Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweWspółpraca nauczycieli i rodziców dzieci zdolnych - rozważania wokół idei i praktyki
DOI:
https://doi.org/10.4467/25439561.NP.19.044.12287Słowa kluczowe:
dziecko zdolne, współpraca szkoły i rodziny, identyfikacja i kształcenie uczniów zdolnychAbstrakt
W artykule podjęto próbę spojrzenia na zjawisko współpracy środowiska szkolnego i rodzinnego z perspektywy zdolności dzieci. U podłoża podjętych rozważań legło założenie, że wspólnota działań nauczycieli i rodziców zwiększa możliwości odkrywania oraz rozwijania zdolności dziewcząt i chłopców. Uzasadnienia tej tezy poszukiwać można w dominujących we współczesnym dyskursie rozwojowych koncepcjach zdolności, które akcentują ich dynamiczną i interakcyjną naturę. W kolejnych częściach tekstu przedstawiono modele powiązań między szkołą i rodziną dziecka zdolnego oraz wskazano obszary, w których przebiegać może efektywna współpraca obu środowisk.
Downloads
Bibliografia
Banasiak M. (2013), Współpraca rodziców ze szkołą w kontekście reformy edukacji w Polsce, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń.
Cieślikowska J. (2005), Nauczyciel ucznia zdolnego w teorii i badaniach [w:] W. Limont, J. Cieślikowska (red.), Wybrane zagadnienia edukacji uczniów zdolnych, t. 2, Uczeń – Nauczyciel – Edukacja, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Colangelo N. (2002), Counseling Gifted and Talented Students, The National Research Center on the Gifted and Talented, Connecticut, https://nrcgt.uconn.edu/wp-content/uploads/sites/953/2015/04/rm02150.pdf [dostęp: 24.09.2018].
Dettmann D.F., Colangelo N. (1980), A Functional Model for Counseling Parents of Gifted Students, Gifted Child Quarterly”, 24, 4.
Dyrda B. (2011), Badanie systemu pracy z uczniem zdolnym. Raport z badania case study w Austrii, Czechach, Finlandii, Niemczech i Wielkiej Brytanii, ORE, Warszawa.
Dyrda B. (2012), Edukacyjne wspieranie rozwoju uczniów zdolnych. Studium społeczno-pedagogiczne, Wydawnictwo Akademickie ŻAK, Warszawa.
Eby J.W., Smutny J.F. (1998), Jak kształcić uzdolnienia dzieci i młodzieży, WSiP, Warszawa.
Gagné F. (2016), Od genów do talentu: z perspektywy modeli DMGT/CMTD, Psychologia Wychowawcza 9(51).
Giza T. (2006), Socjopedagogiczne uwarunkowania procesów identyfikowania oraz rozwoju zdolności w szkole, Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej, Kielce.
Hornby G., Lafaele R. (2011), Barriers to parental involvement in education: An explanatory model, Educational Review, vol. 63, nr 1, http://dx.doi.org/10.1080/00131911.2010.488049 [dostęp: 26.09.2018].
Jakubiak-Zapalska E. (2013), Uwarunkowania środowiskowe wsparcia ucznia zdolnego, Wydawnictwo Uniwersytetu Techniczno-Humanistycznego w Radomiu, Radom.
Janke A.W. (2002), Transformacja w stosunkach rodziny i szkoły na przełomie XX i XXI wieku, Wydawnictwo UKW, Bydgoszcz.
Jin S., Feldhusen J.F. (2000), Parent identification of the talents of gifted students, Gifted Education International, 14, 3.
Kawula S. (1996), Studia z pedagogiki społecznej, Wydawnictwo WSP, Olsztyn.
LedzińskaM. (2008), Fakty i mity na temat uczniów zdolnych, Problemy Wczesnej Edukacji, 7, 7.
Lewowicki T. (1986), Kształcenie uczniów zdolnych, WSiP, Warszawa.
Limont W. (2010), Uczeń zdolny. Jak go rozpoznawać i jak z nim pracować, GWP, Sopot.
Lulek B. (2008), Współpraca szkoły, rodziny i środowiska, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
Lulek B., Reczek-Zymróz Ł. (2014), Rodzina i szkoła w zmieniającej się przestrzeni edukacyjnej. Dylematy czasu przemian, Wydawnictwo Bonus Liber, Rzeszów.
Łobocki M. (1985), Współdziałanie nauczycieli i rodziców w procesie wychowania, Nasza Księgarnia, Warszawa.
Łukasiewicz-Wieleba J., Baum A. (2013), Rodzicielskie sposoby rozpoznawania i rozwijania zainteresowań i zdolności, Wydawnictwo APS, Warszawa.
Mendel M. (1998), Rodzice i szkoła. Jak współuczestniczyć w edukacji dzieci?, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
Mendel M. (2000), Partnerstwo rodziny, szkoły i gminy,Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
Mendel M. (2004), Aktywna szkoła – bierni rodzice: anomia, mit czy przemieszczenie znaczeń? [w:] A.W. Janke (red.), Pedagogika rodziny na progu XXI wieku. Rozwój, przedmiot, obszary refleksji i badań, Wydawnictwo Edukacyjne Akapit, Toruń.
Mönks F. J. (2008), Identification and Education of the Gifted Learner [w:] J. Łaszczyk, M. Jabłonowska (red.), Uczeń zdolny wyzwaniem dla współczesnej edukacji, Wydawnictwo APS, Warszawa.
Painter F. (1993): Kim są wybitni?, WSiP, Warszawa.
Penney S., Wilgosh L. (2000), Fostering parent-teacher relationships when children are gifted, Gifted Education International, 14, 3.
Piechowski M.M. (2015), „Jak ptak, wysokim lotem”: wzmożone pobudliwości psychiczne u osób zdolnych, Psychologia Wychowawcza 8 (50).
Popek S. (2001), Człowiek jako jednostka twórcza, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
Porter L. (2008), Teacher-Parent Collaboration. Early Childhood to Adolescence, Acer Press, Camberwell Victoria, http://web.b.ebscohost.com.000062gp3ce4.han.uwm.edu.pl/ehost/ebook-viewer/ebook/ZTAwMHh3d19fMjA5MTM5X19BTg2?sid=d3dcfe7b-12f4-4f0ebf20-5cb347214595@sessionmgr120&vid=3&format=EB&rid=1 [dostęp: 12.09.2018].
Radaszewski-Byrne M. (2001), Parents as Instructional Partners in the Education of Gifted Children: A Parent’s Perspective, Gifted Child Today, 24, 2.
Reczek-Zymróz Ł. (2009), Współdziałanie pedagogiczne szkoły podstawowej ze środowiskiem lokalnym, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Rimm S. (2006), Keys to Parenting the Gifted Child, Great Potential Press, Scottsdale.
Rotigel J.V. (2003), Understanding the Young Gifted Child: Guidelines for Parents, Families, and Educators, Early Childhood Education Journal, vol. 30, nr 4, http://web.a.ebscohost.com.000062gp3cd3.han.uwm.edu.pl/ehost/pdfviewer/pdfviewer?vid=4&sid=00721f81-a809-4d28-99f7-6a2989d64adb%40sessionmgr4008 [dostęp: 12.09.2018].
Segiet W. (1999), Rodzice – nauczyciele. Wzajemne stosunki i interpretacje, Książka i Wiedza, Warszawa.
Silverman L. K. (2013), Giftedness 101, Springer, New York.
Silverman L.K., Golon A.S. (2008), Clinical Practice with Gifted Families [w:] S.I. Pfeiffer (red.), Handbook of Giftedness in Children. Psychoeducational Theory, Research, and Best Practices, Springer, Boston.
Stańczak M. (2009), Zaspokajanie potrzeb ucznia zdolnego w szkole, Wydawnictwo UWM, Olsztyn.
Stańczak M. (2015), Współpraca środowiska szkolnego i rodzinnego w opinii nauczycieli z małych szkół wiejskich, Forum Oświatowe, 27, 2.
Stańczak M. (2019), Doświadczenia rodzin w odkrywaniu i rozwijaniu zdolności dzieci, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Stephens K.R. (1999), Parents of the Gifted and Talented: The Forgotten Partner, Gifted Child Today vol. 22, nr 5.
Subotnik R.F., Olszewski-Kubilius P., Worrell F.C. (2015), Od tradycyjnych perspektyw na temat zdolności do psychologii rozwoju talentu: zmiana oparta na wiedzy psychologicznej, Psychologia Wychowawcza, 8(50).
Śliwerski B. (2001), Program wychowawczy szkoły, WsiP, Warszawa.
Śliwerski B. (2013), Diagnoza uspołecznienia publicznego szkolnictwa III RP w gorsecie centralizmu, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Trela M. (2005), Akcjotopowy model zdolności Alberta Zieglera a edukacja [w:] W. Limont, J. Cieślikowska (red.), Wybrane zagadnienia edukacji uczniów zdolnych, t. 2, Uczeń – nauczyciel – edukacja, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Trutkowski C., Współpraca w szkole. Raport z badania dyrektorów szkół, http://szkolawspolpracy.pl/attachments/article/30/Badania%20CAWI%20-%20raport_fin_FIX3.pdf [dostęp: 29.10.2018].
Webb J.T., Gore J.L., Amend E.R., DeVires A.R. (2007), A Parent’s Guide to Gifted Children, Great Potential Press, Scottsdale.
Winiarski M. (1992), Współdziałanie szkoły i środowiska – aspekt socjopedagogiczny, Wydawnictwo UW, Warszawa.
Winiarski M. (2009), Współpraca rodziców i nauczycieli, jej implikacje edukacyjne i determinanty [w:] S. Kawula (red.), Pedagogika społeczna. Dokonania – aktualności – perspektywy, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
Winiarski M. (2013), Współpraca rodziców i nauczycieli – perspektywa kontynuacji i zmiany, Pedagogika Społeczna, 2(48).
Winner E. (1996), Gifted Children: myths and realities, Basic Books, New York.
Zbróg Z. (2011), Identyfikowanie i zaspokajanie potrzeb społecznych w niepublicznych szkołach podstawowych, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
