Uniwersyteckie Czasopisma NaukowePozasądowe metody rozwiązywania sporów – mediacja i arbitraż w modelu kodeksu postępowania cywilnego
DOI:
https://doi.org/10.26881/gsp.2022.s.08Słowa kluczowe:
mediacja, arbitraż, ADR, pozasądowe metody rozwiązywania sporów, postępowanie cywilneAbstrakt
Przedmiotem artykułu jest przedstawienie pozasądowych (polubownych) metod rozwiązywania (rozstrzygania) sporów, tj. mediacji i arbitrażu w modelu kodeksu postępowania cywilnego. Aby w sposób holistyczny ująć to zagadnienie, zaprezentowano pojęcie „pozasądowych (alternatywnych) sposobów rozwiązywania sporów”, wskazano obecny status prawny mediacji i arbitrażu w Polsce i w obcych systemach prawnych, a finalnie zaproponowano model w polskim systemie prawnym, poprzez przyjęcie trzech koncepcji, które mogą być punktem wyjścia do dalszych rozważań nad ewentualnymi zmianami.
Downloads
Bibliografia
Błaszczak Ł., Alternatywne formy rozwiązywania sporów – analiza zjawiska na tle prawa polskiego [w:] Czterdziestolecie kodeksu postępowania cywilnego. Zjazd Katedr Postępowania Cywilnego w Zakopanem (7–9.10.2005 r.), red. I. Ratusińska, Kraków 2006.
Błaszczak Ł., Mediacja a inne alternatywne formy rozwiązywania sporów (wybrane zagadnienia), „ADR. Arbitraż i Mediacja” 2012, nr 2.
Błaszczak Ł., Recenzja książki pt. „Charakter prawny zapisu na sąd polubowny” autorstwa P. Wrześniewskiego, „ADR. Arbitraż i Mediacja” 2012, nr 3.
Błaszczak Ł., Sąd polubowny a sąd powszechny – określenie wzajemnych relacji w świetle przepisów kodeksu postępowania cywilnego [w:] Arbitraż i mediacja jako instrumenty wspierania przedsiębiorczości, red. J. Olszewski, B. Sagan, R. Uliasz, seria: Ius et Administratio. Zeszyt Specjalny, Rzeszów 2006.
Błaszczak Ł., Wyrok sądu polubownego w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2010.
Bodio J. [w:] idem, G. Borkowski, T. Demendecki, Ustrój organów ochrony prawnej. Część szczegółowa, Kraków 2007.
Broński W., Sławicki P., Mediator: czy potrzebna specjalna ustawa, https://www.rp.pl/artykul/10-93170-Bronski--Slawicki-o-mediacji-czy-potrzebna-specjalna-ustawa.html.
Ereciński T. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 3, red. J. Ciszewski, T. Ereciński, Warszawa 2016.
Ereciński T., Weitz K., Sąd arbitrażowy, Warszawa 2008.
Groszyk H., Korybski A., Konflikt interesów a prawo, Warszawa 1990.
Jakubecki A. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 5: Artykuły 1096–1217, red. H. Dolecki, T. Wiśniewski, Warszawa 2013.
Jakubiak-Mirończuk A., Alternatywne a sądowe rozstrzyganie sporów sądowych, Warszawa 2008.
Jakubiak-Mirończuk A., Zmiany zachodzące w charakterze form alternatywnego rozwiązywania sporów sądowych – rozwój idei „zarządzania sporem”, „ADR. Arbitraż i Mediacja” 2008, nr 4.
Kalisz A., Alternatywne rozwiązywanie sporów – recepcja rozwiązań czy realizacja koncepcji? [w:] Filozofia prawa wobec globalizmu, red. J. Stelmach, Kraków 2003.
Kalisz A., Praktyka mediacji w polskim porządku prawnym (na tle rozwiązań amerykańskich), „Studia Iuridica Lublinensia” 2003, nr 1.
Kalisz A., Zienkiewicz A., Mediacja sądowa i pozasądowa. Zarys wykładu, Warszawa 2014.
Kiełkowski T., Sprawa administracyjna, Kraków 2004.
Korybski A., Alternatywne rozwiązywanie sporów w USA. Studium teoretyczno-prawne, Lublin 1993.
Kulski R., Glosa do wyroku SN z 11 lipca 2001 r., V CKN 379/00, „Państwo i Prawo” 2002, z. 11.
Kulski R., Umowy procesowe w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2006.
Kuźmicka-Sulikowska J., Zapis na sąd polubowny i postępowanie przed tym sądem a przerwanie biegu przedawnienia roszczeń, „ADR. Arbitraż i Mediacja” 2010, nr 4.
Marszałkowska-Krześ E., Błaszczak Ł., Zapis na sąd polubowny a czynności notarialne (wybrane zagadnienia), „Rejent” 2007, nr 9.
Morek R., ADR w sprawach gospodarczych, Warszawa 2004.
Morek R., Mediacja i arbitraż (art. 183–183, 1154–1217 KPC). Komentarz, Warszawa 2006.
Morek R., Zasada ugodowego załatwiania spraw w arbitrażu: zarys problematyki, „ADR. Arbitraż i Mediacja” 2013, nr 2.
Pieckowski S. [w:] Arbitraż handlowy, red. A. Szumański, seria: System Prawa Handlowego, t. 8, Warszawa 2015.
Płeszka K., Araszkiewicz M. [w:] Mediacja. Teoria, normy, praktyka, red. M. Araszkiewicz, J. Czapska, M. Pękala, K. Płeszka, Warszawa 2017.
Prokop-Perzyńska E., Mediacja cywilnoprawna w kontekście uregulowań polskich i europejskich [w:] Alternatywne formy rozwiązywania sporów w teorii i praktyce. Wybrane zagadnienia, red. H. Duszka-Jakimko, S.L. Stadniczeńko, Opole 2008.
Szwarczyk M., Quasi-sądowe organy orzekające [w:] Ustrój organów ochrony prawnej, red. B. Szmulik, M. Żmigrodzki, Lublin 2005.
Tannis E.G., Alternative Dispute Resolution, That Works, Ontario 2010.
Tomaszewski M., Nakłanianie stron do ugody jako obowiązek arbitra? Ugoda w postępowaniu arbitrażowym, transkrypt z konferencji – Warszawa, 23.03.2012 r., „ADR. Arbitraż i Mediacja” 2013, nr 2.
Wach A., Alternatywne formy rozwiązywania sporów sportowych, Warszawa 2005.
Wach A., L’amiable composition jako samodzielna forma rozwiązywania sporów prawnych, „Radca Prawny” 2006, nr 6.
Wach A., Mini-trial (pozorowana rozprawa) jako alternatywna forma rozwiązywania sporów prawnych, „Radca Prawny” 2006, nr 5.
Weitz K., Sądownictwo polubowne a sądy państwowe, „Przegląd Sądowy” 2007, nr 3.
Włodyka S., Ustrój organów ochrony prawnej, Warszawa 1968.
Wszołek-Romańczuk M. [w:] Prawo spółdzielcze, red. K. Pietrzykowski, seria: System Prawa Prywatnego, t. 21, Warszawa 2020.
Zegadło R., Mediacja w toku postępowania cywilnego – uwagi na tle projektu Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego [w:] Rozprawy prawnicze. Księga pamiątkowa Profesora Maksymiliana Pazdana, red. L. Ogiegło, W. Popiołek, M. Szpunar, Warszawa 2005.
Zieliński A. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. idem, Warszawa 2010.
Zieliński A., Sądowe i pozasądowe środki ochrony praw obywatelskich [w:] Prawa i wolności w Konstytucji RP, red. B. Banaszak, A. Preisner, Warszawa 2002.
Zienkiewicz A., Studium mediacji. Od teorii ku praktyce, Warszawa 2007.
Żmij G., Zapis na sąd polubowny, „e-Przegląd Arbitrażowy” 2014, wydanie specjalne po Konferencji pt. „Diagnoza arbitrażu. Funkcjonowanie prawa o arbitrażu i kierunki postulowanych zmian”.
