Uniwersyteckie Czasopisma NaukowePod niebem Marapu. Performatywny wymiar pierwotnego dziedzictwa kulturowego na Sumbie
Abstrakt
Tematem artykułu są specyficzne, performatywne aspekty kultury mieszkańców indonezyjskiej wyspy Sumba, których najważniejszym źródłem jest pierwotna wiara w duchy i bóstwa Marapu, wciąż wyznawana przez znaczną część Sumbańczyków. Fenomenowi wyjątkowej trwałości tradycji, wyrastających z tych animistycznych wierzeń, autorka artykułu przygląda się przez pryzmat unikalnego systemu społecznego i kodeksu wartości, jaki wciąż obowiązuje na wyspie. W artykule przywołane zostają przykłady praktyk kulturowych, świąt i obrzędów sumbańskich, które podtrzymują tradycyjny porządek społeczno-kulturowy poprzez daleko posuniętą teatralizację, ceremonialność i widowiskowość działań wspólnotowych. Autorka wskazuje również na performatywne uwarunkowania materialnych świadectw lokalnej kultury, takich jak charakterystyczne dla wyznawców Marapu megalityczne grobowce lub symbolicznie traktowana przestrzeń i architektura tradycyjnych wsi.
Downloads
Bibliografia
Adams R., The Magalithic Tradition of West Sumba, Simon Fraser University 2004.
Eibl-Eibesfeld I., Ryty powitania, w: Antropologia widowisk. Zagadnienia i wybór tekstów, wstęp i red. L. Kolankiewicz, Warszawa 2005.
Fox J. J. [Ed.], To Speak in Pairs: Essays on the Ritual Languages of Eastern Indonesia, „Cambridge Studies in Oral and Literate Culture”,15. Cambridge 1988.
Hoskins J. A., So My Name Shall Live: Stone-dragging and Grave-building in Kodi, West Sumba, w: Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde 142 (1986), no: 1, Leiden.
Kean W., From Fetishism to Sincerity: on Agency, the Speaking Subject, and Their Historicity in the Context of Religious Conversion, w: Comparative Studies in Society and History, Vol. 39, No. 4 (Oct., 1997).
Kocur M., Źródła teatru, Wrocław 2013.
Kuipers J., Language, identity, and marginality in Indonesia: the changing of ritual speech on the island of Sumba, Cambridge 1998.
