Tradycyjna kultura rdzennych ludów Australii i Oceanii: perspektywa porównawcza

Autor

DOI:

https://doi.org/10.26881/etno.2019.5.04

Słowa kluczowe:

indigenous people, material culture, Australia, New Guinea, Oceania

Abstrakt

In this text, I intend to demonstrate the commonalities and differences of traditional cul- ture of the indigenous people of Australia and Oceania in the historical and comparative perspective, with special focus on the so-called material culture . This synthesis comprises the indigenous people inhabiting Australia, New Guinea and Oceania (Melanesia, Micro- nesia and Polynesia), followed by a reflection on whether there are cultural traits (espe- cially in the material aspect) that are common to these three enormous cultural complexes .

Downloads

Download data is not yet available.

Biogram autora

Wojciech Bęben - Uniwersytet Gdański

Antropolog, profesor zwyczajny w Instytucie Archeologii i Etnologii na Uniwersytecie Gdańskim . Zainteresowania: tradycyjne wierzenia, systemy wartości, kultura materialna i zagadnienie tzw . sztuki wśród rdzennych ludów Nowej Gwinei, Oceanii i Australii, etnologia Aborygenów, etnologia ludów Nowej Gwinei i Oceanii.

Bibliografia

Bakke, M. (red.) (2004). Estetyka Aborygenów australijskich. Kraków: Universitas.

Barrow, T. (1989). Sztuka Maorysów z Nowej Zelandii. W: Sztuka Australii i Oceanii. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.

Bęben, W. (2004). Mały świat wokół wulkanu: tradycyjne normy zwyczajowe w życiu wyspiarzy Biem w Papui Nowej Gwinei. Warszawa: Wydawnictwo DiG.

Bęben, W. (2012). Aborygeni, pierwsi nomadzi: życie i kultura. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

Bęben, W. (2015). Tańczący kanibale: wyspiarze Cieśniny Torresa. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

Bęben, W. (2016). Yamy, trucizna i duchy: Arapesze z Papui-Nowej Gwinei. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

Bęben, W. (2019). Dzieciństwo na Antypodach. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

Bednarowicz R. (2004). Sztuka aborygenów. Poznań: Galeriar.

Bolton, L., i in. (2013). Melanesia. Art and Encounter. Honolulu: University of Hawaii Press.

Borofsky, R. (2000). Remembrance of Pacific Pasts: An Invitation to Remake History. Honolulu: University of Hawaii Press.

Bowdler, S. (1977). The coastal colonisation of Australia. W: J. Allen, J. Golson, R. Jones, Sunda and Sahul: Prehistoric Studies in Southeast Asia, Melanesia and Australia. London: Academic Press.

Brunt, P., i in. (2013). Art in Oceania. A New History. New Haven: Yale University Press.

Caruana, W. (1993). Aboriginal art. New York: Thames and Hudson.

Fischer, S.R. (2002). A history of the Pacific Islands. London: Palgrave Macmillan.

Foley, W.A. (1986). The Papuan Languages of New Guinea. Cambridge: Cambridge University Press.

Fraser, D. (1976). Sztuka prymitywna, przeł. Michał Żułkoś-Rozmaryn. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.

Genomic insights into the peopling of the Southwest Pacific (2016). Nature, 538 (praca zbiorowa).

Godlewski, A.L., Paluch, A. (1979). Ludy i kultury Oceanii: sesja poświęcona pamięci prof. dra A. Lecha Godlewskiego, Wrocław, 27–28 XI 1976. Warszawa: PWN.

Hiscock, P. (2008). Archaeology of ancient Australia. London – New York : Routledge.

Kjellgren, E. (2007). Oceania: Art of the Pacific Islands in The Metropolitan Museum of Art. New York: Metropolitan Museum of Art Publications.

Kjellgren, E. (2014). How to Read Oceanic Art. New York: Metropolitan Museum of Art Publications.

Meyer, A. JP (1995). Oceanic Art, Ozeanische Kunst, Art Océanien, zdjęcia O. Wipperfürth, vol. I, II. Köln: Könemann.

Morphy, H. (1998). Aboriginal art. New York: Phaidon.

Mountford, Ch.P. (1989). Sztuka pierwotnych mieszkańców Australii. W: Sztuka Australii i Oceanii. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.

Murray, T., Leonards, St. (1988). Archaeology of Aboriginal Australia: A reader. Sydney: Allen & Unwin.

Palmer, B. (ed.) (2018). The Languages and Linguistics of the New Guinea Area. A Comprehensive Guide. Berlin – Boston: De Gruyter Mouton.

Paluch, A. (1983). Zagadnienie inercji tubylczych kultur australijskich. Acta Universitatis Wratislaviensis, Australia i wyspy Pacyfiku.

Posern-Zieliński, A. (1972). Polinezja – świat nieznany. Warszawa: Książka i Wiedza.

Rosiński, F.M. (red.) (2001). Ludy i kultury Australii i Oceanii. Materiały z VII konferencji naukowej zorganizowanej we Wrocławiu w dniach 26 i 27 listopada 1996 r. przez Katedrę Etnologii Uniwersytetu Wrocławskiego. Wrocław: Wydawnictwo Katedry Etnologii Uniwersytetu Wrocławskiego.

Ross, M. (2005). Pronouns as a preliminary diagnostic for grouping Papuan languages. Canberra: ANU Research Publications.

Szyjewski, A. (1998). Religie Australii. Kraków: Nomos.

Tuzin, D.F. (2000). Social Complexity in the Making: A Case Study Among the Arapesh of New Guinea. London – New York: Routledge.

Tuzin, D.F. (2011). Echoes of the Tambaran: Masculinity, History and the Subject in the Work of Donald F. Tuzin. Sydney: ANU Press.

Watson, Ch. (1999). Touching the Land: Towards an aesthetic of Balgo contemporary painting, Canberra: ANU Research Publications.

Wierciński Andrzej (2010). Magia i religia. Szkice z antropologii religii. Kraków: Nomos.

Pobrania

Opublikowane

2019-12-30

Jak cytować

Bęben , W. (2019). Tradycyjna kultura rdzennych ludów Australii i Oceanii: perspektywa porównawcza. Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia, (5), 65–109. https://doi.org/10.26881/etno.2019.5.04