Niepokój miejsca i czułe działania w perspektywie pedagogicznej

Autor

  • Jarosław Rutkowski Uniwersytet Gdański

DOI:

https://doi.org/10.26881/rgtn.2022.06

Słowa kluczowe:

mgła, niepokój miejsca, czułe działania, pedagogika miejsca

Abstrakt

W artykule przedstawiono pedagogiczne ujęcie miejsca, które może się stać znaczącym punktem odniesienia dla działań edukacyjnych. Myślenie pedagogiczne podejmowane ze świadomością miejsca pozwala wzmacniać działania edukacyjne na rzecz osób i społeczności lokalnej. Wyzwala potrzebę rozwoju ściślejszych związków edukacji z miejscem. Szczególnie gdy ujawnia się niepokój miejsca w trakcie spotkań mieszkańców Kaszub i Żuław Wiślanych. Miejsce pojęte jako przestrzeń doświadczenia w szczególny sposób splata obiekty, przestrzenie fizyczne i ludzi. Aby zrozumieć miejsce i budować z nim więzi, kluczowe jest spotkanie z mieszkańcami społeczności lokalnej. Podczas pomorskich wędrówek orientacja na lokalne sprawy wyostrza się w rezultacie odnajdywania śladów przeszłości i wielu głosów. W opowieściach ustanawiane są punkty opisu, które odsyłają do doświadczonego cierpienia i niepokoju. Jednocześnie wśród wielu mieszkańców regionu wciąż są obecne przemilczenia, niedopowiedzenia na skutek doświadczeń lokalnych. Zdolność wspólnoty lokalnej do przekroczenia zamglonego niepokoju i wymiany myśli uczy jej członków, generując wiedzę lokalną oraz kształtując warunki budowania sfery publicznej.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Literatura

Brauntsch Dorota, Domy bezdomne, Warszawa 2019.

Czaja Dariusz, Gdzieś dalej, gdzie indziej, Wołowiec 2019.

Czyżewski Krzysztof, W stronę Xenopolis, Kraków 2019.

Czyżewski Krzysztof, Traba Robert, Wąsowska Pawlik Agata, Gałusek Łukasz, W poszukiwaniu horyzontu, „Herito” 2021, nr 42–43.

Domy Żuławskie – w poszukiwaniu zagubionej tradycji, red. Jolanta Kwiatkowska, Nowy Dwór Gdański 2009.

Gałęziowski Jakub, Niedopowiedziane biografie. Polskie dzieci urodzone z powodu wojny, Warszawa 2022.

Heidegger Martin, Budować, mieszkać, myśleć [w:] Krzysztof Michalski, Zrozumieć przemijanie, Warszawa 2011.

Kizik Edmund, Ziemia obiecana, ziemia utracona. Społeczne dzieje mennonitów w Gdańsku, Elblągu i na Żuławach Wiślanych od drugiej połowy XVII wieku do 1945 roku [w:] Mennonici na Żuławach. Ocalone dziedzictwo, koncepcja Ewa Gilewska, Gdańsk 2007.

Kunce Aleksandra, Antropologia punktów. Rozważania przy tekstach Ryszarda Kapuścińskiego, Katowice 2008.

Kunce Aleksandra, Człowiek lokalny. Rozważania umiejscowione, Katowice 2016.

Kunce Aleksandra, Sławek Tadeusz, Oikologia. Powrót, Katowice 2020.

Macdonald Sharon, Krainy pamięci. O dziedzictwie i tożsamości we współczesnej Europie, Kraków 2021.

Marynowicz Hetka Ewa, Pedagogika społeczna, Łódź 2019.

Marzec Andrzej, Widmontologia. Teoria filozoficzna i praktyka artystyczna ponowoczesności, Warszawa 2015.

Mendel Maria, Pedagogika miejsca wspólnego. Miasto i szkoła, Gdańsk 2017.

Michałowski Lesław, Wędrówki po mieście w kontekście ożywiania pamięci lokalnej i budowania więzi z miejscem [w:] Miasto jak wspólny pokój. Gdańskie modi co vivendi, red. Maria Mendel, Gdańsk 2015.

Nowak Dziemianowicz Mirosława, Szkoła jako przestrzeń uznania, Warszawa 2020.

Obracht Prondzyński Cezary, Kaszubi. Między dyskryminacją a regionalną podmiotowością, Gdańsk 2002.

Pedagogika miejsca, red. Maria Mendel, Wrocław 2006.

Pol Wincenty, Obrazy z życia i natury. Północny Wschód Europy, t. 2, Kraków 1871.

Pollack Martin, Topografia pamięci, Wołowiec 2017.

Rudnicki Paweł, Pedagogie małych działań. Krytyczne studium alternatyw edukacyjnych, Wrocław 2016.

Rutkowiak Joanna, Neoliberalizm jako kulturowy kontekst kształtowania się tożsamości nauczyciela. Ku problematyce oporu i odporu edukacyjnego [w:] Eugenia Potulicka, Joanna Rutkowiak, Neoliberalne uwikłania edukacji, Warszawa 2012.

Schopenhauer Johanna, Gdańskie wspomnienia młodości, Gdańsk 2019.

Sławek Tadeusz, Nie bez reszty. O potrzebie niekompletności, Mikołów 2018.

Szkoła Dawid, Rubieże, Kraków–Budapeszt–Syrakuzy 2022.

Tokarczuk Olga, Czuły narrator, Kraków 2020.

Zamojski Piotr, Edukacja jako rzecz publiczna, Warszawa 2022.

Źródła internetowe

Pro memoria, Muzeum Stutthof w Sztutowie, https://stutthof.org/pro memoria 15/ [dostęp: 22.10.2022].

Stutthof idzie!, YouTube, https://www.youtube.com/watch?v=OnSu01FWyRQ [dostęp: 22.10.2022].

Regionalny Teatr Dramatyczny w Luzinie, Facebook, https://www.facebook.com/Teatr Luzino [dostęp: 22.10.2022].

Historia, Gminna Biblioteka Publiczna im. Leona Roppla w Luzinie, https://luzino.info/ o bibliotece/historia/ [dostęp: 22.10.2022].

Pobrania

Opublikowane

2022-12-12

Jak cytować

Rutkowski, J. (2022). Niepokój miejsca i czułe działania w perspektywie pedagogicznej. Rocznik Gdański, 110–127. https://doi.org/10.26881/rgtn.2022.06

Numer

Dział

Rozprawy i szkice naukowe