Uniwersyteckie Czasopisma NaukowePożegnanie z Foucaultem. Governmentality i praca socjalna
DOI:
https://doi.org/10.26881/maes.2018.3.11Słowa kluczowe:
pedagogika społeczna, krytyczna praca socjalna, governmentality, Michel Foucault, partycypacyjna praca socjalnaAbstrakt
W artykule podjęto krytyczną analizę koncepcji rządomyślności Michela Foucaulta z perspektywy pedagogiki społecznej. W szczególności analizowana jest jej zdolność uzasadnienia jakiegoś modelu działania w zakresie: emancypacyjnej pracy socjalnej, zindywidualizowanej praktyki, kształcenia do pracy socjalnej, współtworzenia wiedzy, nieekonomicznego definiowania problemów społecznych. Na koniec zarysowano dwie możliwe ścieżki konstruowania praktyki pracy socjalnej: jedną na bazie krytycznie uogólnionej koncepcji governmentality, drugą na podstawie niefoucaultowskiego „powrotu do człowieka”.
Downloads
Bibliografia
Baudrillard J., 2014, Zapomnieć Foucaulta, Kraków: Eperons-Ostrogi.
Bańka J., 2011, Etyka prostomyślności a pokrzywione drzewo człowieka, Res Humana, nr 5.
Bobako M., 2010, Konstruowanie odmienności klasowej jako urasowienie. Przypadek polski po 1989 roku [w:] P. Żuk (red.), Podziały klasowe i nierówności społeczne. Refleksje socjologiczne realnego kapitalizmu w Polsce, Warszawa: Oficyna Naukowa.
Boryczko M., 2012, Krytyczna animacja społeczna. O roli teorii dla praktyki animacyjnej, Zoon Politikon, nr 3.
Campbell C., Baikie G., 2012, Beginning at the Beginning: An Exploration of Critical Social Work, Critical Social Work, vol. 13, no. 1.
Czyżewski M., 2009, Między panoptyzmem i „rządomyślnością” – uwagi o kulturze naszych czasów, Kultura Współczesna, nr 2.
Czyżewski M., 2013, W kręgu społecznej pedagogii, Societas/Communitas, nr 2.
Domańska E., 2010, Co z nami zrobił Foucault? [w:] eadem, M. Loby (red.), French Theory w Polsce, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Foucault M., 2000, Rządomyślność [w:] idem, Filozofia, historia, polityka. Wybór pism, tłum. D. Leszczyński, L. Rasiński, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Foucault M., 2010, Bezpieczeństwo, terytorium, populacja. Wykłady w College de France 1977–1978, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Foucault M., 2012, Hermeneutyka podmiotu. Wykłady w College de France 1981–1982, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Foucault M., 2013a, Kiedy przestał Pan wierzyć w sens? [w:] idem, Kim Pan jest, profesorze Foucault? Debaty, rozmowy, polemiki, Kraków: Libron.
Foucault M., 2013b, Odpowiedź Derridzie [w:] idem, Kim Pan jest, profesorze Foucault? Debaty, rozmowy, polemiki, Kraków: Libron.
Foucault M., 2013c, Polityczna funkcja intelektualisty [w:] idem, Kim Pan jest, profesorze Foucault? Debaty, rozmowy, polemiki, Kraków: Libron.
Foucault M., 2013d, Etyka troski o siebie jako praktyka wolności [w:] idem, Kim Pan jest, profesorze Foucault? Debaty, rozmowy, polemiki, Kraków: Libron.
Granosik M., 2013, Pogranicza pedagogizacji – refleksje o wielowymiarowości procesów instytucjonalizacji na przykładzie pracy socjalnej, Societas/Communitas, nr 2.
Granosik M., 2016, Krytyczna praca socjalna [w:] M. Kawińska, J. Kurtyka-Chałas (red.), Praca socjalna jako dyscyplina naukowa? Współczesne wyzwania wobec kształcenia i profesji, Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Jarkiewicz A., 2013, Media i dylematyczność działania w obszarze pracy socjalnej z osobami „zaburzonymi psychicznie”, Societas/Communitas, nr 2.
Langemeyer I., 2007, Wo Handlungsfähigkeit ist, ist nicht immer schon Unterwerfung. Fünf Probleme des Gouvernementalitätsansatzes [w:] R. Anhorn, F. Bettinger, J. Stehr (hrsg.), Foucaults Machtanalytik und Soziale Arbeit: Macht und Wissen, Wiesbaden: Springer VS.
Lazzarato M., 2009, Neoliberalism in Action. Inequality, Insecurity and the Reconstitution of the Social, Theory, Culture & Society, vol. 26(6).
Kessl F., 2007, Wozu Studien in der Gouvernementalität der Sozialen Arbeit? Von der Etablierung einer Forschungsperspektive [w:] R. Anhorn, F. Bettinger, J. Stehr (hrsg.), Foucaults Machtanalytik und Soziale Arbeit: Macht und Wissen, Wiesbaden: Springer VS.
Maurer S., 2006, Gouvernementalität ‚von unten her’ denken. Soziale Arbeit und soziale Bewegungen als (kollektive) Akteure ‚beweglicher Ordnungen’ [w:] S. Weber, S. Maurer (hrsg.), Gouvernementalität und Erziehungswissenschaft Wissen – Macht – Transformation, Wiesbaden: Springer VS.
Radlińska H., 1961, Pedagogika społeczna, Wrocław: Ossolineum.
Rauschenbach, T., Treptow, R., 1984, Sozialpädagogische Reflexivität und gesellschaftliche Rationalität. Überlegungen zur Konstitution sozialpädagogischen Handelns [w:] S. Müller et al. (hrsg.), Handlungskompetenz in der Sozialarbeit/Sozialpädagogik II: theoretische Konzepte und gesellschaftliche Strukturen, Bielefeld.
Starego K., 2013, Wymiary polityczności pracy socjalnej [w:] M. Mendel, B. Skrzypczak (red.), Praca socjalna jako edukacja ku zmianie. Od edukacji do polityki, Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
Stövesand S., 2007, Doppelter Einsatz: Gemeinwesenarbeit und Gouvemementalität [w:] R. Anhorn, F. Bettinger, J. Stehr (hrsg.), Foucaults Machtanalytik und Soziale Arbeit: Macht und Wissen, Wiesbaden: Springer VS.
Turner R.H., 1976, The Real Self: From Institution to Impulse, American Journal of Sociology, no. 81.
Venn C., 2009, Neoliberal Political Economy, Biopolitics and Colonialism. A Transcolonial Genealogy of Inequality, Theory, Culture & Society, vol. 26(6).
