Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweLow Emission Zones in Municipal Adaptation Plans as an Example of Local Adaptation to Climate Changes
DOI:
https://doi.org/10.26881/gsp.2021.3.07Słowa kluczowe:
adaptacja do zmian klimatu; miejski plan adaptacji; strefa czystego transportuAbstrakt
W walce ze zmianami klimatycznymi zarówno mitygacja, jak i adaptacja są traktowane jako instrumenty o równie istotnym znaczeniu. Łagodzenie zmian klimatycznych na skalę lokalną zyskało zainteresowanie zarówno w kontekście wyzwań dla urbanistyki, systemów transportowych, jak i tworzenia niebiesko-zielonej infrastruktury. Mniej znany jest związek między adaptacją do zmian klimatu a redukcją zanieczyszczeń powietrza. Badania dowodzą istnienia bezpośrednich zależności pomiędzy emisją NOx i lotnych związków organicznych (LZO), CO2 oraz innych związków chemicznych a wzrostem miejskiej wyspy ciepła, co oznacza, że redukcja emisji może wywołać efekt synergii w adaptacji do zmian klimatycznych i wrażliwości miast. Naszym celem jest weryfikacja obecności powyższej koncepcji w miejskich planach adaptacji w Polsce w kontekście najnowszego instrumentu wpływającego na jakość powietrza, jakim jest strefa czystego transportu, przyjmowana w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców na podstawie ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych. Z badania wynika, że spośród 40 przyjętych miejskich planów adaptacji dla współautorów i decydentów w 39 miastach kwestia stworzenia strefy czystego transportu nie jest rozpoznana jako narzędzie wspierające adaptację do zmian klimatu, co wskazuje na niską świadomość związku zanieczyszczeń powietrza z ochroną klimatu na poziomie lokalnym. Autorzy oceniają przyczyny takiego stanu rzeczy na podstawie piśmiennictwa i formułują postulaty zmian, zwłaszcza w zakresie szerszej partycypacji w procesie akceptacji aktów polityki publicznej dotyczącej ochrony powietrza i adaptacji do zmian klimatu.
Downloads
Bibliografia
Abunnasr Y., Hamin E.M., Brabec E., “Windows of Opportunity: Addressing Climate Uncertainty through Adaptation Plan Implementation”, Journal of Environmental Planning and Management 2015, No. 58.
Agrawala S., Carraro M., Kingsmill N., Lanzi E., Mullan M., Prudent-Richard G., Private Sector Engagement in Adaptation to Climate Change: Approaches to Managing Climate Risks, OECD Environment Working Papers, No. 39, OECD Publishing, Paris 2011.
Araos M., Berrang-Ford L., Ford J.D., Austin S., Biesbroek R., Lesnikowski A., “Climate Change Adaptation Planning in Large Cities: A Systematic Global Assessment”, Environmental Science & Policy 2016, vol. 66(C).
Brzeziński A., “Czym może być zrównoważony transport miejski” [in:] Miasto idealne–miasto zrównoważone. Planowanie przestrzenne terenów zurbanizowanych i jego wpływ na ograniczenie skutków zmian klimatu, eds A. Brzeziński, A. Kalinowska, Warszawa 2015.
Challenges and Opportunities for Cities together with Supportive National and European Policies, EEA Report 2012, No. 2.
Cichocki Z., Hajto M., Romańczak A., Sadowski M., “Wrażliwość miasta Kalisza na zmiany klimatu − studium przypadku”, Inżynieria Ekologiczna/Ecological Engineering 2016, No. 49.
Climate Change 2014: Synthesis Report, Contribution of Working Groups I, II and III to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change, eds R.K. Pachauri and L.A. Meyer, IPCC, Geneva, 2014.
Degórska B., Degórski M., Influence of Climate Change on Environmental Hazards and Human Well-Being in the Urban Areas — Warsaw Case Study Versus General Problems [in:] Climate Change, Extreme Events and Disaster Risk Reduction: Towards Sustainable Development Goals, eds S. Mal, R.B. Singh, Ch. Huggel, Sustainable Development Goals Series, Springer International Publishing 2018.
Degórska B., “Wrażliwość i adaptacja dużych miast do zmian klimatu w kontekście wzrostu temperatury powietrza”, Biuletyn KPZK PAN 2014, No. 254.
Fortuniak K., Miejska Wyspa ciepła. Podstawy energetyczne, studia eksperymentalne, modele numeryczne i statystyczne, Łódź 2003.
Gendźwiłł A., “Zdecentralizowana adaptacja? Opinie władz lokalnych o zmianach klimatu i lokalnej polityce adaptacji do zmian klimatycznych”, Studia Regionalne i lokalne 2017, No. 68.
Górski M., Prawna ochrona jakości środowiska jako element działań na rzecz rozwoju zrównoważonego (na przykładzie przepisów o ochronie jakości powietrza) [in:] Międzynarodowe prawo ochrony środowiska XXI wieku, eds Z. Galicki, A. Gubrynowicz, Warszawa 2013.
Grochowicz M., Konflikty przestrzenne wokół Placu Nowego na krakowskim Kazimierzu” [in:] Współczesne problemy i kierunki badawcze w geografii – tom 7, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej, eds Ł. Fiedeń, K. Anielska, Kraków 2019.
Improving environment and Health in Europe: How Far Have We Gotten?, WHO Regional Office for Europe, Copenhagen 2015.
Integrating Climate Change Adaptation into Development Co-operation. Policy Guidance, OECD Paris 2009.
IPCC, “Summary for Policymakers” [in:] Managing the Risks of Extreme Events and Disasters to Advance Climate Change Adaptation, Special Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change, eds C.B. Field, V. Barros, T.F. Stocker, D. Qin, D.J. Dokken, K.L. Ebi, M.D. Mastrandrea, K.J. Mach, G.K. Plattner, S.K. Allen, M. Tignor, and P.M. Midgley, Oxford University Press 2012.
Jiang W., Boltze M., Groer S., Scheuvens D., “Impacts of Low Emission Zones in Germany on Air Pollution Levels”, Transportation Research Procedia 2017, No. 25.
Karaczun Z.M., Michalak W., Wpływ zmiany klimatu i zanieczyszczenia powietrza na zdrowie mieszkańców Warszawy, Warszawa 2019.
Kędzia Z., “Zmiany klimatu a perspektywa praw człowieka” [in:] Wokół kryzysu praworządności, demokracji i praw człowieka. Księga jubileuszowa Profesora Mirosława Wyrzykowskiego, eds A. Bodnar, A. Ploszka, Warszawa 2020.
Klein J., Araos M., Karimo A., Heikkinen M., Ylä-Anttila T., Juhola S., “The Role of the Private Sector and Citizens in Urban Climate Change Adaptation: Evidence from a Global Assessment of Large Cities”, Global Environmental Change 2018, No. 53.
Korzeniowski P., “Standardy emisyjne jako instrument prawa emisyjnego” [in:] Standardy współczesnej administracji, eds Z. Duniewska, M. Stahl, A. Rabiega-Przyłęcka, Warszawa–Łódź 2019.
Lai L.W., Cheng W.L., “Air Quality Influenced by Urban Heat Island Coupled with Synoptic Weather Patterns”, Science of the Total Environment 2009, No. 407(8).
Lee Y., Fadhil M., Mohanadoss P., Noor Z.Z., Iwao K., Chelliapan S., “Overview Of Urban Heat Island (UHI) Phenomenon Towards Human Thermal Comfort”, Environmental Engineering and Management Journal 2014, No. 16(9).
Legutko-Kobus P., “Adaptacja do zmian klimatu jako wyzwanie polityki rozwoju miast w kontekście krajowym i europejskim”, Biuletyn KPZK PAN 2017, No. 268.
Legutko-Kobus P., “Partycypacja jako element programowania rozwoju lokalnego”, Studia z Polityki Publicznej 2018, No. 3.
Lemańska J., “Uchwały ‘antysmogowe’” [in:] Problemy pogranicza prawa administracyjnego i prawa ochrony środowiska, eds M. Stahl, P. Korzeniowski, A. Kaźmierska-Patrzyczna, Warszawa 2017.
Miller Jo.D., Façanha C., The State of Clean Transport Policy – A 2014 Synthesis of Vehicle and Fuel Policy Developments, International Council on Clean Transportation, Washington 2014.
Nidzgorska-Lencewicz J., Mąkosza A., “Specyficzne cechy klimatu miasta w aspekcie zdrowia człowieka”, Kosmos 2016, No. 4.
Olejniczak K., Śliwowski K., Wojtowicz D., “Projektowanie rozwiązań publicznych na ludzką miarę – behavioral insights”, Samorząd Terytorialny 2019, No. 10.
Otawski P., “Commentary to art. 29”[in:] Act on Electromobility and Alternative Fuels. A Commentary, ed. M. Swora, Warszawa 2019, Legalis.
Percoco M., Environmental Effects of the London Congestion Charge: A Regression Discontinuity Approach, https://transp-or.epfl.ch/heart/2015/abstracts/hEART_2015_submission_114.pdf [accessed: 2021.01.19].
Przybojewska I., “Międzynarodowe rozwiązania dla kwestii klimatycznej sprzed porozumienia w Paryżu” [in:] Problemy pogranicza prawa administracyjnego i prawa ochrony środowiska, eds A. Kaźmierska-Patrzyczna, P. Korzeniowski, M. Stahl, Warszawa 2017.
Sroka J., Podgórska-Rykała J., “Deliberacyjne metody współdecydowania i niedeliberacyjne metody zasięgania opinii mieszkańców: ujęcie praktyczne”, Samorząd Terytorialny 2020, No. 11.
Szczepaniak K., “Zastosowanie analizy treści w badaniach artykułów prasowych – refleksje metodologiczne”, Acta Universitatis Lodziensis, Folia Sociologica 2012, No. 42.
Szymański W., Kasenberg A., Świerkula E., Poradnik adaptacji miasta do zmiany klimatu, Instytut na rzecz Ekorozwoju, Warszawa 2019.
Tiefenbacher J.P. , “Introductory Chapter: Climates, Change, and Climate Change” [in:] Global Warming and Climate Change, ed. John P. Tiefenbacher, IntechOpen 2020.
Urban Adaptation in Europe: How Cities and Towns Respond to Climate Change, EEA Report 2020, No. 12.
Urban S., “Commentary to art. 29”[in:] Act on Electromobility and Alternative Fuels. A Commentary, eds K. Kokocińska, J. Pokrzywniak, Warszawa 2020, Legalis.
Weng Q.H., Yang S.H., “Urban Air Pollution Patterns, Land Use, and Thermal Landscape: An Examination of the Linkage Using GIS”, Environmental Monitoring and Assessment 2006, No. 117.
World Cities Report 2016: Urbanisation and Development – Emerging Futures, UN-Habitat 2016, p. III.
