Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweZakres i skuteczność klauzuli jurysdykcyjnej zawartej w konosamencie
DOI:
https://doi.org/10.26881/gsp.2022.3.11Słowa kluczowe:
konosament, klauzula jurysdykcyjna, klauzula wyboru prawa, przewóz morskiAbstrakt
Przedmiotem omawianego postanowienia Sądu Apelacyjnego w Szczecinie jest kwestia zaistnienia w sprawie polskiej jurysdykcji, badana w świetle skuteczności klauzuli jurysdykcyjnej ujętej w konosamencie wystawionym przez przewoźnika zagranicznego, w sprawie z powództwa polskiego odbiorcy ładunku. Sąd stwierdził brak polskiej jurysdykcji w sprawie, z uwagi na zapis na sąd obcy ujęty w konosamencie, skuteczny zdaniem sądu także względem odbiorcy. Glosa stanowi polemikę ze stanowiskiem sądu, który zdaniem glosatora nie zbadał kluczowej dla rozstrzygnięcia tego zagadnienia kwestii prawa właściwego tak dla umowy przewozu, jak i dla wystawionego na jej podstawie konosamentu. Kontrowersje budzi również dokonana przez sąd interpretacji odręcznej adnotacji poczynionej przez odbiorcę na konosamencie oraz jej skutków prawnych, a także generalnie brak orientacji sądu w realiach działalności gospodarczej, jaką są przewozy morskie. Brak takiej wiedzy znacząco utrudnia prawidłową ocenę stanu faktycznego sprawy, a w efekcie również wydanie właściwego wyroku.
Downloads
Bibliografia
Anders P., Klauzula arbitrażowa w konosamencie i odpowiedzialność przewoźnika. Glosa do wyroku Sądu Wojewódzkiego w Gdańsku z 24.03.1969 r., II-C 87/68, „Technika i Gospodarka Morska” 1969, nr 8–9.
Dragun-Gertner M., Ograniczenie autonomii woli stron morskich kontraktów żeglugowych, Zakład Wydawnictw Naukowych Instytutu Morskiego, Gdańsk 1996.
Dragun-Gertner M., Problemy prawno-kolizyjnej autonomii woli stron morskich kontraktów przewozowych, „Prawo Morskie” 1995, t. 9.
Górski W., Charakter prawny umowy o przewóz towarów, GSP 1999, t. 5.
Hanusek S., Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 9.01.1969 r., I CZ 3/68 (dot. skutków nabycia konosamentu zawierającego klauzulę prorogacyjną), „Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych” 1971, poz. 139c.
Jodłowski J., Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 9.01.1969 r., I CZ 3/68 (dot. klauzuli arbitrażowej w umowie czarterowej), „Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych” 1971, poz. 33.
Kunert J., Technika handlu morskiego, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1970.
Łopuski J., Konosamenty [w:] System prawa prywatnego. Prawo papierów wartościowych, t. 18, red. A. Szumański, Warszawa 2010.
Łopuski J., Konwencja Lugańska o jurysdykcji i wykonywaniu orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych, Bydgoszcz 2001.
Matysik S., Prawo morskie. Zarys systemu, t. 2, Przewóz towarów, przewóz pasażerów, czarter na czas, usługi pomocnicze, Wrocław 1973.
Prawo morskie, t. II, cz. 3: Prawo żeglugi morskiej 1, red. J. Łopuski, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz 1998.
Pyć D., Łuczywek C., Zużewicz-Wiewiórowska I. (red.), Kodeks morski. Komentarz, Wolters Kluwer 2022.
Siedlecki J., Komentarz do Działu I Kodeksu morskiego (Tytuł IV – Umowy), Gdańsk–Szczecin 1972.
Tetley W., Jurisdiction Clauses and Forum Non Conveniens in the Carriage of Goods by Sea [in:] Jurisdiction and Forum Selection in International Maritime Law. Essays in Honor of Robert Force, Kluwer Law International, Hague 2005.
Torbus A., Umowa jurysdykcyjna w systemie międzynarodowego postępowania cywilnego, TONiK „Dom Organizatora”, Toruń 2012.
Tyczka M., Nieważność klauzuli arbitrażowej w konosamencie. Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 9/01/1969, I CZ 3/68, „Technika i Gospodarka Morska” 1970, nr 5.
