Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweTowarzystwo „Dom Uphagena”. Zarys historii społecznej aktywności
Słowa kluczowe:
Towarzystwo „Dom Uphagena”, Gdańsk po 1989 r, działalność społeczna, popularyzacja naukiAbstrakt
9 maja 1990 r. w Ratuszu Głównego Miasta odbyło się spotkanie założycielskie nowego gdańskiego towarzystwa. Celem, jaki przyświecał pomysłodawcom, miało być zebranie osób, które pragnęły wesprzeć odbudowę, i przywrócenie muzealnej funkcji Domowi Uphagena. Muzeum w Domu Uphagena działało w Gdańsku w latach 1911–1944. Dopiero w latach 90. XX w. można było przystąpić do odtworzenia wnętrz, stało się to możliwe dzięki środkom finansowym pozyskanym z Fundacji Współpracy Polsko‑Niemieckiej. W okresie poprzedzającym otwarcie dla zwiedzających muzeum w Domu Uphagena 6 czerwca 1998 r. Towarzystwo skupiało się na popularyzacji historii przedwojennej placówki muzealnej, organizując koncerty, spotkania literackie, wystawy. Kolejny etap działalności nadszedł w 2005 r., gdy Towarzystwo, po zmianie statutu, rozszerzyło swoją działalność o popularyzację historii i kultury Gdańska, zainicjowano wtedy cykl wykładów „Kultura dawnego Gdańska”, który prowadzony jest do dzisiaj (w ramach cyklu do końca 2021 r. odbyło się 167 wykładów). Towarzystwo zdołało zyskać wiernych sympatyków, którzy regularnie uczestniczą w comiesięcznych wykładach. Stara się także zainteresować nowych słuchaczy.
Downloads
Bibliografia
Literatura
Andrzejewski Marek, Osiński Marian, https://gdansk.gedanopedia.pl/gdansk/?title=OSI%C5%83SKI_MARIAN [dostęp: 3.01.2022].
Barylewska Szymańska Ewa, „ku pouczeniu współczesnych gdańszczan”. Jan Kilarski jako popularyzator historii i kultury Gdańska [w:] Gdańsk 1945–1990. Materiały – studia – analizy, t. 3, red. Sylwia Bykowska, Mirosław Golon, Warszawa–Gdańsk 2021.
Barylewska Szymańska Ewa, Między rzeczami pięknymi a polityką. Walter Mannowsky i gdańskie Muzeum Miejskie w latach 1922–1938 [w:] Teraźniejszość przeszłości. Gdańskie i pomorskie muzealnictwo do 1945 r., red. Ewa Barylewska Szymańska, Gdańsk 2021.
Barylewska Szymańska Ewa, Muzeum w kamienicy rajcy Johanna Uphagena przy ulicy Długiej 12 (1910–1944) [w:] Dom Uphagena. Materiały, red. Ewa Barylewska Szymańska, Małgorzata Danielewicz, Wojciech Szymański, Gdańsk 1996.
Barylewska Szymańska Ewa, Szymański Wojciech, Dom Uphagena. Dzieje muzeum wnętrz [w:] Gdańsk pomnik historii, cz. 2, red. Piotr Najmajer, Gdańsk 2001, seria Teka Gdańska, t. 4.
Barylewska Szymańska Ewa, Szymański Wojciech, Od kolekcji prywatnej do muzeum wnętrz mieszczańskich. Dom Uphagena w Gdańsku/ From a private collection to a contemporary Museum of Burgher House Interiors. Uphagen’s House in Gdańsk [w:] Kolekcje. Kształtowanie, historia, dziedzictwo utracone/ Collections. Development, History, Lost Heritage, red. Magdalena Mielnik, Gdańsk 2020.
Bernhardt Katja, Stil – Raum – Ordnung. Architekturlehre in Danzig 1904–1945, Berlin 2015.
Bojaruniec Ewa, Herby mieszczan gdańskich, Gdańsk 2014.
Carsten A., Sammlungen (Museen) [w:] Danzig und seine Bauten, hrsg. von R. Kohnke, Berlin 1908.
Ciemnołoński Janusz, Marian Osiński. Profesor i dziekan [w:] Pionierzy Politechniki Gdańskiej, red. Zygmunt Paszota, Janusz Rachoń, Edmund Wittbrodt, Gdańsk 2005.
Dähne Richard, Führer durch das Ratsherr Johan Uphagen Haus in Danzig, Danzig [b.r.].
Friedrich Jacek, Odbudowa Głównego Miasta w Gdańsku w latach 1945–1960, Gdańsk 2015.
Gliński Mirosław, Śliwiński Błażej, Chranicki Jan, https://gdansk.gedanopedia.pl/gdansk/?title=CHRANICKI_JAN [dostęp: 3.01.2022].
Gosieniecka Anna, Jan Chranicki, „Gdańskie Studia Muzealne” 1976, t. 1.
Góralska Marta, Kalendarium życia i twórczości [w:] Wilhelm August Stryowski 1834‒1917. Malarz, kolekcjoner, konserwator, muzealnik, pedagog. Wystawa monograficzna. Muzeum Narodowe w Gdańsku, red. Iwona Ziętkiewicz, Gdańsk 2002.
Grulkowski Marcin, Paul Simson oraz jego działalność społeczna, dydaktyczna i naukowa [w:] Wokół Wielkiej Synagogi w Gdańsku. Z dziejów lokalnej społeczności żydowskiej, red. Ewa Barylewska Szymańska, Gdańsk 2019.
Kamińska Lidia Małgorzata, Polska Centralna Zbiornica Muzealna na województwo gdańskie. Część 1. Geneza powstania, „Muzealnictwo” 2018, t. 59.
Kamińska Lidia Małgorzata, Polska Centralna Zbiornica Muzealna na województwo gdańskie. Część 2. W Sopocie i w Oliwie, „Muzealnictwo” 2019, t. 60.
Kilarski Jan, Gdańsk miasto nasze. Przewodnik po Gdańsku starym i nowym, Kraków 1947.
Kowalska Helena, Straty wojenne Muzeum Miejskiego w Gdańsku (Stadtmuseum) w Gdańsku: seria nowa, t. 1: Malarstwo, Gdańsk 2017.
Kramer Galińska Iwona, „Bałem się o los dzieł sztuki. [...] Trzeba było uchronić je przed kompletną zagładą”. Profesor Willi Drost – ostatni dyrektor Muzeum Miejskiego w Gdańsku[w:] Teraźniejszość przeszłości. Gdańskie i pomorskie muzealnictwo do 1945 r., red. Ewa Barylewska Szymańska, Gdańsk 2021.
Mannowsky Walter, Das Uphagenhaus in Danzig. Ein Führer von..., Danzig [b.r.] Mielnik Magdalena, Nowoczesne muzeum, czyli Muzeum Miejskie i Muzeum Rzemiosła Artystycznego pod dyrekcją Hansa Friedricha Seckera [w:] Teraźniejszość przeszłości. Gdańskie i pomorskie muzealnictwo do 1945 r., red. Ewa Barylewska Szymańska, Gdańsk 2021.
Mizerska Karolina, Albert Carsten [w:] Jakub Szczepanski i in., Detale Politechniki Gdańskiej. Zdobienia architektoniczne, Gdańsk 2018.
Nitykowski Hermann, Eine westpreussische Familie, Freilassing 1958.
Secker Hans Friedrich, Das Danziger Uphagenhaus, Sonderdruck aus der Zeitschrift, „Dekorative Kunst” 1919.
Szkice z życia codziennego w Gdańsku w latach 1945–1989, red. Grzegorz Berendt, Edmund Kizik, Gdańsk 2012.
Szymański Wojciech, „Muzealny kombinat”. Muzeum Historii Miasta Gdańska w latach 1970–1989 [w:] Od Ratusza do Muzeum. Początki Muzeum Gdańska 1970–1989, red. Ewa Barylewska Szymańska, Janusz Dargacz, Gdańsk 2020.
Szymański Wojciech, Straty wojenne. Dom Uphagena w Gdańsku, Gdańsk 2020.
