Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweGabinet doktora Gotarda. Schulz i niemiecki ekspresjonizm
DOI:
https://doi.org/10.26881/sf.2017.09.02Abstrakt
The plot of the “Sanatorium under the Sign of an Hourglass” resembles that of the most famous film of the German expressionism – The Cabinet of Doctor Caligari (1920) by Robert Wiene. In fact, similarities go beyond the plot and can be discovered also in the expressionist manner of creating the presented world and characters, the mysterious atmosphere, and many important details discussed in the essay. Is it likely that Bruno Schulz saw the film about the demonic hypnotist and his medium, which inspired him to write the story about doctor Gotard’s sanatorium?
Downloads
Bibliografia
Brill Olaf. 2012. Der Caligari-Komplex. München: belleville.
Brun Leon. 1937. „Spojrzenie na świat przez ekran”. Srebrny Ekran 9.
Chciuk Andrzej. 1969. Atlantyda: opowieść o Wielkim Księstwie Bałaku. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna.
Degler Janusz. „Witkacy i kino”. Dialog 3.
Ficowski Jerzy. 2002. Regiony wielkiej herezji i okolice: Bruno Schulz i jego mitologia. Sejny: Pogranicze.
Fik Ignacy. 1938. „Co za czasy!”. Nasz Wyraz 7/8.
Gondowicz Jan. 2012. „Powrót wielkich ptaków”. Schulz/Forum 1.
Irzykowski Karol. 1924. Dziesiąta muza. Zagadnienia estetyczne kina. Krakowska Spółka Wydawnicza.
Iser Wolfgang. 1980. „Apelatywna struktura tekstów. Nieokreśloność jako warunek oddziaływania prozy literackiej”. Przeł. Małgorzata Łukasiewicz. Pamiętnik Literacki 1 (LXXI).
Iser Wolfgang. 2006. „Czym jest antropologia literatury. Różnica między fikcjami wyjaśniającymi a odkrywającymi”. Przeł. Anna Kowalcze-Pawlik. Teksty Drugie 5.
Iser Wolfgang. 2012. L’appel du texte. L’indétermination comme condition d’effet esthétique de la prose littéraire. Trad. Vincent Platini. Paris: Allia.
Jacques Rancière. 2007. Dzielenie postrzegalnego. Estetyka i polityka. Przeł. Maciej Kropiwnicki i Jan Sowa, wstęp Magda Pustoła. Kraków: Korporacja Ha!art.
Jarzębski Jerzy. 2005. Spojrzenie w przyszłość. W Prowincja Centrum. Przypisy do Schulza. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Jewsiewicki Władysław. 1967. „Filmy niemieckie na ekranach polskich kin w okresie międzywojennym”. Przegląd Zachodni 5.
Kaes Anton. 2011. Shell Shock Cinema: Weimar Culture and the Wounds of War. Princeton University Press.
Markowski Michał Paweł. 2009. Życie na miarę literatury: eseje. Kraków: Homini.
Napierski Stefan, Kazimierz Wyka. 1939. „Dwugłos o Schulzu”. Ateneum 1.
Nawrocki Witold. 1976. „Bruno Schulz i ekspresjonizm”. Życie Literackie 43.
Otto Wojciech. 2007. Literatura i film w kulturze polskiej dwudziestolecia międzywojennego. Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Pytaszowie Ewa i Marek. 1978. Poetycka podróż w świat kinematografu, czyli kino w poezji polskiej lat 1914–1925. W Szkice z teorii filmu. Pod red. Alicji Helman i Tadeusza Miczki. Katowice: UŚ.
Rudnicki Janusz. 2015. Fabryka waty cukrowej i kino „Urania”. Wykład w trakcie Bruno Schulz Festiwal 2015. Wrocław: 15 X 2015.
Schulz Bruno. 1998. Opowiadania. Wybór esejów i listów. Oprac. Jerzy Jarzębski. Wrocław–Kraków: Ossolineum.
Schulz Bruno. 2008. Księga listów. Zebrał i przygotował do druku Jerzy Ficowski. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Schulz Bruno. 2012. Księga obrazów. Zebrał, oprac., komentarzami opatrzył Jerzy Ficowski. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Sitkiewicz Paweł. 2012. „Fantasmagorie. Rozważania o filmowej wyobraźni Brunona Schulza”. Schulz/Forum 1.
Słonimski Antoni. 2007. Romans z X Muzą: teksty filmowe z lat 1917–1976. Wybór, wstęp i oprac. Małgorzata Hendrykowska, Marek Hendrykowski. Warszawa: Towarzystwo „Więź”.
Speina Jerzy. 1974. Bankructwo realności. Proza Brunona Schulza. Poznań: PWN.
Stern Anatol. 1922. „Kino”. Skamander 25/26.
Stern Anatol. 1928. „Gdzie jesteś Caligari?”. Wiadomości Literackie 13 (221).
Trystan Leon. 1923. „Fotogeniczność”. Ekran i Scena 10–11.
Trystan Leon. 1923. „Wznowienia: Gabinet Dr. Caligari”. Film Polski 1.
Ważyk Adam. 1966. Kwestia gustu. Warszawa: PIW.
Witkiewicz Stanisław Ignacy. 2002. Z powodu krytyki „Pragmatystów” wystawionych w Elsynorze. W Nowe formy w malarstwie i wynikające stąd nieporozumienia. Szkice estetyczne. Oprac. Janusz Degler, Lech Sokół. Warszawa: PIW.
Wystawa obrazów Stanisława Ignacego Witkiewicza oraz Firmy Portretowej „S. I. Witkiewicz”: od 23 czerwca do 22 lipca 1929 w Salonie Wielkopolskiego Związku Artyst. Plastyków [katalog]. 1929. Poznań: Wielkopolski Związek Artystów Plastyków.
Zahorska Stefania. 1934. „Co powieść zawdzięcza filmowi?”. Kurier Literacko-Naukowy 29.
Ziwjan Juri. Caligari in Rußland. Der Deutsche Expressionismus und die sowjetische Filmkultur. W Die ungewöhlichen Abenteuer des Dr. Mabuse im Lande der Bolschewiki. Hrsg. von Oksana Bulgakowa. Berlin: Freunde der Deutschen Kinematek.
