Uniwersyteckie Czasopisma NaukowePraktyki życia codziennego w wielkomiejskim osiedlu – ku nowym formom życia wspólnotowego?
DOI:
https://doi.org/10.26881/maes.2018.1.15Słowa kluczowe:
praktyka społeczna, osiedle mieszkaniowe, wspólnota mieszkaniowa, parkowanie, kontrolowanieAbstrakt
W tekście podejmuję zagadnienie nowych mechanizmów strukturyzowania miejskich wspólnot terytorialnych na poziomie osiedla mieszkaniowego, z wykorzystaniem teorii praktyk społecznych i relacyjnej koncepcji różnic i granic społecznych Fredricka Bartha. Podejście to zostało zaaplikowane w badaniach empirycznych przeprowadzonych w dwóch polskich miastach, w każdym na dwóch typach osiedli: jednym modernistycznym, powstałym w okresie PRL, drugim – deweloperskim, zbudowanym po 2000 r. Tekst składa się z trzech zasadniczych części. W pierwszej przedstawiam teoretyczne założenia badań, w drugiej – metodologiczną stronę projektu badawczego, a w trzeciej – rezultaty analizy i interpretacji uzyskanego materiału pod kątem praktyk strukturyzujących zbiorowości terytorialne, a przede wszystkim praktyki parkowania, obserwowanej na wszystkich badanych osiedlach, a prowadzącej do powstawania „wspólnoty parkingowania”. Omawiam również przypadek wspólnoty organizującej się poprzez praktykę kontrolowania i inwestowania. W zakończeniu wskazuję na teoretyczne i metodologiczne implikacje zastosowanego podejścia dla badań nad miejskimi wspólnotami osiedlowymi.
Downloads
Bibliografia
Aldred R., Jungnickel K., 2013, Matter in or out of place? Bicycle parking strategies and their effects on people, practices and places, Social & Cultural Geography, no. 14(6).
Amin A., 2013, Land of strangers, Identities, no. 20(1).
Avdoulos E., 2018 [on-line 8.2017], The pop up city in a time of crisis [w:] L. Ferro et al. (eds.), Moving Cities: Contested Views on Urban Life, Wiesbaden: Springer VS.
Barber B., 2014, Gdyby burmistrzowie rządzili światem, tłum. H. Jankowska, K. Makaruk, Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza.
Barnes B., 2001, Practice as collective action [w:] T.R. Schatzki et al. (eds.), The Practice Turn in Contemporary Theory, London–New York: Routledge.
Barth F., 1987, Cosmologies in the Making, Cambridge: Cambridge University Press.
Barth F. (ed.), 1998, Ethnic Groups and Boundaries. The Social Organization of Culture Difference, Long Grove, Ill: Waveland Press.
Berger P.L., Luckmann T., 1983, Społeczne tworzenie rzeczywistości, tłum. J. Niżnik, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Blokland T., 2017, Community as Urban Practice, Cambridge–Malden, MA: Polity Press.
Blokland T., 2018 [on-line 08.2017], On roots and routes. The quest for community in times of diversity and inequality [w:] L. Ferro et al. (eds.), Moving Cities: Contested Views on Urban Life, Wiesbaden: Springer VS.
Body-Gendrot S., Martiniello M., 2016, Minorities in European Cities: The Dynamics of Social Integration and Social Exclusion at the Neighbourhood Level, Wiesbaden: Springer VS.
Bourdieu P., 2007, Szkic teorii praktyki poprzedzony trzema studiami na temat etnologii Kabylów, tłum. W. Kroker, Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.
Certeau M. de, 2008, Wynaleźć codzienność: sztuki działania, tłum. K. Thiel-Jańczuk, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Florida R., 2010, Narodziny klasy kreatywnej, tłum. T. Krzyżanowski, M. Penkala, Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
Frysztacki K., 1997, Miasta metropolitarne i ich przedmieścia, Kraków: Universitas.
Giddens A., 2003, Stanowienie społeczeństwa. Zarys teorii strukturacji, tłum. S. Amsterdamski, Poznań: Zysk i S-ka.
Giddens A., 2009, Nowe zasady metody socjologicznej: pozytywna krytyka socjologii interpretatywnych, tłum. G. Woroniecka, Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
Hagman O., 2006, Morning queues and parking problems. On the broken promises of the automobile, Mobilities, no. 1(1).
Hannam K., Sheller M., Urry J., 2006, Editorial: Mobilities, immobilities and moorings, Mobilities, no. 1(1).
Hannerz U., 2006, Odkrywanie miasta. Antropologia obszarów miejskich, tłum. E. Klekot, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Hui A., 2013, Moving with practices: The discontinuous, rhythmic and material mobilities of leisure, Social & Cultural Geography, no. 14(8).
Iveson K., 2013, Cities within the city: Do‐it‐yourself urbanism and the right to the city, International Journal of Urban and Regional Research, no. 37(3).
Jałowiecki B., Szczepański M.S., 2002, Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Kasarda J.D., Janowitz M., 1974, Community attachment in mass society, American Sociological Review, no. 39(3).
Korkman O., 2006, Customer value formation in practice: A practice-theoretical approach. Svenska handels högskolan, https://helda.helsinki.fi/dhanken/bitstream/handle/10227/66/155-951-555-905-7.pdf?sequence=1&isAllowed=y (dostęp: 20.06.2017).
Krajewski M., 2011, Miasto. Na tropach tego, co niewidzialne, Przegląd Socjologiczny, nr 60(2/3).
Kryczka P., 1981, Społeczność osiedla mieszkaniowego w wielkim mieście: ideologie i rzeczywistość, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Landry Ch., Bianchini F., 1995, The creative city, London: Demos.
Majer A., 2010, Socjologia i przestrzeń miejska, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Majer A., 2014, Odrodzenie miast, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Merriman P., 2016, Mobility infrastructures: Modern visions, affective environments and the problem of car parking, Social & Cultural Geography, no. 11(1).
Misiak W., 1993, Jakość życia w osiedlach miejskich, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Mould O., 2014, Tactical urbanism: The new vernacular of the creative city, Geography Compass, no. 8(8).
Musil J., 2003, Pięćdziesiąt lat socjologii miasta, Studia Regionalne i Lokalne, nr 1(11).
Pantzar M., Shove E., 2010, Understanding innovation in practice: A discussion of the production and re-production of Nordic Walking, Technology Analysis & Strategic Management, no. 22(4).
Petersen L.K., 2013, The materiality of everyday practices in urban greenspace, Journal of Environmental Policy & Planning, no. 15(3).
Pickering A., 1995, The Mangle of Practice: Time, Agency, and Science, Chicago: University of Chicago Press.
Pinkster F.M., 2014, „I just live here”: Everyday practices of disaffiliation of middle-class households in disadvantaged neighbourhoods, Urban Studies, no. 51(4).
Reckwitz A., 2002, Toward a theory of social practice. A development of culturalist theorising, European Journal of Social Theory, no. 5(2).
Rouse J., 2001, Two concepts of practices [w:] T. Schatzki, K. Knorr Cetina, E. von Savigny (eds.), The Practice Turn in Contemporary Theory, London: Routledge.
Rouse J., 2006, Practice theory [w:] D.M. Gabbay, P. Thagard, J. Woods (eds.), Handbook of the Philosophy of Science, vol. 15, Philosophy of Anthropology and Sociology Volume, Elsevier.
Sabloff A., 2001, Reordering the Natural World: Humans and Animals in the City, Toronto: University of Toronto Press.
Schatzki T., 1996, Social Practices: A Wittgensteinian Approach to Human Activity and the Social, Cambridge: Cambridge University Press.
Schatzki T., 2001, Introduction: Practice theory [w:] T. Schatzki, K. Knorr Cetina, E. von Savigny (eds.), The Practice Turn in Contemporary Theory, London: Routledge.
Schatzki, T., 2002, The Site of the Social, Pennsylvania: The Pennsylvania State University.
Seawright J., Gerring J., 2008, Case selection techniques in case study research. A menu of qualitative and quantitative options, Political Research Quarterly, no. 61(2).
Shove E., Pantzar M., 2005, Consumers, producers and practices: Understanding the invention and reinvention of Nordic walking, Journal of Consumer Culture, no. 5(1).
Silverman D., 2008, Prowadzenie badań jakościowych, tłum. J. Ostrowska, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Strengers Y., 2010, Conceptualising everyday practices: Composition, reproduction and change, Carbon Neutral Communities Centre for Design, RMIT University, Working papers nr 6, http://mams.rmit.edu.au/6p1hikrdei2rz.pdf (dostęp: 18.06.2017).
Sundaram U., 2016, Theorising Place as Practiced Object of Consumption: A Street Ethnographic Story, Doctoral Dissertation, Exeter, University of Exeter, https://ore.exeter.ac.uk/repository/handle/10871/23932 (dostęp: 18.06.2017).
Tissot S., 2011, Of dogs and men. The making of spatial boundaries in a gentryfying neighbourhood, City & Community, no. 10(3).
Turowski J., 1979, Środowisko mieszkalne w świadomości ludności miejskiej, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Urban Agenda for the EU, Pact of Amsterdam, 2016, http://ec.europa.eu/regional_policy/sources/policy/themes/urban-development/agenda/pact-of-amsterdam.pdf (dostęp: 10.08.2017).
Warde A., 2005, Consumption and theories of practice, Journal of Consumer Culture, no. 5(2).
