Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweKulturowy przekaz syreningu – zarys definicji oraz perspektywy dalszych badań tego zjawiska
Słowa kluczowe:
syrening, przekaz medialny, komunikacja społeczna, balet, błękitna humanistykaAbstrakt
Celem artykułu jest zapoznanie odbiorcy z dość nowym i wciąż jeszcze mało opisanym na polskim gruncie zjawiskiem syreningu (rodzajem nurkowania w syrenich ogonach, łączącym sport z formą sztuki i rozrywki). Tekst stanowi przede wszystkim próbę kategoryzacji tematów odnoszących się do narracji kulturowej (głównie medialnej) skupionej wokół tego fenomenu, z uwzględnieniem pojęcia choreografii rozumianej jako element „tekstu widowiskowego” (Patrice Pavis). Idea takiego zestawienia wynika z chęci oglądu punktów przecięcia się widowiskowych praktyk choreograficznych z innymi dziedzinami (sport) w perspektywie komunikacji społecznej i kulturowej. Podstawową metodą badawczą proponowanego dyskursu jest studium przypadku. Holistyczny ogląd syreningu (analiza narracji wiodących syrenich performerek, przegląd fanowskich forów, filmowych dokumentów poświęconych subkulturze merfolks) pozwala dostrzec, jak pojemny kulturowo obszar wyznacza współcześnie postać (i kostium) syreny. Stąd też impuls badawczy do postawienia dalszych pytań o miejsce syreningu w polu pojęciowym błękitnej humanistyki.
Downloads
Bibliografia
Antoniewicz W., Motyw syreny morskiej w sztuce antyku i średniowiecza [w:] Liber Iosepho Kostrzewski octogenario a veneratoribus dicatus, red. K. Jażdżewski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1968.
Bałaszczyk M., Spór o humanistykę nieantropocentryczną, „Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria” 2021, nr 3, s. 115–126.
Cristofari E., Twenty Thousand Leagues and Counting: Steampunk Mermaids, from Ancient Seas to New Fandoms [w:] Fan Phenomena: Mermaids, ed. M.J. Guitton, Intellect Books, Bristol 2016.
Davis T.C., Strandvad S.M., Aquarium Mermaids: Multiskilled Entrepreneurs in the Creative Economy, „TDR: The Drama Review” 2020, Vol. 64 (1), s. 119–144.
Drapella Z., Od Lewiatana do Jormungandra: rzecz o potworach morskich, ludziach z morza i duchach wód, Wydawnictwo Morskie, Gdańsk 1976.
Guitton M.J., Mermaid health – identifying health issues related to mermaiding, „International Maritime Health” 2017, Vol. 68 (2), s. 12–18.
Hayward P., Making a Splash: Mermaids (and Mermen) in 20th and early 21st Century Audiovisual Media. John Libbey and Co/Indiana University Press, New Barnet 2017.
Jarosz E., Błękitna humanistyka: kultura, sztuka i wspólnota, „Przegląd Kulturoznawczy” 2021, nr 2, s. 7–14.
Jarosz E., Medialne reprezentacje podwodnego świata a projekt cyfrowego Archiwum Błękitnej Humanistyki, „Studia de Cultura” 2021, nr 13, s. 31–47.
Johnson M., Performances of Exposure and Ethical Spectatorship in Hanna Cormick’s “The Mermaid”, „Performance Research” 2021, Vol. 26 (7), s. 67–72.
Kokai J.A., Swim Pretty: Aquatic Spectacles and the Performance of Race, Gender, and Nature (Theater in the Americas), Southern Illinois University Press, Carbondale 2017.
Marzec A., Antropocień. Filozofia i estetyka po końcu świata, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2021.
Marzec A., Niebieska humanistyka. Materialno-dyskursywne doświadczenie oceanu w kinie współczesnym, MOCAK, „Forum” 2019, nr 15, s. 60–67.
Misiak D., Syrena a „Mała syrenka”. Oswajanie monstrum [w:] Transgresywne monstrum, red. D. Bastek, M. Fołta, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2013.
Pavis P., Słownik terminów teatralnych, słowo wstępne A. Ubersfeld; przeł., oprac. i uzup. opatrzył S. Świontek. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1998.
Porter B.A., Lck M., Mermaiding as a Form of Marine Devotion: a Case Study of a Mermaid School in Borocay, Philippines, „Shima” 2018, Vol. 12 (2), s. 250–255.
Reglińska-Jemioł A., Męski tancerz i jego rola w widowiskach teatralnych XVI–XVIII wieku, „Didaskalia. Gazeta Teatralna” 2022, nr 171, s. 1–20.
Rudaś-Grodzka M., Syrenizm: poezja Julii Fiedorczuk, „Teksty Drugie” 2020, nr 5, s. 399–418.
Słownik tańca współczesnego, red. M. Leyko, J. Szymajda, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2022.
Stevens L., Varney D., The Climate Siren: Hanna Cormick’s The Mermaid, „The Drama Review” 2022, Vol. 66 (3), s. 107–118.
Strandvad S.M., Davis T.C., Dunn M., Mermaids as market creators: Cultural entrepreneurship in an emerging practice, „International Journal of Cultural Studies” 2022, Vol. 25 (1), s. 68–85.
Strandvad S.M., Davis T.C., Dunn M., Skills and strategies of activist mermaids: from pretty to powerful pictures, „Text and Performance Quarterly” 2021, Vol. 41 (3–4), s. 262–282.
Vickers L., Dionne S., Weeki Wachee, City of Mermaids: A History of One of Florida’s Oldest Roadside Attractions, University Press of Florida, Gainesville 2007.
Wiśniewska M., Sceniczne dzieje jednej syrenki [w:] Wokół Andersena. W dwusetną rocznicę urodzin, red. A. Ciciak, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2008.
Witek-Tylczyńska H., Kim jestem/skąd jestem? Czytanie stroju [w:] Strój – zwierciadło kultury, red. M. Furmanik-Kowalska, J. Wasilewska, Wydawnictwo Tako, Warszawa–Toruń 2013.
Filmografia
Wade S. (reż.), MerPeople, Netflix 2023.
Weinstein A. (reż.), Mermaids, Gravitas Ventures 2017.
Źródła internetowe
https://www.circussirenpod.com (dostęp: 2.08.2023).
https://www.coneyisland.com/mermaidparade (dostęp: 14.08.2023).
https://www.hannacormick.com (dostęp: 18.07.2023).
https://www.hannahmermaid.com (dostęp: 30.07.2023).
https://www.mermagic-con.com (dostęp: 4.09.2023).
https://www.mermaid.fandom.com/wiki/Mermaid_Wiki (dostęp: 7.07.2023).
https://www.mermaidchemonique.com (dostęp: 30.06.2023).
https://www.mermaidkat.com (dostęp: 1.08.2023).
https://www.mermaidsinmotion.com (dostęp: 1.08.2023).
https://www.mernetwork.com (dostęp: 29.06.2023).
https://www.societyoffatmermaids.com (dostęp: 8.09.2023).
