Św. MaŁgorzata z Città di Castello († 1320) (2025.04.13), [w:] Świeccy.dominikanie.pl, https://swieccy.dominikanie.pl/2025/04/13/sw-malgorzata-z-citta-di-castello-%E2%80%A0-1320/ [dostęp: 2025.06.28].
Święta Genowefa Torres Morales, dziewica (2023.12.31), [w:] Internetowa Liturgia Godzin, https://brewiarz.pl/czytelnia/swieci/01-04d.php3 [dostęp: 2025.06.28].
Święta Małgorzata z Città di Castello – oczami Boga (2021), Reżyseria Cristiana Video, produkcja Włochy, https://www.facebook.com/JezuUfamTobie7777/videos/%C5%9Bwi%C4%99ta-ma%C5%82gorzata-z-citta-di-castello-oczami-boga/1191698505096435/ [dostęp: 2025.04.12].
Święty Brat Albert Chmielowski, zakonnik (2024.06.02), [w:] Internetowa Liturgia Godzin, https://www.brewiarz.pl/czytelnia/swieci/06-17a.php3 [dostęp: 2025.06.28].
Zakrzewska-Manterys E. (2010), Upośledzeni umysłowo. Poza granicami społeczeństwa, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Zaleski W. SDB (2002), Święci na każdy dzień, Wydawnictwo Salezjańskie.
Zawiślak A. (2011), Jakość życia osób dorosłych z niepełnosprawnością intelektualną, Difin SA.
Uniwersyteckie Czasopisma Naukowe