Procedura milczącej zgody (tacit acceptance) w umowach zawieranych pod auspicjami Międzynarodowej Organizacji Morskiej – aspekty prawa międzynarodowego oraz krajowego
DOI:
https://doi.org/10.26881/gsp.2022.3.02Słowa kluczowe:
milcząca zgoda, tacit acceptance, Międzynarodowa Organizacja Morska, IMO, prawo traktatów, Konwencja wiedeńska o prawie traktatów, prawo międzynarodowe, prawo morza, ustawa o umowach międzynarodowychAbstrakt
W niniejszym artykule przeanalizowano – z perspektywy prawa międzynarodowego oraz krajowego – procedurę milczącej zgody (tacit acceptance). W centrum zainteresowania pozostaje wskazana procedura, tak jak została ona zastosowana w konwencjach przyjętych w ramach Międzynarodowej Organizacji Morskiej (International Maritime Organization – IMO). Pierwsza część rozważań poświęcona jest uwagom z perspektywy ogólnego prawa międzynarodowego, w tym w szczególności międzynarodowego prawa traktatów, wyrażonego w Konwencji wiedeńskiej o prawie traktatów z 1969 r. Jak się wskazuje, procedura milczącej zgody odbiega od „konwencyjnego standardu”, który generalnie przewiduje sytuację, które państwa wyrażają „wyraźną” zgodę na związanie się zmianami do traktatu. Następnie w artykule omówiono procedurę tacit acceptance w konwencjach IMO, analizując genezę przyjęcia tej instytucji prawnej i omawiając główne aspekty przedmiotowej procedury, oraz prezentując ogólne uwagi na jej temat zarówno z teoretycznej, jak i praktycznej perspektywy. Wreszcie, artykuł podejmuje analizowane zagadnienie z perspektywy prawa polskiego. W pierwszej kolejności przedstawiono ogólne informacje dotyczące uwarunkowań konstytucyjnych odnośnie obowiązywania umów międzynarodowych w Polsce, następnie – teoretyczne założenia dla zastosowania procedury wynikającej z ustawy o umowach międzynarodowych w relacji do zmian przyjmowanych w procedurze tacit acceptance, po czym zaprezentowano także praktykę Polski w tym zakresie. Artykuł wieńczą konkluzje.
Downloads
Bibliografia
Adede A., Amendment Procedures for Conventions with Technical Annexes: The IMCO Experience, „Virginia Journal of International Law” 1977, nr 17(2).
Aust A., Modern Treaty Law and Practice, 2nd Edition, Cambridge University Press 2007.
Balkin R.P., The IMO and Global Ocean Governance: Past, Present, and Future [w:] The IMLI Treatise On Global Ocean Governance: Volume III: The IMO and Global Ocean Governance, red. D.J. Attard, R.P. Balkin, D.W. Greig, Oxford University Press 2018.
Beckman D., Sun Z., The Relationship between UNCLOS and IMO Instruments, „Asia-Pacific Journal of Ocean Law and Policy” 2017, vol. 2.
Bowman M.J., The Multilateral Treaty Amendment Process – A Case Study, „International and Comparative Law Quarterly” 1995, vol. 44, no. 3.
Brunnée J., Treaty Amendments [w:] The Oxford Guide to Treaties, red. D.B. Hollis, 2nd Edition, Oxford 2020.
Churchill R., Ulfstein G., Autonomous Institutional Arrangements in Multilateral Environmental Agreements: A Little-Noticed Phenomenon in International Law, „American Journal of International Law” 2000, vol. 94.
Dragun-Gertner M., Polskie ustawodawstwo morskie a prawo międzynarodowe, „Studia Iuridica Toruniensia” 2002, t. 2.
Fitzmaurice M., Merkouris P., Treaties in Motion. The Evolution of Treaties from Formation to Termination, Cambridge University Press 2020.
Fitzmaurice M., The Tacit Amendment and Conference of the Parties [w:] Departament Prawno- -Traktatowy MSZ, 100 lat polskiej praktyki traktatowej, t. 2, Studia i dokumenty, Warszawa 2020.
Harrison J., Making the Law of the Sea, Cambridge University Press 2011.
Hathaway O.A., Saurabh Sanghvi H.N., Solow S., Tacit Amendments, Yale Law School 2011.
Kolb R., The Law of Treaties. An Introduction, Edward Elgar Publishing 2017.
König D., Tacit Consent/ Opting Out Procedure [w:] Max Planck Encyclopedias of Public International Law 2013.
Konstytucja RP. Komentarz, red. M. Safjan, L. Bosek, t. 1, Warszawa 2016.
Koziński M.H., Wybrane problemy związane ze zmianą umowy międzynarodowej w trybie tacit acceptance, „Prawo Morskie” 2010, t. 26.
Lost-Siemińska D., The International Maritime Organization [w:] Conceptual and Contextual Perspectives on the Modern Law of Treaties, red. M.J. Bowman, D. Kritsiotis, Cambridge University Press 2018.
Marciniak K.J., Ustawa o umowach międzynarodowych: uwagi w 20-lecie jej obowiązywania oraz 100-lecie polskiej praktyki traktatowej [w:] Departament Prawno-Traktatowy MSZ, 100 lat polskiej praktyki traktatowej, t. 2, Studia i dokumenty, Warszawa 2020.
Mik C., Opinia prawna w sprawie zamiaru ratyfikacji bez uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie umowy o międzynarodowych przewozach szybko psujących się artykułów żywnościowych i o specjalnych środkach transportu przeznaczonych do tych przewozów, sporządzonej w Genewie 1 września 1970 r., Zeszyty Prawnicze BAS 2014, nr 4(44).
Pyć D., Legislacja morska międzynarodowa [w:] red. eadem, I. Zużewicz-Wiewiórowska, Leksykon prawa morskiego. 100 podstawowych pojęć, Warszawa 2013.
Pyć D., Miejsce morskich konwencji międzynarodowych w wewnętrznym porządku prawnym (stan ratyfikacji), „Prawo Morskie” 2001, t. 15.
Schermers H.G., Blokker N.M., International Institutional Law, 5th Revised Edition, Martinus Nijhoff Publishers 2011.
Shi L., Successful Use of the Tacit Acceptance Procedure to Effectuate Progress in International Maritime Law, „Maritime Law Journal” 1999, vol. 11, no. 2.
Szafarz R., Międzynarodowy porządek prawny i jego odbicie w polskim prawie konstytucyjnym [w:] Prawo międzynarodowe i wspólnotowe w wewnętrznym porządku prawnym red. M. Kruk, Warszawa 1997.
Vienna Convention on the Law of Treaties. A Commentary, red. O. Dörr, K. Schmalenbach, 2nd Edition, Springer 2018.
Villiger M.E., Commentary on the 1969 Vienna Convention on the Law of Treaties, Martinus Nijhoff Publishers 2009.
Wyrozumska A., Umowy międzynarodowe. Teoria i praktyka, Warszawa 2006.