Widzieć inaczej. Komentarz do doświadczeń osób chorujących na śnieg optyczny
DOI:
https://doi.org/10.4467/254395379EPT.18.007.11166Słowa kluczowe:
sense of sight, visual disturbances, visual snow syndrome, disease / illness / sickness, biographyAbstrakt
The paper is based on ethnographical interviews with two adult people suffering for many years from visual snow syndrome – a neurological ailment. Some medical experts consider it to be a complication of migraine (so called persistent migraine aura without infarction), but the others regard it as a unique syndrome, not related to a migraine problem. The most common symptoms of the suffering are flickering dots of the visual field, particularly visible on transparent backgrounds, vitreous floaters, and persistent afterimages. It is indicated in the article that visual snow is not only a sensory disturbance, physiologically conditioned, but it is also a model of human existence, which causes the necessity of individual adaptation, creates the distinguishing character of identity, as well as marks personal interactions, emotional life and thinking. It is a complex phenomenon that intertwines biology with the processes of culture and shows an inextricable connection between human body, senses and mind.
Downloads
Bibliografia
Anderson, B. (2006). Imagined communities. Reflections on the origin and spread of nationalism. London, New York: Verso.
Bolecki, W., Nycz., R. (red.) (2004). Narracja i tożsamość. Narracje w kulturze. T. 1. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.
Bruner, J. (1991). The narrative construction of reality. Critical Inquiry, 18, 1–21.
Byczkowska-Owczarek, D. (2014). Zastosowanie autoetnografii analitycznej w badaniu społecznych aspektów doświadczania choroby. Przegląd Socjologii Jakościowej, 10(3), 184–201.
Carpiano, R.M. (2009). Come take a walk with me: the „go-along” interview as a novel method for studying the implications of place for health and well-being . Health and Place, 15, 263–272.
Classen, C. (1999). Other ways to wisdom: Learning through the senses across cultures. International Review of Education, 45, 270–278.
Frank, A.W. (1995). The wounded storyteller. Body, illness and ethics. Chicago: University of Chicago Press.
Frank, A.W. (2010). Letting stories breathe. A socio-narratology. Chicago, London: University of Chicago Press.
Haas, D.C. (1982). Prolonged migraine aura status. Annals of Neurology, 11(2), 197–199. Hall, E.T. (2009). Ukryty wymiar. Przeł. T. Hołówka. Warszawa: Muza.
Handke, K. (2008). Milczenie w przestrzeni społecznej. W: J. Goszczyńska, G. Szwat-Gyłybowa (red.), Przemilczenia w relacjach międzykulturowych (s. 55–77). Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.
Hofmann, B. (2002). On the triad disease, illness and sickness. Journal of Medical Philosophy, 27, 651–673.
Hyden, L.-Ch. (1997). Illness and narrative. Sociology of Health and Illness, 19, 48–69.
Kępiński, A. (1998). Twarz, ręka. W: A. Mencwel (red.), Antropologia kultury. Zagadnienia i wybór tekstów (s. 196–207). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Kleinman, A. (1988). The illness narratives: Suffering, healing and the human condition. New York: Basic Books.
Kopaliński, W. (1990). Słownik symboli. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Kusenbach, M. (2003). Street phenomenology: The go-along as ethnographic research tool. Etnography, 4, 455–485.
Lauschke, J.L., Plant, G.T., Fraser, C.L. (2016). Visual snow: A thalamocortical dysrhythmia of the visual pathway? Journal of Clinical Neuroscience, 28, 123–127.
Littlewood, R. (2003). Why narrative? Why now? Anthropology and Medicine, 10(2), 255–261.
Mattingly, Ch. (1994). The concept of therapeutic „emplotment”. Social Science and Medicine, 38(6), 811–822.
Mattingly, Ch. (1998). Healing dramas and clinical plots. The narrative structure of experience . Cambridge: Cambridge University Press.
Mattingly, Ch., Garro, L.C. (red.) (2000). Narrative and the cultural construction of illness and healing. Berkeley, Los Angeles, London: University of California Press.
Pietrowiak, K. (2015). Koleiny i bezdroża widzialności. Osoby niewidome wobec widzenia i bycia widzialnym. Lud, 99, 217–295.
Ricoeur, P. (1993). Życie w poszukiwaniu opowieści. Przeł. E. Wolicka. Logos i Ethos, 2, 225–236.
Ricoeur, P. (2008a). Czas i opowieść. Intryga i historyczna opowieść. T. 1. Przeł. M. Frankiewicz. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Ricoeur, P. (2008b). Czas i opowieść. Konfiguracja w opowieści fikcyjnej. T. 2. Przeł. J. Jakubowski. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Ricoeur, P. (2008c). Czas i opowieść. Czas opowiadany. T. 3. Przeł. U. Zbrzeźniak. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Rosner, K. (2003). Narracja, tożsamość i czas. Kraków: Universitas.
Rzepkowska, A. (2014). Zespół Aspergera – społeczno-kulturowe konsekwencje diagnozy. Zeszyty Wiejskie, 19, 143–153.
Sacks, O. (1970). Migraine. The evolution of a common disorder. Berkley, Los Angeles: University of California Press.
Sacks, O. (2012). Migrena. Przeł. T. Bieroń. Poznań: Zysk i S-ka .
Sacks, O. (2014). Halucynacje. Przeł. J. Łoziński. Poznań: Zysk i S-ka .
Sartorius, N. (2002). Iatrogenic stigma of mental illness, BMJ, 324, 1470–1471.
Shankin, Ch.J. i in. (2013). Clinical characterization of „visual snow” (Positive Persistent Visual Disturbance). The Journal of Headache and Pain, 14, 132.
Shankin, Ch.J. i in. (2014a). The relation between migraine, typical migraine aura and „visual snow”. Headache. The Journal of Head and Face Pain, 54, 957–966.
Shankin, Ch.J. i in. (2014b). „Visual snow” – a disorder distinct from persistent migraine aura. Brain, 137, 1419–1428.
Simmel, G. (2006). Most i drzwi. Wybór esejów. Przeł. M. Łukasiewicz. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Sulima, R. (2015). Śmiecie i sprzątanie w językowym obrazie świata polszczyzny. W: K.Kulikowska, C. Obracht-Prondzyński (red.). Śmieć w kulturze (s. 77–99). Gdańsk: Katedra.
Wejland, A.P. (2013). Antropolog i pojęcie świadectwa. O niektórych pułapkach w badaniu terenowym. W: I.B. Kuźma (red.). Tematy trudne. Sytuacje badawcze (s. 111–142). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Wieczorkiewicz, A., Kostaszuk-Romanowska, M. (red.). (2010). Spektakle zmysłów . Warszawa: Instytut Filozofii i Socjologii PAN.