Wspomagające metody komunikacji w kontekście aktywizacji zawodowej osób z niepełnosprawnościami

Abstrakt

Współczesne technologie asystujące odgrywają coraz większą rolę w aktywizacji zawodowej osób z niepełnosprawnościami. Artykuł podejmuje analizę zastosowania narzędzi AAC (ang. Augmentative and Alternative Communication), jako sposobu na przełamywanie barier komunikacyjnych i ruchowych w środowisku pracy. Przedstawiono ewolucję metod wspomagających – od tradycyjnych rozwiązań opartych na symbolach po zaawansowane systemy oparte na sztucznej inteligencji i śledzeniu ruchu gałek ocznych. Szczególną uwagę poświęcono możliwościom, jakie dają nowoczesne aplikacje i interfejsy osobom z ograniczoną sprawnością kończyn oraz zaburzeniami mowy – zarówno w kontekście wykonywania obowiązków zawodowych, jak i uczestnictwa w życiu społecznym. Artykuł podejmuje także refleksję nad wyzwaniami społecznymi i kulturowymi związanymi z wdrażaniem tych rozwiązań, zwracając uwagę na konieczność edukacji i zmiany postrzegania osób z niepełnosprawnością jako pełnoprawnych uczestników rynku pracy. Rozważania kończy perspektywa dalszego rozwoju technologii AAC z wykorzystaniem modeli językowych nowej generacji oraz interfejsów mózg–komputer, które mogą zrewolucjonizować sposób komunikacji i pracy osób z poważnymi ograniczeniami motorycznymi.