Rekonstrukcja współczesnych dyskursów zogniskowanych wokół „ochrony życia” i „prawa do aborcji” w Polsce w perspektywie posthumanizmu. Studium pedagogiczne

Abstrakt

Posthumanizm to nowy sposób myślenia i mówienia o człowieku, jego miejscu w świecie i relacji z nie-ludzkimi bytami. Przegląd poglądów definiowanych jako posthumanistyczne, ujawnia niejednoznaczność tego paradygmatu. W niniejszym artykule, stanowiącym fragment rozprawy doktorskiej, dokonano podziału na posthumanizm filozoficzny i transhumanizm. Wybór posthumanizmu jako wiodącej perspektywy teoretycznej wynikał ze wstępnych badań (rozpoznania problematyki na Facebooku) w których język posthumanistyki bardzo często pojawiał się zarówno w postach, jak i w komentarzach użytkowników Facebooka. Analiza literatury opisującej źródła i poglądy definiowane współcześnie jako posthumanistyczne, a także dotychczasowe badania języka sporu „ochrony życia” i „prawa do aborcji” innych autorów, umożliwia postawienie pytań i celów badawczych w kontekście posthumanistyki. Problemy badawcze odnoszą się do analiz warstwy językowej – do komunikacyjnych praktyk zachodzących w przestrzeni Facebooka. W wyniku analizy wyodrębniono i opisano dwa dyskursy zogniskowane wokół „ochrony życia” – dyskurs osobowy i chrześcijański weganizm oraz dwa wokół „prawa do aborcji” – dyskurs utylitarystyczny i dyskurs feministyczny. Jednym z istotnych ustaleń poznawczych projektu badawczego jest wskazanie na problematykę uczenia się w przestrzeni Facebooka. Użytkownicy Facebooka uczą się w sytuacjach pokonywania granic „bańki komunikacyjnej” (Malinowski 2016). Ustalenie to przeczy dotychczasowym sposobom opisywania Facebooka przez pryzmat zamkniętych wspólnot komunikacyjnych (Kirkpatrick 2011).