Rządomyślność w przestrzeni szkoły – przykład realizacji projektu mediacji rówieśniczych
DOI:
https://doi.org/10.26881/maes.2018.3.15Słowa kluczowe:
rządomyślność, społeczna przestrzeń szkoły, mediacjaAbstrakt
Celem niniejszego artykułu jest próba spojrzenia na projekt mediacji rówieśniczych realizowanych w szkolnej przestrzeni, przez pryzmat Foucaultowskiej kategorii rządomyślności. Podstawą jest założenie, iż użycie tego konkretnego narzędzia, jakie zaproponował Foucault w swojej „skrzynce z narzędziami”, daje nowe możliwości analizy, pozwala precyzyjniej przyjrzeć się niezwykle złożonej i skomplikowanej przestrzeni szkoły, umożliwia opisanie wielu nakładających się procesów, działań i relacji w niej panujących.
Downloads
Bibliografia
Archacka M., 2015, Rządomyślność versus urządzanie. Michela Foucaulta nowa koncepcja władzy, Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, t. 18, nr 1.
Chutorański M., 2013, Pojęcia i konteksty wychowania w pracach Michela Foucaulta, Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Czyżewski M., 2009, Między panoptyzmem i „rządomyślnością” – uwagi o kulturze naszych czasów, Kultura Współczesna, nr 2.
Czyżewski M., 2011, Polskie przekłady literatury humanistycznej i „społeczeństwo wiedzy”, Przegląd Socjologii Jakościowej, nr 2.
Czyżewski M., 2013, W kręgu społecznej pedagogii, Societas/Communitas, nr 2.
Czyżewski M. et al., 2016, Oswajanie Foucaulta w analizach społeczno-pedagogicznych – zapis dyskusji panelowej, Przegląd Socjologii Jakościowej, t. 12, nr 1.
Foucault M., 1998a, Trzeba bronić społeczeństwa, tłum. M. Kowalska, Warszawa: Wydawnictwo KR.
Foucault M., 1998b, Podmiot i władza, tłum. J. Zychowicz, Lewą Nogą, nr 10.
Foucault M., 2000, Filozofia, historia, polityka. Wybór pism, tłum. D. Leszczyński, L. Rasiński, Warszawa–Wrocław: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Foucault M., 2009, Nadzorować i karać. Narodziny więzienia, tłum. T. Komendant, Warszawa: Fundacja Aletheia.
Foucault M., 2010, Bezpieczeństwo, terytorium, populacja. Wykłady z Collège de France, 1977–1978, tłum. M. Herer, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Foucault M., 2013, Władza a ciało [w:] idem, Kim pan jest, profesorze Foucault? Debaty, rozmowy, polemiki, tłum. K.M. Jaksender, Kraków: Libron.
Foucault M., 2014, Rządzenie żywymi, tłum. M. Herer, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Franczak K., Nowicka M., 2013, Narracje emancypacyjne w mediach – od afirmacji do krytyki, Societas/Communitas, nr 2(16).
Gruca-Miąsik U., 2011, Negocjacje i mediacje w kręgu pomocy, wychowania i prawa, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Janowski A., 1998, Uczeń w teatrze życia szkolnego, Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne.
Karkowska M., 2005, Nauczyciel i uczeń. Interakcje a wartości w klasie szkolnej. Analiza etnograficzna, Kraków: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Klus-Stańska D., 2012, Wiedza, która zniewala – transmisyjne tradycje w szkolnej edukacji, Forum Oświatowe, nr 1(46).
Kostera M., 2003, Antropologia organizacji. Metodologia badań terenowych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kwieciński Z., 1990, Dynamika funkcjonowania szkoły: studium empiryczne z socjologii edukacji, Toruń: Wydawnictwo UMK.
Kwieciński Z., 1991, Tekstualizacja nieobecności. Wprowadzenie [w:] Z. Kwieciński (red.), Nieobecne dyskursy, cz. 1, Toruń: Wydawnictwo UMK.
Lemke L., 2010, Foucault, rządomylność, krytyka, tłum. J. Maciejczyk, Recykling Idei, http://recyklingidei.pl/lemke-foucault-rzadomyslnosc-krytyka (dostęp: 18.02.2017).
Lepalczyk I., 1974, Metoda monografii w badaniach pedagogicznych [w:] T. Pilch, R. Wroczyński (red.), Metodologia pedagogiki społecznej, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo PAN.
Magala S., 1989, Foucault, czyli władza we krwi i w aerozolu, Miesięcznik Literacki, nr 10–11.
Marynowicz-Hetka E., 2011, Podejścia mediacyjne w działaniu społecznym – ramy paradygmatu zintegrowanego relacyjnie [w:] Z. Domżał, L. Witkowski (red.), Mediacja i pedagogika jako próba zaistnienia wspólnoty, Łódź: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Edukacji Zdrowotnej i Nauk Społecznych.
Marynowicz-Hetka E., 2013, Pedagogizacja życia społecznego, Societas/Communitas, nr 2.
Melosik Z., Szkudlarek T., 1998, Kultura, tożsamość i edukacja. Migotanie znaczeń, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Olechnicki K., Szlendek T., 2002, Wywiad z użyciem fotografii w metodologii badań socjologicznych i praktyce społecznej, ASK, nr 11.
Ostrowicka H., 2012, Urządzanie młodzieży. Studium analityczno-krytyczne, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Ostrowicka M., 2015, Przemyśleć z Michelem Foucaultem edukacyjne dyskursy o młodzieży. Dyspozytyw i urządzanie, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Raport „Przemoc w szkole 2011” opracowany w ramach programu „Szkoła bez przemocy” przez zespół badaczy z Instytutu Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego po kierownictwem A. Gizy-Poleszczuk, http://www.szkolabezprzemocy.pl/1391,przemoc-w-szkole-maj-2011 (dostęp: 11.12.2012).
Rękas A., 2014, Przemoc w szkole i w rodzinie – zastosowanie mediacji. Potencjał i realia [w:] E. Marynowicz-Hetka, L. Filion, D. Wolska-Prylińska (red.), Kultura praktyki przedstawicieli profesji społecznych – podejścia mediacyjne w działaniu społecznym, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Rose N., 1999, Powers of Freedom. Reframing Political Thought, Cambridge: Cambridge University Press.