Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweDwa spojrzenia na Biblię: Romana Brandstaettera i Abrahama Joshui Heschela jako inspiracja projektu „Biblia jest dla ciebie!”
Abstrakt
W wielu publikacjach, na seminariach i konferencjach podkreślana jest konieczność korelacji przedmiotów humanistycznych (szczególnie języka polskiego i historii oraz katechezy) w edukacji kulturowej dotyczącej problematyki antyku grecko-rzymskiego i judeochrześcijańskiego. Istnieje sporo jeszcze nie wykorzystanych możliwości i metod pracy z Biblią w zintegrowanym procesie nauczania. Propozycja wykorzystania dwu spojrzeń wybitnych znawców Biblii wywodzących się z kręgu judeochrześcijańskiego: Joshui Heschela i Romana Brandstaettera służyć ma pogłębionemu wejściu ucznia liceum w świat Biblii. Przeprowadzona może być w formie zajęć lekcyjnych bądź dodatkowych działań edukacyjnych (np. jako odrębny projekt uczniowski wspólnie kierowany przez nauczyciela j. polskiego i katechetę).
Projekt obejmuje dwa moduły, które można roboczo określić jako poznawczo-umiejętnościowy i wychowawczo-formacyjny: 1) Problematyka duchowości semickiej jako klucz do Biblii; 2) Uniwersalna mądrość biblijna w zarządzaniu swym życiem.
Oba rozpisane zostały na proponowane zadania wraz z przydatnymi cytatami i krótkim komentarzem, jako wskazówkami pomocy interpretacyjnej dla nauczyciela, który jest koordynatorem pracy grup. Podczas pracy uczniowie porównają postulaty rozumienia tekstu biblijnego proponowane przez Romana Brandstaettera – wybitnego pisarza i myśliciela oraz Abrahama Joshuę Heschela, mistyka i poetę. A. Heschel snuł swoje rozważania wokół fascynacji i olśnienia tym, co jest, a czego nie można zdefiniować słowami. Istotą religijności judaistycznej, z której również wyrósł R. Brandstaetter, jest przekonanie, że Bóg jest człowiekiem zainteresowany, co można interpretować jako wzorzec dialogu i komunikacji jako podstawy do „szczęśliwego życia” zawartego w Biblii.
Downloads
Bibliografia
Abramowska J., Peregrynacja w: Przestrzeń w literaturze, pod red. M. Głowiński, A. Okopień-Sławińska, Wrocław 1978.
Adamowski J., Kategoria przestrzeni w folklorze: studium etnolingwistyczne, Lublin 1999.
Bachtin M., Problemy literatury i estetyki, przeł. W. Grajewski, Warszawa 1982.
Bazyliński S., Wprowadzenie do studium Pisma Świętego, Lublin 2010.
Benedyktowicz Z., Portrety „obcego”: od stereotypu do symbolu, Kraków cop. 2000.
Brandstaetter R., Epoka, która była Rajem z Romanem Brandstaetterem rozmawiając o „Jezusie z Nazarethu”, w: tenże, Jezus z Nazarethu, Kraków 2003.
Brandstaetter R., Krąg biblijny i franciszkański, Kraków 2007.
Dresner S. H., Wstęp do A. J. Heschel, Prosiłem o cud. Antologia duchowej mądrości, przeł. A. Gomola, Poznań 2001.
Dybel P., Granice rozumienia i interpretacji, Kraków 2004.
Góra J., Był jak przechodzień do domu Ojca, Poznań 1997.
Harrington W., Klucz do Biblii, przeł. J. Marzęcki, Warszawa 1984.
Hermeneutyka i literatura – ku nowej koiné, pod red. K. Kuczyńskiej-Koschany, M. Januszkiewicza, Poznań 2006.
Heschel J., Człowiek nie jest sam. Filozofia religii, tłum. K. Wojtkowska, Kraków 2008.
Heschel J., Bóg szukający człowieka, tłum. A. Gorzkowski, Kraków 2007.
Hoffsümmer W., Leksykon dawnych i nowych symboli: do wykorzystania w praktyce duszpasterskiej i katechetycznej, tł. Alicja Makowska, Kielce 2001.
Jelonek T., Czytając Stary Testament, Kraków 2012.
Język wiary w Piśmie świętym i w świecie współczesnym, pod red. H. Cazelles [et al.]; przeł. Wanda Kowalska.
Joseph Ratzinger Benedykt XVI, Słowo Boga pismo, tradycja, urząd; tł. W. Szymona, Kraków 2008.
Katolicki komentarz biblijny, pod red. A. Fitzmyer, R. E. Brown, R. E. Murphy, W. Chrostowski (polska redakcja naukowa), wyd. 3, Warszawa 2010.
Keener C. S., Historyczno-kulturowy komentarz do Nowego Testamentu, tł. Z. Kościuk, Warszawa 2000.
Klich A. E. OSU, Otwieranie Biblii dzieciom w szkole podstawowej, w: Wychowanie dzieci w młodszym wieku szkolnym, pod red. J. Stala, cz. 2: Wychowanie religijne i katecheza, Tarnów2006, s. 39–58.
Krawiecka E., Romana Brandstaettera pisanie lumenarnej ikony w Jezusie z Nazarethu. Próba deszyfracji kodu symboliki jako modelu komunikacji transcendentnej, Poznań 2012.
Langkammer H., Współczesna interpretacja Nowego Testamentu, w: Metodologia Nowego Testamentu, pod red. H. Langkammera, Poznań 1994.
Mazan-Mazurkiewicz A., Inspiracje biblijne w utworach Romana Brandstaettera, Łódź 2003.
Merton T., Zapiski współwinnego widza, przeł. Z. Ławrynowicz, M. Maciołek, Poznań 1994.
Meynet R., Wprowadzenie do hebrajskiej retoryki biblijnej; tł. K. Łukowicz, T. Kot, Kraków 2001.
Michał Czajkowski, Jak rozumieć Pismo święte? Egzystencjalna lektura Biblii, Lublin 1994.
Na skrzyżowaniu kultur, tradycji, religii: Roman Brandstaetter (1906–1987), pod red. P. Plichta, Tarnów cop. 2008.
Nie zapomnimy: świadkowie życia i czytelnicy o Romanie Brandstaetterze, pod red. J. K. Kanty Pytel, Poznań 2002.
Od transcendentalizmu ku hermeneutyce, pod red. nauk. Z. Krasnodębskiego, Wrocław 1987.
Packer J. I., Tenney M.C., Słownik tła Biblii, tł. Z. Kościuk, Warszawa 2007.
Perzyński A., Szkice o wierze, Katowice 2005.
Pikor W., Przypowieści Jezusa. Narracyjny klucz lektury, Kielce 2011.
Pytel J. K., Objaśnienie sensu biblijnego w Kościele. Hermeneutyka, Gniezno 1996; H. de Lubac, Pismo Święte w tradycji Kościoła, tł. K. Łukowicz, Kraków 2008.
Ravasi G., Biblia jest dla ciebie. Mały kurs teologii biblijnej, tłum. D. Stanicka-Apostoł, Poznań 2011.
Riceour P., Język, tekst, interpretacja. Wybór pism, przeł. P. Graff, K. Rossner, Warszawa 1989.
Ricoeur P., Egzystencja i hermeneutyka: rozprawy o metodzie, tł. E. Bieńkowska, Warszawa 1975.
Ricoeur P., Krytyka i przekonanie. Rozmowy z Francois Azouvim i Markiem de Launay, przeł. M. Drwięga, Warszawa 2003.
Rogowski C., Hermeneutyczno-dydaktyczny wymiar symbolu i implikacje pedagogicznoreligijne: studium pedagogiczno-religijne w wymiarze interdyscyplinarnym, Lublin 1999.
Ryken L., Wilhoit J. C., Longman T., Słownik symboliki biblijnej. Obrazy, symbole, motywy, metafory, figury stylistyczne i gatunki literackie w Piśmie Świętym, tł. Z. Kościuk, Warszawa 2003.
Rzymska A., Kamienny most: tradycja judaistyczna w twórczości Romana Brandstaettera, Olsztyn, cop. 2005.
Stern D. H., Komentarz Żydowski do Nowego Testamentu, tł. A. Czwojdrak, Warszawa 2004.
Stypułkowska B., Okres hellenizmu w katechezie biblijnej w świetle korelacji z lekcją historii, „Częstochowskie Studia Teologiczne” XXXII 2004, s. 213 i nast.
Świat Biblii Romana Brandstaettera: ogólnopolska interdyscyplinarna sesja naukowa, 20–22 października 1999 r. w Auli im. Jana Lubrańskiego Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, pod red. J. K. Pytel, Szczecin 1999.
Tam wstępują pokolenia. (Ps 122, 4) W poszukiwaniu duchowości pielgrzymowania do Ziemi Świętej, pod red. S. Urbański, E. Krawiecka, W. Gałązka, Warszawa 2011.
Turek A., Judeochrześcijanin znad Wisły, „Rzeczpospolita” 2003, nr 15, s. A10-A11.
Walton J., Matthews V., Chavalas M., Komentarz historyczno-kulturowy do Biblii Hebrajskiej, pod red. W. Chrostowskiego, Warszawa 2005.
Widła B., Słownik antropologii Nowego Testamentu, Warszawa 2003.
Zajączkowski R., Pisarz i wyznawca: w kręgu twórczości Romana Brandstaettera, Lublin 2009.
Zajączkowski R., Roman Brandstaetter – dzieło w sumienie wpisane „Nasz Dziennik” 2006, nr 2, s. 10.
Z cienia niepamięci do światła: Wojciech Bąk, Kazimiera Iłłakowiczówna, Roman Brandstaetter: materiały z Ogólnopolskiego Interdyscyplinarnego Sympozjum Naukowego w 100. Rocznicę Urodzin Romana Brandstaettera zorganizowanego w Poznaniu w dniach 5–7 stycznia 2006 roku przez Stowarzyszenie im. Romana Brandstaettera, pod red. E. Krawiecka, Poznań 2006.
