Rytuały sprawowania władzy. Przedstawienia „ubóstwionego” króla w tradycji Mezopotamii

Abstrakt

W pierwszej kolejności artykuł odnosi się do skomplikowanej relacji pomiędzy bogiem a władcą w tradycji mezopotamskiej, a żeby być bardziej precyzyjnym w okresie akadyjskim i nowoasyryjskim tej starożytnej cywilizacji. Komunikacja, aspiracja do boskości i nieśmiertelności była w przypadku władców czymś naturalnym i rządzący w różny sposób próbowali ją poprzez sztukę zaprezentować swoim poddanym i podbitym narodom. Królewskie panowanie w perspektywie ludzkiej było wymierne, natomiast w przypadku odwołania się do boskości stawało się nieskończone i w ten sposób odnosiło się do ideologii imperium. W taki sposób stworzono boską przestrzeń imperium ze specjalnym rytuałem objęcia w posiadanie tegoż imperium przez króla, namaszczonego w tym celu przez boga i pozostającego jego zastępcą lub wręcz ucieleśnieniem na ziemi. W celu zrozumienia tego fenomenu artykuł porusza kwestię zejścia „królewskości” na ziemię i boską epifanię w świecie. Ubóstwienie posągów i przedmiotów w tradycji mezopotamskiej było powszechnie akceptowane, a poprzez rytuał „otwarcia ust” posągi stawały się bytami boskimi. Wiele tych i podobnych rytuałów było z całą należytą świadomością wykorzystywanych ideologicznie i stanowiły widoczny dowód i symbol królewskiej potęgi.