Analiza semantyczna liryki modlitewnej Anny Kamieńskiej

Abstrakt

W niniejszym artykule zostały zaprezentowane interpretacje wybranych liryków modlitewnych Anny Kamieńskiej, których adresatem jest Istota Najwyższa – Bóg. Wiele z tych utworów ma wyraźnie osobisty charakter, tak że można je uznać za port parole samej poetki. Ale są też takie, w których podmiot prowadzi dialog z Bogiem niejako w imieniu innych ludzi. Na modlitewny charakter utworu wskazują elementy ramy (często jest to tytuł, np. Modlitwa, Modlitwa wieczorna, Prośba), apostrofy skierowane do Boga oraz odniesienia intertekstualne. Pod względem funkcjonalnym analizowane wiersze nawiązują przede wszystkim do trzech typów: modlitw-próśb (tych jest najwięcej), modlitw dziękczynnych i modlitw uwielbienia. Charakterystyczną cechą liryków modlitewnych Anny Kamieńskiej jest swobodne wykorzystywanie wzorców gatunkowych. Niektóre z tych utworów mają wyraźnie psalmiczny charakter (co bywa też zaznaczone Analiza semantyczna liryki modlitewnej Anny Kamieńskiej w tytule). W innych lirykach wprowadzane są fragmenty różnych modlitw, które wiążą się z jakąś refleksją ogólną, czy opisem stanu wewnętrznego podmiotu. W modlitwach poetyckich Kamieńskiej wszystko to, co dla człowieka najważniejsze, podmiot liryczny przedstawia Bogu w postaci próśb, dziękczynienia lub uwielbienia. Z utworów wyłania się obraz człowieka jako osoby całkowicie zależnej od Boga i poszukującej z Nim bliskości oraz obraz Istoty Najwyższej – Boga jako niepojętego, nieodgadnionego i wszechmocnego, który władny jest spełnić prośby do Niego kierowane, i który kocha, przygarnia człowieka, i towarzyszy mu w cierpieniu.