Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweInformatyzacja postępowania cywilnego. Od odrębności do modelu podstawowego
DOI:
https://doi.org/10.26881/gsp.2022.s.06Słowa kluczowe:
doręczanie pism sądowych, rozprawy zdalne, dokumenty elektroniczne, nagrywanie rozpraw, elektroniczne orzeczeniaAbstrakt
Informatyzacja postępowania cywilnego to proces, który trwa już od 20 lat, a obecnie regulujące go przepisy rozproszone są w kilku ustawach. Przepisy o informatyzacji zawarte są przede wszystkim w kodeksie postępowania cywilnego, ale także w prawie o ustroju sądów powszechnych, w ustawie o doręczeniach elektronicznych (art. 1312 k.p.c.), w ustawie o księgach wieczystych i hipotece, w ustawie o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów, w ustawie o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz w kodeksie spółek handlowych. Należy jednak zaznaczyć, że przepisy regulujące postępowanie rejestrowe znajdują się w kodeksie postępowania cywilnego. Przepisy procedury cywilnej w zakresie informatyzacji tego postępowania zostały obecnie ukształtowane przez nowelizację kodeksu postępowania cywilnego z dnia 10 lipca 2015 r. Nowelizacja ta weszła w życie z dniem 8 września 2016 r. Niniejsze opracowanie nie obejmuje postępowania egzekucyjnego i upadłościowego ze względu na szczegółową i bardzo rozbudowaną regulację tych postępowań, także w zakresie ich informatyzacji.
Downloads
Bibliografia
Arkuszewska A.M., Charakter sprzeciwu od nakazu zapłaty – postępowanie upominawcze, europejskie postępowanie nakazowe, elektroniczne postępowanie upominawcze, „Monitor Prawniczy” 2011, nr 17.
Bernaczyk M., Zalesińska A., Dostęp do orzeczeń sądów powszechnych i ich ponowne wykorzystywanie na przykładzie Portalu Orzeczeń Sądów Powszechnych [w:] Reforma ochrony danych osobowych a jawność dostępu do informacji sądowej: aspekty proceduralne, red. M. Jabłoński, K. Flaga-Gieruszyńska, K. Wygoda, Wrocław 2017.
Brenk A., Elektroniczne postępowanie upominawcze – kilka uwag na temat e-sądu, „Krajowa Rada Sądownictwa” 2014, nr 3.
Budniak-Rogala A., Przeprowadzenie dowodu za pomocą środków porozumiewania się na odległość na zasadzie art. 235 § 2 KPC a realizacja zasady bezpośredniości – uwagi w kontekście nowelizacji KPC z 10.7.2015 r. – część 2, „Prawo Mediów Elektronicznych” 2017, nr 2.
Budniak-Rogala A., Przesłuchanie na odległość w Polsce, „Prawo Mediów Elektronicznych” 2017, nr 1.
Cieślak S., Elektroniczne czynności sądowe [w:] Informatyzacja postępowania cywilnego. Teoria i praktyka, red. K. Flaga-Gieruszyńska, J. Gołaczyński, D. Szostek, Warszawa 2016.
Cieślak S., Elektroniczne postępowanie upominawcze, „Monitor Prawniczy” 2010, nr 7.
Cieślak S., Postępowania przyspieszone w procesie cywilnym. Zarys postępowania nakazowego, upominawczego i uproszczonego, Warszawa 2004.
Dymitruk M., Frydel B., Skrzywanek M., e-Doręczenia. Jakie zmiany dla radców prawnych przyniesie wejście w życie ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych?, raport Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych, https://kirp.pl/wp-content/uploads/2021/03/2021-03-19-raport-doreczenia-elektroniczne-2021-final.pdf.
Elektronizacja sądowego postępowania egzekucyjnego w Polsce, red. A. Marciniak, Sopot 2015.
Fik P., Art. 505[29a] k.p.c. na tle nowelizacji z 10 maja 2013 r. – uwag kilka, „Przegląd Sądowy” 2014, nr 5.
Gil I., Charakter prawny nakazów zapłaty [w:] Wokół problematyki orzeczeń, red. Ł. Błaszczak, Toruń 2007.
Gołaczyński J., Dokument i dowód z dokumentu elektronicznego po nowelizacji Kodeksu cywilnego i Kodeksu postępowania cywilnego z 10.7.2015 r. [w:] Ars in vita, ars in iure: księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Januszowi Jankowskiemu, red. A. Barańska, S. Cieślak, Warszawa 2018.
Gołaczyński J., Elektroniczne biuro podawcze w sądowym postępowaniu egzekucyjnym [w:] Aktualne problemy egzekucji sądowej w Polsce i na Litwie: zbiór studiów, red. A. Marciniak, V. Nekrošius, Sopot 2017.
Gołaczyński J., Elektroniczne czynności procesowe, „e-Biuletyn CBKE” 2004, nr 4.
Gołaczyński J., Elektroniczne postępowanie upominawcze. Komentarz, Warszawa 2010.
Gołaczyński J., e-Sąd przyszłości, „Monitor Prawniczy” 2019, nr 2.
Gołaczyński J., Identyfikacja stron i uczestników postępowania: wybrane zagadnienia informatyzacji postępowania cywilnego [w:] E-obywatel, e-sprawiedliwość, e-usługi, red. K. Flaga-Gieruszyńska, J. Gołaczyński, D. Szostek, Warszawa 2017.
Gołaczyński J., Informatyzacja postępowania cywilnego po nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego z 7.7.2019 r. [w:] E-sąd, e-finanse, e-praca, red. K. Flaga-Gieruszyńska, J. Gołaczyński, D. Szostek, Warszawa 2020.
Gołaczyński J., Informatyzacja postępowania egzekucyjnego, „Prawo Mediów Elektronicznych” 2011, nr 2.
Gołaczyński I., Informatyzacja postępowania cywilnego z uwzględnieniem postępowania rejestrowego [w:] Ius est ars boni et aequi: księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Józefowi Frąckowiakowi, red. A. Dańko-Roesler, M. Leśniak, M. Skory, B. Sołtys, Warszawa 2018.
Gołaczyński J., Kotecka S., Zalesińska A., Protokół w postaci zapisu dźwięku albo obrazu i dźwięku z przebiegu posiedzenia jawnego w sprawach cywilnych, „Monitor Prawniczy” 2010, nr 19.
Gołaczyński J., Zalesińska A., Kierunki informatyzacji postępowania cywilnego po nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego z 4.7.2019 r., „Monitor Prawniczy” 2020, nr 7.
Gołaczyński J., Zalesińska A., Nowe technologie w sądach na przykładzie wideokonferencji i składania pism procesowych i doręczeń elektronicznych w dobie pandemii COVID-19, „Monitor Prawniczy” 2020, nr 12.
Goździaszek Ł., Elektroniczne orzeczenia sądowe i elektroniczne odpisy w postępowaniu cywilnym, „Prawo Mediów Elektronicznych” 2007, nr 2.
Goździaszek Ł., Elektroniczne postępowanie upominawcze, Warszawa 2014.
Goździaszek Ł., Elektroniczne postępowanie upominawcze [w:] Informatyzacja postępowania cywilnego. Teoria i praktyka, red. K. Flaga-Gieruszyńska, J. Gołaczyński, D. Szostek, Warszawa 2016.
Goździaszek Ł., Elektroniczne postępowanie upominawcze po nowelizacji [w:] Kodeks postępowania cywilnego z perspektywy pięćdziesięciolecia jego obowiązywania. Doświadczenia i perspektywy, red. E. Marszałkowska-Krześ, I. Gil, Ł. Błaszczak, Sopot 2016.
Goździaszek Ł., Elektroniczne postępowanie upominawcze w świetle konstytucyjnych zasad wymiaru sprawiedliwości [w:] Konstytucjonalizacja postępowania cywilnego, red. Ł. Błaszczak, Wrocław 2015.
Goździaszek Ł., E-uzasadnienie wyroku w postępowaniu cywilnym [w:] Wszelkie prawo stanowione jest dla ludzi. Księga jubileuszowa sędziego doktora Zbigniewa Szczurka, red. J. Świeczkowski, Gdynia 2014.
Goździaszek Ł., Funkcjonowanie elektronicznego postępowania upominawczego, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego” 2017, nr 2.
Goździaszek Ł., Identyfikacja elektroniczna i usługi zaufania w odniesieniu do transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym Unii Europejskiej. Komentarz, Warszawa 2019.
Goździaszek Ł., Internetowy system pozasądowego rozstrzygania sporów konsumenckich w Unii Europejskiej. Komentarz, Warszawa 2017.
Goździaszek Ł., Spółka jako strona w elektronicznym postępowaniu upominawczym, „Prawo Spółek” 2010, nr 7–8.
Goździaszek Ł., Udzielenie zabezpieczenia w elektronicznym postępowaniu upominawczym, „Polski Proces Cywilny” 2016, nr 2.
Goździaszek Ł., Zasada bezpośredniości i pisemności postępowania dowodowego w świetle nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego z dnia 5 grudnia 2008 r., „Prawo Mediów Elektronicznych” 2010, nr 2.
Grzegorczyk P., Dopuszczalność wniesienia środka zaskarżenia w postaci elektronicznej, „Monitor Prawniczy” 2012, nr 19.
Grzegorczyk P., Postępowania odrębne w świetle projektowanych zmian Kodeksu postępowania cywilnego [w:] Reforma postępowania cywilnego w świetle projektów Komisji Kodyfikacyjnej, red. K. Markiewicz, Warszawa 2011.
Informatyzacja ksiąg wieczystych i postępowania wieczystoksięgowego, red. J. Gołaczyński, Warszawa 2020.
Januszkiewicz T., Zalesińska A., Udostępnianie akt sądowych on-line, „Człowiek i Dokumenty” 2013, nr 28.
Kaczmarek-Templin B., Dowód z dokumentu elektronicznego w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2014.
Kaczmarek-Templin B., Zasady procesowe a informatyzacja postępowania [w:] Transformacje postępowania cywilnego w postępowaniach wykonawczych, red. I. Gil, Sopot 2017.
Karaś G., Protokół elektroniczny – osiągnięte rezultaty i postulaty de lege ferenda [w:] Informatyzacja postępowania cywilnego. Teoria i praktyka, red. K. Flaga-Gieruszyńska, J. Gołaczyński, D. Szostek, Warszawa 2016.
Klich A., Możliwości wykorzystania protokołu elektronicznego i środków komunikacji na odległość na potrzeby postępowania dowodowego w sprawach cywilnych [w:] Informatyzacja postępowania cywilnego. Teoria i praktyka, red. K. Flaga-Gieruszyńska, J. Gołaczyński, D. Szostek, Warszawa 2016.
Klich A., Wpływ informatyzacji na założenia konstrukcyjne procesu cywilnego, Warszawa 2016.
Klich A., Zastosowanie protokołu elektronicznego w sprawach cywilnych w wybranych krajach Unii Europejskiej [w:] Elektroniczny protokół szansą na transparentny i szybki proces, red. J. Gołaczyński, Warszawa 2016.
Knopek K., Dokument w procesie cywilnym, Poznań 1993.
Kocot W.J., Elektroniczna forma czynności oświadczenia woli, „Przegląd Prawa Handlowego” 2001, nr 3.
Kocot W.J., Wpływ Internetu na prawo umów, Warszawa 2004.
Kodeks cywilny. Komentarz, t. 1, red. K. Pietrzykowski, Warszawa 2013.
Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. A. Jakubecki, Warszawa 2015.
Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 1, red. A. Jakubecki, wyd. 7, Warszawa 2017.
Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz do ustawy z 4.7.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, red. J. Gołaczyński, D. Szostek, Warszawa 2019.
Konarski X., Komentarz do ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną, Warszawa 2004.
Kościółek A., Elektroniczne czynności procesowe w sądowym postępowaniu cywilnym, Warszawa 2012.
Kościółek A., Informatyzacja czynności dowodowych w postępowaniu cywilnym, „Przegląd Prawa i Administracji” 2010, nr 82.
Kościółek A., Sprzeciw w elektronicznym postępowaniu upominawczym – uwagi na tle obowiązujących oraz projektowanych rozwiązań legislacyjnych, „Monitor Prawniczy” 2013, nr 13.
Kościółek A., Wzmocnienie pozycji dłużnika w postępowaniu egzekucyjnym w świetle ustawy z dnia 10 maja 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, „Przegląd Sądowy” 2013, nr 7–8.
Kościółek A., Zasada jawności w sądowym postępowaniu cywilnym, Warszawa 2018.
Kot D., Dyrektywa Unii Europejskiej o handlu elektronicznym i jej implikacje dla prawa cywilnego, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2001, z. 1.
Kotecka-Kral S., Numery identyfikacyjne jako element obligatoryjny pozwu składanego w elektronicznym postępowaniu upominawczym [w:] Elektroniczne postępowanie upominawcze: doświadczenia i perspektywy, red. K. Flaga-Gieruszyńska, A. Jakubecki, J. Misztal-Konecka, Lublin 2017.
Kuźmicka-Sulikowska J., Elektroniczne postępowanie upominawcze a dochodzenie roszczeń przedawnionych, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2016, nr 4.
Leśnia M., Pabin B., Doręczanie, protokół i przesłuchanie elektroniczne w procesie cywilnym, „e-Biuletyn CBKE” 2004, nr 3.
Lubiński K., Zmiany w systemie identyfikacji stron i uczestników postępowania cywilnego, „Przegląd Sądowy” 2015, nr 6.
Łuczak-Noworolnik Ł., Żebrowska A., Przeprowadzenie rozprawy i postępowania dowodowego drogą elektroniczną – założenia, cele, przyjęte rozwiązania, „Polski Proces Cywilny” 2018, nr 3.
Łukowski W., Portalu informacyjnego czar, https://www.rp.pl/opinie-prawne/art8965701-wojciech-lukowski-portalu-informacyjnego-czar.
Manowska M., Postępowania odrębne w procesie cywilnym, Warszawa 2010.
Manowska M., Postępowanie nakazowe i upominawcze. Wydanie nakazu zapłaty. Tryb zaskarżania. Rozpoznanie zarzutów i sprzeciwu, Warszawa 2001.
Marciniak A., Elektroniczny tytuł egzekucyjny [w:] Elektronizacja sądowego postępowania egzekucyjnego, red. idem, Sopot 2015.
Marciniak A., Elektroniczny tytuł wykonawczy jako podstawa egzekucji [w:] Elektronizacja sądowego postępowania egzekucyjnego, red. idem, Sopot 2015.
Misztal-Konecka J., Umorzenie postępowania po przekazaniu sprawy z elektronicznego postępowania upominawczego – uwag kilka, „Monitor Prawniczy” 2012, nr 14.
Segit D., Telusiewicz P., Możliwości usprawnienia współpracy e-sądu z powodami masowymi – uwagi na tle doświadczeń praktycznych, „Monitor Prawniczy” 2013, nr 6.
Olaś A., Umorzenie elektronicznego postępowania upominawczego na wniosek powoda po nowelizacji z 10.7.2015 r., cz. 1, „Monitor Prawniczy” 2016, nr 6.
Olaś A., Umorzenie elektronicznego postępowania upominawczego na wniosek powoda po nowelizacji z 10.7.2015 r., cz. 2, „Monitor Prawniczy” 2016, nr 7.
Postępowanie cywilne w dobie pandemii COVID-19, red. J. Gołaczyński, Warszawa 2021.
Prawo Internetu, red. P. Podrecki, Warszawa 2004.
Sadowski K., Piaskowska O.M., Kotłowski D., Kilka uwag w zakresie praktycznego stosowania art. 505 § 1 KPC, „Monitor Prawniczy” 2011, nr 23.
Sadowski M., Co oznacza zakaz dołączania dowodów oraz obowiązek ich wskazania w treści pozwu wniesionego w elektronicznym postępowaniu upominawczym (art. 505 § 1 k.p.c.)?, „Polski Proces Cywilny” 2011, nr 2.
System postępowania cywilnego. Dowody w postępowaniu cywilnym, t. 2, red. Ł. Błaszczak, Warszawa 2021.
System prawa prywatnego, t. 2: Prawo cywilne. Część ogólna, red. Z. Radwański, Warszawa 2008.
Szostek D., Czynność prawna a środki komunikacji elektronicznej, Kraków 2004.
Szostek D., Nowe ujęcie dokumentu w polskim prawie prywatnym ze szczególnym uwzględnieniem dokumentu w postaci elektronicznej, Warszawa 2012.
Świerczyński M., Podpis elektroniczny w praktyce handlowej, „Monitor Prawniczy” 2002, nr 24.
Tchórzewski M., Telenga P., Elektroniczne postępowanie upominawcze. Komentarz, Warszawa 2010.
Uliasz M., Zasada jawności sądowego postępowania egzekucyjnego w dobie informatyzacji, Warszawa 2018.
Ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Komentarz, red. J. Gołaczyński, Warszawa 2009.
Widerski P., Zasądzenie kosztów procesu po przekazaniu sprawy sądowi właściwości ogólnej z elektronicznego postępowania upominawczego przed doręczeniem pozwu stronie pozwanej, „Monitor Prawniczy” 2019, nr 4.
Widło J., Charakter prawny digitalizacji dokumentów w postępowaniu cywilnym [w:] Informatyzacja postępowania sądowego i administracji publicznej, red. J. Gołaczyński, Warszawa 2010.
Widło J., Elektroniczne postępowanie upominawcze, Warszawa 2010.
Zalesińska A., Doręczenia elektroniczne w Kodeksie postępowania cywilnego oraz w rozporządzeniu eIDAS [w:] Transformacje postępowania cywilnego w postępowaniach wykonawczych, red. I. Gil, Sopot 2017.
Zalesińska A., Electronic court report in proceedings before common courts in Poland [w:] Legal innovation in Polish law, eds. J. Gołaczyński, W. Kilian, T. Scheffler, Warszawa 2019.
Zalesińska A., Elektroniczne potwierdzenie odbioru, „Prawo Mediów Elektronicznych” 2015, nr 1.
Zalesińska A., Elektroniczny protokół sądowy a transkrypcja, „Człowiek i Dokumenty” 2012, nr 25.
Zalesińska A., Jawność postępowania sądowego a publikacja orzeczeń sądów powszechnych w Portalu Orzeczeń [w:] Jawność i jej ograniczenia, t. 8: Postępowania sądowe, red. J. Gołaczyński, G. Szpor, Warszawa 2015.
Zalesińska A., Portal Informacyjny, Portal Orzeczeń i elektroniczne postępowanie upominawcze. Zagadnienia praktyczne [w:] Bezpieczeństwo danych i IT w kancelarii prawnej radcowskiej, adwokackiej, notarialnej, komorniczej, red. D. Szostek, Warszawa 2018.
Zalesińska A., Sporządzanie protokołu sądowego przy wykorzystaniu nowoczesnych rozwiązań technologicznych w prawie polskim i wybranych państw europejskich, „Rejent” 2010, nr 9.
Zalesińska A., Udostępnianie informacji sądowej oraz orzecznictwa sądów powszechnych za pośrednictwem sieci teleinformatycznych jako narzędzie wspomagające pracę profesjonalnego pełnomocnika procesowego [w:] Księga pamiątkowa z okazji dziesięciolecia Centrum Badań Problemów Prawnych i Ekonomicznych Komunikacji Elektronicznej i Studenckiego Koła Naukowego – Blok Prawa Komputerowego, red. E. Galewska, S. Kotecka, Wrocław 2012.
Zalesińska A., Wpływ informatyzacji na założenia konstrukcyjne procesu cywilnego, Warszawa 2016.
Zembrzuski T., Usuwanie braków formalnych pozwu po wniesieniu sprzeciwu od nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym, „Monitor Prawniczy” 2015, nr 23.
