Teologiczny wymiar filmowych tekstów kultury rosyjskiej Pawła Łungina

Abstrakt

Artykuł jest kulturową analizą tekstów Łungina. Autor omawia podobieństwa obrazu świata w oczach tyrana i mnicha anachorety. Dowodzi, że antyświatowy dualizm gnostycko- -manichejski jest paradygmatem organizującym ich wyobraźnię teologiczną, jest matrycą modelującą binarnie obrazy natury i skorelowanych z nią dziejów oraz kondycji człowieka w sidłach namiętności i jest wzorcem eschatologicznej dysocjacji świata i zaświata. Świadomość egzystencjalna tak różnych bohaterów, jak car i mnich została przedstawiona jako ewokacja głębokich pokładów wschodniego chrześcijaństwa oraz wierzeń i idei sekciarskich. Rosja, jako państwo wcielonego manicheizmu, jest ukazana personalnie – w postaciach jej przywódców duchowych. Według autora głębia ukazanych archetypów organizujących światopogląd władców i poddanych pozwala mówić o filmach Łungina jako tekstach kultury.