Nabór tekstów: Sport w czasie wolnym - przybliżenia socjologiczne

W związku z przygotowaniem numeru tematycznego kwartalnika
„Miscellanea Anthropologica et Sociologica” pt. Sport w czasie wolnym - przybliżenia socjologiczne redakcja uprzejme zaprasza do nadsyłania propozycji artykułów. Publikacja tomu jest planowana na 2026 r.

*  *  *

Aktywność fizyczna jest kluczowym elementem zdrowego stylu życia. Specjaliści nauk o zdrowiu i lekarze informują, iż jest ona ważna m.in. w profilaktyce chorób układu sercowo-naczyniowego, niektórych nowotworów, cukrzycy i osteoporozy. Opóźnia też rozwój chorób demencyjnych (Parkinsona i Alzheimera), zapobiega nadwadze i otyłości. Przyspiesza metabolizm, stymuluje układ odpornościowy, poprawia wentylację płuc, a także korzystnie wpływa na stan zdrowia psychicznego.

Zarazem badania informują, iż poziom aktywności fizycznej Polaków pozostaje wciąż na zbyt niskim poziomie. Według GUS-u w zajęciach sportowych i rekreacji ruchowej
w 2021 r. uczestniczyło regularnie (często) jedynie 13% członków gospodarstw domowych,
a sporadycznie zaledwie 18%. Natomiast trzy piąte pozostawały nieaktywne. Z kolei Eurostat informuje, że odsetek dorosłych Polaków podejmujących w typowym tygodniu 2019 r. aktywność fizyczną aerobową lub wzmacniającą mięśnie był istotnie niższy od średniej dla całej Unii Europejskiej.

Z drugiej strony, od wielu lat obserwujemy w naszym społeczeństwie pewną modę na sport amatorski. Nie brakuje wydarzeń takich, jak: biegi uliczne czy zawody rowerowe. Popularnością cieszą się centra fitness, a sklepy sportowe zdają się nie narzekać na brak klientów.

Zarówno generalnie niezadowalający poziom aktywności fizycznej, jak i swoista moda na sport mogą stanowić interesujący przedmiot studiów socjologicznych, w istotny sposób uzupełniających wiedzę specjalistów nauk o zdrowiu i nauk o kulturze fizycznej. Ostatecznie czynniki leżące u źródeł zarówno bierności, jak i aktywności fizycznej mają przecież w dużym stopniu charakter kulturowo-społeczny (nawyki, wychowanie, orientacje światopoglądowe, style życia, stereotypy), a warunki, w jakich aktywność jest realizowana (np. udogodnienia instytucjonalne lub infrastrukturalne) stanowią rezultat działań lub zaniechań zbiorowych.

Do przygotowywanego numeru tematycznego nadsyłać można prace zarówno teoretyczne, jak również prezentujące wyniki badań empirycznych. W szczególności oczekiwane są zgłoszenia tekstów, w których podejmowana byłaby następująca problematyka:

• poziom i przemiany aktywności fizycznej Polaków w czasie wolnym na tle innych krajów europejskich;
• społeczne bariery aktywności fizycznej w czasie wolnym;
• klasowy wymiar rekreacji ruchowej;
• polityki promujące aktywność ruchową w czasie wolnym;
• animacja aktywności ruchowej w działalności instytucji publicznych, rynkowych
  i pozarządowych;
• kulturowe uwarunkowania aktywności fizycznej w czasie wolnym;
• komercjalizacja rekreacji ruchowej;
• ideologiczne i polityczne interpretacje aktywności ruchowej;
• aktywność fizyczna w czasie wolnym w kontekście prozdrowotnych stylów życia, kompetencji zdrowotnych lub zasobów kapitału kultury fizycznej;
• nowe opcje teoretycznego opisu rekreacji ruchowej;
• wychowanie fizyczne jako przygotowanie do aktywności fizycznej w życiu dorosłym;
• rywalizacja sportowa w czasie wolnym;
• rekreacja ruchowa grup dyskryminowanych i mniejszościowych;
• sport bez ruchu: społeczny fenomen aktywności intelektualnych o charakterze sportowym (szachy, brydż, e-sport).

*  *  *

Propozycje artykułów (tytuł i w razie możliwości także abstrakt) należy
przesłać do 30.11.2025 na podany niżej adres e-mail. Zakładany termin dostarczenia
pełnych tekstów to: 28.02.2026. Wskazówki dla Autorów są dostępne na stronie: https://czasopisma.bg.ug.edu.pl/index.php/maes/about/submissions.   

Kwartalnik „Miscellanea Anthropologica et Sociologica” ukazuje się od 1992 r.
Publikuje prace w języku polskim i angielskim. Za publikację w tym czasopiśmie przyznawanych jest aktualnie 40 pkt. MNiSzW.

 

Czekając na Państwa zgłoszenia,

redaktor tomu,

dr Jakub Ryszard Stempień (UŁ)

przewodniczący

Sekcji Socjologii Sportu
Polskiego Towarzystwa Socjologicznego

e-mail: j.r.stempien@wp.pl