Konsekwencje wadliwości uzasadnienia decyzji sądu o zastosowaniu „specjalnych środków dochodzeniowych”
DOI:
https://doi.org/10.26881/gsp.2024.2.10Słowa kluczowe:
czynności operacyjno-rozpoznawcze, europejskie postępowanie karne, prawa człowieka w procesie karnym, prawo do prywatności, prawo karne procesowe, prawo unijneAbstrakt
W glosowanym orzeczeniu TSUE poruszył problematykę uzasadnień rozstrzygnięć sądu w przedmiocie stosowania specjalnych środków dochodzeniowych, m.in. kontroli operacyjnej. Analizując przepisy obowiązujące w Bułgarii, stwierdził, że jeśli uzasadnienie wniosku o zastosowanie środków niejawnej inwigilacji pozwala na ustalenie legalności, proporcjonalności, konieczności i subsydiarności tych środków, to uzasadnienie sądu może być ograniczone wyłącznie do adnotacji o spełnieniu powyższych wymogów. Kluczowe znaczenie ma możliwość poznania przez stronę i sąd orzekający w sprawie karnej przyczyn stosowania specjalnych środków dochodzeniowych. TSUE nie odpowiedział jednak na pytanie, co w sytuacji, gdy uzasadnienie nie spełnia wymogów wynikających z prawa krajowego (jest niezindywidualizowane). Odwołując się do orzecznictwa ETPC wypracowanego na gruncie art. 8 EKPC, wskazano, że jeśli oskarżony oraz sąd, z uwagi na wadliwość uzasadnień decyzji w przedmiocie środków niejawnej inwigilacji, nie mogą zweryfikować zasadności, konieczności i proporcjonalności ingerencji w prywatność jednostki, materiały zgromadzone w wyniku czynności operacyjnych nie mogą zostać dowodowo wykorzystane w procesie karnym.
Downloads
Bibliografia
Czerniak D., Europeizacja postępowania dowodowego w polskim procesie karnym. Wpływ standardów europejskich na krajowe postępowanie dowodowe, Warszawa 2022.
Grzelak A., Zielińska K.S., Między prawem do prywatności i ochrony danych osobowych a zapewnieniem bezpieczeństwa publicznego i walką z przestępczością. Problemu retencji danych ciąg dalszy. Glosa do wyroku TS z dnia 6 października 2020 r., C-623/17, C-511/18, C-512/18 oraz C-520/18, „Europejski Przegląd Sądowy” 2021, nr 8.
Gutman K., The Essence of the Fundamental Right to an Effective Remedy and to a Fair Trial in the Case-Law of the Court of Justice of the European Union: The Best Is Yet to Come?, „German Law Journal” 2019, vol. 20, special issue 6.
Jackson J.D., The role of special advocates: Advocacy, due process and the adversarial tradition, „International Journal of Evidence & Proof” 2016, vol. 20, no. 4.
Jasiński W., Granice ingerencji w prawo do wolności, prawo do prywatności, prawo do własności oraz prawo do nieobciążania się w postępowaniu karnym – standardy europejskie [w:] Model dopuszczalnej ingerencji w prawa wolności jednostki w procesie karnym/The Model of Acceptable Interference with the Rights and Freedoms of an Individual in the Criminal Process, red.J. Skorupka, Warszawa 2019.
Jasiński W., Nielegalnie uzyskane dowody w procesie karnym. W poszukiwaniu optymalnego rozwiązania, Warszawa 2019.
Rogalski M., Podsłuch procesowy i pozaprocesowy. Kontrola i utrwalanie rozmów na podstawie kpk oraz ustaw szczególnych, Warszawa 2019.
Rojszczak M., Kontrola sądów krajowych nad stosowaniem środków inwigilacji elektronicznej na tle orzecznictwa ETPC, „Państwo i Prawo” 2022, z. 4.
Skorupka J., Czynności legalne warunkowo, „Prokuratura i Prawo” 2015, nr 1.
Szumiło-Kulczycka D., Czynności operacyjno-rozpoznawcze i ich relacje do procesu karnego, Warszawa 2012.
Szumiło-Kulczycka D., Korzystanie w postępowaniu karnym przez sądy pierwszej instancji z informacji zebranych operacyjnie, „Prawo w Działaniu. Sprawy Karne” 2015, t. 23.
Tomczykiewicz M., Podsłuchy operacyjne w orzecznictwie sądowym, „Prokuratura i Prawo” 2015, nr 4.
Warchoł W., Pojęcie „nadużycia prawa” w procesie karnym, „Prokuratura i Prawo” 2007, nr 11.
Wiliński P., Nadużycie uprawnień procesowych przez prokuratora i sędziego w procesie karnym, Warszawa 2023.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Gdańskie Studia Prawnicze
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.