Sukces życiowy w opiniach młodzieży akademickiej z niepełnosprawnościami
DOI:
https://doi.org/10.26881/ndps.2023.50.06Słowa kluczowe:
niepełnosprawność, sukces życiowy, sukces, młodzież, studenciAbstrakt
Celem artykułu jest upowszechnienie tematyki sukcesu życiowego w kontekście dotyczącym jego postrzegania przez badanych studentów z niepełnosprawnościami. W publikacjach dotyczących różnych aspektów funkcjonowania tej grupy społecznej widoczny jest deficyt takich badań oraz brak w zakresie ich systematycznego prowadzenia. Skutkuje to aktualnie wciąż dominującym teoretycznym modelem rozważań, analizą i syntezą, co potencjalnie przewidujemy jako prawdopodobne (a czasem niestety nieraz tylko daleko przypuszczalne), nie zaś odnoszeniem się do konkretnych danych pochodzących ze źródeł empirycznych, które przecież stanowić powinny w znacznej mierze podstawę podejmowanych prognoz, polemik czy dyskusji.
Treść artykułu posiada walory teoretyczne związane choćby z wyjaśnieniami dotyczącymi, jak ważne jest dla każdego człowieka odnoszenie sukcesów czy przywołaniem podstawowych ustaleń terminologicznych, ale zawiera również – ważne z punktu analiz praktyka – wyniki badań własnych wraz z ich autorską interpretacją. Uzyskane w ten sposób dane umożliwiają poznanie szerszych obszarów w zakresie tego jak rozumiany jest sukces życiowy, które z czynników sprzyjają jego osiągnieciu, a które można zaliczyć do grupy utrudniających jego osiągnięcie Stałe – choć nawet, tak jak w tym przypadku – dość wycinkowe diagnozowanie obecnego stanu uwarunkowań sukcesu życiowego młodzieży akademickiej z niepełnosprawnościami jest ważne w czasach ciągle dokonujących się zmian i kryzysów.
Downloads
Bibliografia
Bańko M. (red.), (2005), Wielki słownik wyrazów obcych, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Barłóg K. (2017), Motywacja do aktywności i społecznego uczestnictwa młodych osób z ograniczeniami sprawności, Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej, 26: 15–28.
Bełza-Gajdzica M. (2019), Osoby pełno- versus niepełnosprawne – infrahumanizowanie studentów z niepełnosprawnością (studium przypadku), Kultura – Społeczeństwo – Edukacja, 2: 73–86.
Cytowska B. (2016), Przegląd badań empirycznych nad inkluzją w edukacji, Problemy Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych, 22(1): 189–213.
Cytowska B. (2021), Rodzina i najbliższe otoczenie osoby z niepełnosprawnością w procesie wsparcia [w:] M. Zakrzewska, M. Bałtowskia-Jucha (red.), Perspektywa niezależnego życia osoby z niepełnosprawnością. Poradnik dla kadry merytorycznej (s. 27–40), Polska Federacja Zatrudnienia Wspomaganego.
Domagała-Zyśk E. (2023), Dostępna edukacja akademicka, Wydawnictwo KUL.
Drabarz A. (red.) (2020), Aksjologiczne i prawne aspekty niepełnosprawności, Wydawnictwo Temida 2.
Gajdzica Z. (2014), Kategorie sukcesów w opiniach nauczycieli klas integracyjnych jako przyczynek do poszukiwania koncepcji edukacji integracyjnej, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Giermanowska E., Kumaniecka-Wiśniewska A., Racław M., Zakrzewska-Manterys E. (2015), Niedokończona emancypacja. Wejście niepełnosprawnych absolwentów szkół wyższych na rynek pracy, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Głodkowska, J. (2018), Aksjologiczne filary współczesnej pedagogiki specjalnej. Nie pytamy tylko dokąd idziemy? – pytamy, jak wartościom nadać kształt rzeczywisty [w:] J. Głodkowska, K. Sipowicz, I. Patejuk-Mazurek (red.), Teraźniejszość i współczesność pedagogiki specjalnej w tworzeniu społeczeństwa dla wszystkich (s. 17–55), Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej.
Głodkowska J. (2023), Dumna droga do własnej tożsamości – nie ma kaleki jest OSOBA [w:] J. Głodkowska (red.), Duma niepełnosprawności. Interdyscyplinarne Studia nad Niepełnosprawnością w Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej (s. 433–437), Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej.
Karłowicz J., Kryński A., Niedźwiedzki W. (1915), Słownik języka polskiego, t. 6, nakładem prenumeratorów i Kasy im. Mianowskiego w drukarni „Gazety Handlowej”.
Klajmon-Lech U. (2017), Doświadczanie niepełnosprawności jako Inności: trudy adaptacji, Edukacja Międzykulturowa, 2(7): 266–276.
Krause A. (2017), Budowanie wiedzy w pedagogice specjalnej, Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej, 27: 13–23.
Lejzerowicz M., Podstawka K. (2021), Rozwijanie autorstwa własnego życia studenta z niepełnosprawnością w relacjach społecznych, Niepełnosprawnośc. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej, 41: 148–166.
Łączek T. (2019), Determinanty sukcesu życiowego młodzieży, Wydawnictwo Adam Marszalek.
Maslow A.H. (2013), Motywacja i osobowość, PWN.
Murawska A. (2020), O sukcesie w wychowaniu. Paradoksy, napięcia, nieredukowalne sprzeczności, Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 8: 17–28.
Przybylak A. (2015), Na drodze ku bytowaniu upodmiotowionemu, czyli partycypacja w odpowiedzialności, Człowiek – Niepełnosprawność – Społeczeństwo, 1(27): 31–43.
Żółkowska T. (2020), Zaufanie. Szkice teoretyczne, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Żółkowska T. (2023), Niepełnosprawność Po/nowoczesne rozważania, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
Żuraw H. (2013), Między teorią i praktyką życia z niepełnosprawnością: mity i obszary hipokryzji w studiach nad osobami niepełnosprawnymi, Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej, 10: 18–41.
Akty prawne
Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. z 2003 r. Nr 139, poz. 1328).
Źródła internetowe
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20210000857 [dostęp: 12.11.2023].
https://sjp.pl/oparcie [dostęp: 12.11.2023].