Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweRzetelność jako ogólna zasada przetwarzania danych osobowych
DOI:
https://doi.org/10.26881/gsp.2021.4.01Słowa kluczowe:
zasady przetwarzania danych osobowych; rzetelność przetwarzania; uczciwość przetwarzania; ogólne rozporządzenie o ochronie danychAbstrakt
W artykule omówiona została zasada (wymóg) rzetelności przetwarzania danych osobowych. Zasada legalności, rzetelności i przejrzystości przetwarzania stanowi pierwszą i najważniejszą zasadę ogólną, w perspektywie której powinno być oceniane każde postępowanie administratora. Rzutuje ona nie tylko na sposób wykonywania konkretnych obowiązków nałożonych na administratora przepisami, ale także na interpretację pozostałych ogólnych zasad oraz podstaw dopuszczalności przetwarzania danych (w tym w szczególności zgody). W artykule zaprezentowana została teza, zgodnie z którą wymóg rzetelności przetwarzania stanowi swego rodzaju regułę naczelną, która pozostaje w ścisłym związku z innymi zasadami i wymogami nałożonymi na administratora i powinna wywierać istotny wpływ na sposób ich realizacji.
Przedstawione w artykule porównanie sformułowań wykorzystywanych w różnych wersjach językowych rozporządzenia 2016/679 na określenie omawianej zasady ukazuje różnorodność, a zarazem dużą pojemność znaczeniową wymogu rzetelności przetwarzania.
W artykule przywołane zostały różnorodne poglądy dotyczące rzetelności, prezentowane w literaturze zarówno na gruncie poprzednio obowiązujących przepisów (dyrektywy 95/46/WE oraz krajowych regulacji prawnych), jak i w oparciu o obowiązujący stan prawny (rozporządzenie 2016/679).
Z zaprezentowanych w artykule analiz wynika ogólny wniosek, że zasada rzetelności przetwarzania powinna być interpretowana szeroko. Obejmuje ona nie tylko wymóg starannego, należytego wypełniania przez administratora obowiązków nałożonych przepisami prawa, ale także wymóg uczciwości działania, wykraczający poza sferę normatywną, a odnoszący się do ocen etycznych. Różnorodne przejawy nieuczciwości administratora (m.in. zamierzone działania mające na celu wprowadzenie podmiotu danych w błąd, działania podstępne lub oszukańcze) powinny być uznawane za naruszenie omawianej zasady. Jednak ocena w tym zakresie powinna być dokonywana w każdym przypadku indywidualnie, z uwzględnieniem okoliczności faktycznych danej sprawy.
Downloads
Bibliografia
Barta J., Fajgielski P., Markiewicz R., Ochrona danych osobowych. Komentarz, Warszawa 2015.
Barta P., Litwiński P., Ustawa o ochronie danych osobowych. Komentarz, Warszawa 2016.
Bygrave L.A., Data protection law. Approaching Its Rationale, Logic and Limits, Hague – London – New York 2002.
Carey P., Data Protection. A Practical Guide to UK and EU Law, Oxford 2004.
Datenschutz – Grundverordnung / BDSG. Kommentar, red. J. Kühling, B. Buchner, München 2018.
Datenschutz – Grundverordnung, red. B.P. Paal, D.A. Pauly, München 2017.
Drobek P., Komentarz do art. 5 [w:] RODO. Ogólne rozporządzenie o ochronie danych. Komentarz, red. E. Bielak-Jomaa, D. Lubasz, Warszawa 2018.
Drozd A., Ustawa o ochronie danych osobowych. Komentarz. Wzory pism i przepisy, Warszawa 2007.
Ehmann E., Helfrich M., EG Datenschutzrichtlinie. Kurzkommentar, Kolonia 1999.
Fajgielski P., Zasady ogólne przetwarzania i ochrony danych osobowych [w:] Prawna ochrona danych osobowych w Polsce na tle europejskich standardów, red. G. Goździewicz, M. Szabłowska, Toruń 2008. Handbook on European data protection law, Luksemburg 2014.
Ignatowicz J., Stefaniuk K., Wolter A., Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Warszawa 2017. Jagielski M., Prawo do ochrony danych osobowych. Standardy europejskie, Warszawa 2010. Jay R., Malcolm W., Parry E., Townsend L., Bapat A., Guide to the General Data Protection Regulation. A Companion to Data Protection Law and Practice, Thomson Reuters 2017.
Korff D., EC study on implementation of data protection directive. Comparative study of national law, Cambridge 2002.
Longchamps de Berier R., Polskie prawo cywilne. Zobowiązania, Lwów 1939, wydanie anastatyczne, Poznań 1999.
Ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych. Komentarz, red. M. Sakowska-Baryła, Warszawa 2018.
Ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych. Ustawa o ochronie danych osobowych. Wybrane przepisy sektorowe. Komentarz, red. P. Litwiński, Warszawa 2021.
RODO. Ogólne rozporządzenie o ochronie danych. Komentarz, red. E. Bielak-Jomaa, D. Lubasz, Warszawa 2018.
The EU General Data Protection Regulation (GDPR). A Commentary, red. Ch. Kuner, L.A. Bygrave, Ch. Docksey, Oksford 2020.
Tinnefeld M.T., Ehmann E., Einführung in das Datenschutzrecht, Monachium 1998.
