Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweDroga ku emancypacji – sport kontaktowy w życiu osób z niepełnosprawnością narządu ruchu
Słowa kluczowe:
parasport, niezależne życie, sport i niepełnosprawność, sport kontaktowy, życieAbstrakt
Niniejszy artykuł zwraca uwagę na tematykę sportu osób z niepełnosprawnością. Temat ten został wybrany ze względu na zainteresowania sportowe oraz chęć zrozumienia co łączy dwa obszary – niepełnosprawność oraz środowisko sportowe. Przedstawione w artykule treści stanowią część badań realizowanych w ramach pracy magisterskiej. Podstawą analizy były badania narracyjne zdobyte drogą pogłębionych wywiadów przeprowadzonych ze sportowcami uprawiającymi hokeja na sledgach oraz rugby na wózkach. Z poniższego artykułu dowiadujemy się jakie możliwości daje sport osobom z niepełnosprawnościami w dążeniu do większej niezależności i funkcjonowania w społeczeństwie. Na początku przybliżona została teoria związana z obszarem aktywności fizycznej osób z niepełnosprawnościami, następnie przedstawione zostały podstawy metodologiczne oraz rezultaty własnych badań w odniesieniu do wybranych obszarów i aspektów narracji sportowców z niepełnosprawnością.
Downloads
Bibliografia
Barankiewicz J. (1998), Aktywność fizyczna, w: Leksykon wychowania fizycznego i sportu szkolnego, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
Besz A. (2012), Struktura wizerunku własnego ciała u sportowców z uszkodzeniem narządu ruchu, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Prace Instytutu Kultury Fizycznej, 28.
Chojnacki K. (2008), Walory rewalidacyjne wybranych dyscyplin sportu uprawianych na wózkach, AWF, Kraków.
Cotman C.W., Berchtold N.C. (2002), Exercise: a behavioral intervention to enhance brain health and plastic, TRENDS in Neurosciences, 6.
Creswell J.W. (2013), Projektowanie badań naukowych. Metody jakościowe, ilościowe i mieszane, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Dalecka M. (2014), Sport osób z niepełnosprawnością – przełamywanie barier, Rocznik Lubuski, t. 40, cz. 2.
Dąbrowska A. (1997), Sport osób niepełnosprawnych – zabawa czy droga życiowa [w:] J. Ślężyński (red.), Sport szansą życia niepełnosprawnych, Studio Wydawnicze AGAT, Kraków.
Gibbs G. (2011),Analizowanie danych jakościowych,Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Góra K. (2017), Sport osób niepełnosprawnych, KSSN, 1.
Jagieła J. (2015), wywiad narracyjny, w: Słownik terminów i pojęć badań jakościowych nad edukacją, Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie, Częstochowa.
Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dani 2 kwietnia 1997 r., Dz. U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483 ze zm., art. 30.
Koper M., Tasiemski T. (2013), Miejsce sportu w procesie rehabilitacji osób niepełnosprawnych fizycznie, Niepełnosprawność – Zagadnienia, Problemy, Rozwiązania, 3.
Maszke A.W. (2008), Metody i techniki badań pedagogicznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
Milanowska K. (1997), Znaczenie zwiększonej aktywności ruchowej osób niepełnosprawnych jako czynnika kompensującego ich sprawność psychofizyczną [w:] J. Ślężyński (red.), Sport szansą życia niepełnosprawnych, Studio Wydawnicze AGAT, Kraków.
Niedbalski J, (2016b), Jakości życia niepełnosprawnych sportowców wyczynowych w aspekcie społeczno-kulturowym – ujęcie socjologiczne, Quality in Sport, 2 (1).
Niedbalski J. (2014), Analiza psychospołecznych funkcji sportu osób niepełnosprawnych, Człowiek – Niepełnosprawność – Społeczeństwo, 2 (24).
Niedbalski J. (2016a), Aktywizowanie przez sport jako sposób inkluzji oraz integracji społecznej osób niepełnosprawnych, Acta Universitatis Lodziensis, 56.
Pilch T., Bauman T. (2010), Zasady badań pedagogicznych, Wydawnictwo akademickie Żak, Warszawa.
Serwińska Z., Aktywność ruchowa dzieci i młodzieży i jej wpływ na zdrowie, Lider, 11.
Sztumski J. (1995), Wstęp do metod i technik badań społecznych, Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice.
Szyszka M. (2013), Osoby niepełnosprawne w społecznym odbiorze, Niepełnosprawność i Rehabilitacja, 4.
Tasiemski T. (2007), Satysfakcja z życia i aktywność sportowa osób po urazach rdzenia kręgowego. Badania porównawcze polsko-brytyjskie [w:] M. Koper, T. Tasiemski, Miejsce sportu w procesie rehabilitacji osób niepełnosprawnych fizycznie, Niepełnosprawność – Zagadnienia, Problemy, Rozwiązania, 3.
Ustawa z dnia 25 października 2012 r. – Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych, Dz. U. z 2012 r., poz. 1169.
Wiliński M. (2010), Modelowe strategie pomocy osobom z ograniczeniami sprawności: medykalizacja – usprawnianie – włączanie [w:] A. I. Brzezińska, R. Kaczan, K. Smoczyńska (red.), Diagnoza potrzeb i modele pomocy dla osób z ograniczeniami sprawności, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Zimbardo P.G., Johnson R.L., McCann V. (2010), Psychologia kluczowe koncepcje. Motywacja i uczenie się., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
