Uniwersyteckie Czasopisma NaukowePodobieństwa i różnice między osobami niewidomymi, słabowidzącymi i widzącymi w świetle badań naukowych
DOI:
https://doi.org/10.4467/25439561.NP.19.039.12282Słowa kluczowe:
niewidomy, słabowidzący, podobieństwa, różniceAbstrakt
Autorka zauważyła, że chociaż istnieje wiele podobieństw między niewidomym a słabowidzącymi, istnieją również różnice. Przedstawienie zróżnicowania obu grup jest niezbędne między innymi dla lepszego zrozumienia czynników kształtujących tożsamość społeczną osób niewidomych i słabowidzących. W artykule przedstawiono podstawowe różnice w funkcjonowaniu tych osób oraz zaprezentowano i omówiono badania na ten temat. Badania te dotyczą między innymi takich aspektów, jak: poczucie inności, wiktymizacja, samoocena, obraz siebie, funkcjonowanie psychospołeczne, poziom stresu i lęku, etapy rozwoju kryzysu tożsamości, poczucie sensu życia oraz doświadczone wsparcie.
Downloads
Bibliografia
Bernacka A. (2015), System wartości młodzieży z dysfunkcją narządu wzroku, Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej, nr 17, 103–118.
Buraczyńska B., Torlińska T., Rajewski A. (2007),Wpływ fototerapii na samoocenę zaburzeń nastroju u dzieci i młodzieży niewidomej i słabowidzącej, Neuropsychiatria i Neuropsychologia, nr 2(2), 76–82.
Fotiadou E., Christodoulou P., Soulis S.G., Tsimaras V.K., Mousouli M. (2014), Motor Development and Self-Esteem of Children and Adolescents with Visual Impairment, Journal of Education and Practice, nr 5(37), 97–106.
Garaigordobil M., Bernaraěs E. (2009), Self-concept, Self-esteem, Personality Traits and Psychopathological Symptoms in Adolescents with and without Visual Impairment, The Spanish Journal of Psychology, nr 12(1), 149–160.
Griffin-Shirley N., Nes S. (2005), Self-esteem and empathy in sighted and visually impaired preadolescents, Journal of Visual Impairment & Blindness, nr 99, 276–285.
Gronmo S.J., Augestad L.B. (2000), Physical activity, self- concept, and global self-worth of blind youths in Norway and France, Journal of Visual Impairment&Blindness, nr 94, 522–527.
Halder S., Datta P. (2012), Insight into self-concept of the adolescents who are visually impaired in India, International Journal of Special Education, nr 27, 86–93.
Hallemani S., Kale M., Gholap M., (2014), Level of Stress and Coping Strategies Adopted by Adolescents with Visual Impairment, International Journal of Science and Research, nr 3(7), 1182–1187.
Huurre T.M., Komulainen E.J., Aro H.M. (1999), Social support and self-esteem among adolescents with visual impairment, Journal of Visual Impairment & Blindness, nr 93, 26–37.
Huurre T.M., Aro H.M. (1998), Psychosocial development among adolescents with visual impairment, European Child and Adolescent Psychiatry, nr 7(2), 73–78.
Kef S. (2002), Psychosocial adjustment and the meaning of social support for visually impaired adolescents, Journal of Visual Impairments & Blindness, nr 96(1), 22–37.
Kef S., Decovic M. (2004), The role of parental and peer support in adolescents well-being: a comparison of adolescents with and without a visual impairment, Journal of Adolescence, nr 27 (4), 453–466.
Kef S., Hox J.J., Habekothe H.T. (2000), Social networks of visually impaired and blind adolescents. Structure and effect on well-being, Social Networks, nr 22, 73–91.
Kucharczyk I. (2017), Samoświadomość emocji i kompetencje społeczne uczniów z niepełnosprawności ą wzroku w wieku wczesnego dorastania, Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej, nr 26, 43–57.
Kuczyńska-Kwapisz J., Rybińska J. (2017), Wartości młodzieży niewidomej w aspekcie społecznym i lingwistycznym, Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania” nr 1(22), 39–54.
Lifshitz H., Hen I., Weisse I. (2007), Self-concept, Adjustment to Blindness, and Quality of Friendship Among Adolescents with Visual Impairments, Journal of Visual Impairment & Blindness, nr 101, 1–20.
Lopez-Justicia M.D., Pichardo M.C., Amezcua J.A., Fernandez E. (2001), The self-concepts of Spanish children and adolescents with low vision and their sighted peers, Journal of Visual Impairment & Blindness, nr 95, 150–160.
Majewski T. (2002), Tyflopsychologia rozwojowa (Psychologia dzieci niewidomych i słabowidzących), Zeszyty tyflologiczne nr 20, Warszawa.
Miedziak A., Perski T., Andrews P.P., Donoso L.A. (2000), Stargardt’s macular dystrophy –a patient’s perspective, Optometry, nr 71(3), 165–176.
Nair L.K., Sathiyaseelan A. (2014), Self-esteem among physically disabled and visually disabled late adolescents, International Journal of Technical Research and Applications, nr 10, 31–39.
Nęcka E., Orzechowski J., Szymura B. (2006), Psychologia poznawcza, PWN, Warszawa.
Obiakor F.E., Stile S.W (1990), The self-concepts of visually impaired and normally sighted middle school children, The Journal of Psychology, nr 124(2), 199–206.
Olszak A. (1994). Z badań nad samooceną i aspiracjami młodzieży niewidomej liceów zawodowych, Scholasticus, nr 1–2, 33–40.
Palak Z. (1988), Obraz własnej osoby młodzieży niewidomej, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
Palak Z. (2000), Uczniowie niewidomi i słabowidzący w szkołach ogólnodostępnych, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
Papadopoulos K., Montgomery A.J., Chronopoulou E. (2013), The impact of visual impairments in self-esteem and locus of control, Research in Developmental Disabilities, nr 34(12), 4565–4570.
Pilecka W., Zachara B. (1982), Psychologiczne problemy rehabilitacji słabowidzących, Przegląd Tyflologiczny, nr 1–2, 58–66.
Pinquart M., Pfeiffer J.P. (2011), Bullying in German adolescents: Attending special school for students with visual impairment, British Journal of Visual Impairment, nr 29, 163–176.
Pinquart M., Pfeiffer J.P. (2013), Identity development in German adolescents with and without visual impairments, Journal of Visual Impairment & Blindness, nr 107, 338–349.
Pinquart M., Pfeiffer J.P. (2012), Psychological Adjustment in Adolescents with Vision Impairment, International Journal of Disability, Development and Education, nr 59(2), 145–155.
Rosenblum L.P. (2000), Perceptions of the impact of visual impairment on the lives of adolescents, Visual Impairemnt & Blindness, nr 94, 434–445.
Roy W.N., MacKay G.F. (2002), Self-perception and locus of control in visually college students with different types of vision loss, Journal of Visual Impairment&Blindness, nr 96, 254–266.
Sacks S. (2010), Psychological and Social Implications of low Vision [w:] A. Corn, J. N. Erin (red.), Foundations of Low Vision: Clinical Functional Perspectives, American Foundation for the Blind, New York, 67–96.
Shapiro D. R., Moffett, A., Lieberman L., Dummer G.M. (2008), Domain-specific ratings of importance and global self-worth of children with visual impairments, Journal of Visual Impairment & Blindness, nr 102, 232–244.
Stanimirovicě D.V., Mijatovicě R.L., Dimoski S.M. (2014), Identity crisis in the young blind and their impression of peer support, Социолошки преглед, nr 2, 241–258.
Szabała B. (2015), Poczucie sensu życia w kontekście radzenia sobie w sytuacjach trudnych młodych dorosłych z niepełnosprawnością wzrokowa?, Człowiek – Niepełnosprawność – Społeczeństwo, nr 4(30), 55–72.
Torres V.M.F., Marinho C.L.A., Gomes de Oliveira C.G., Vieira S.C.M. (2013), Quality of life in adolescents with hearing deficiencies and visual impairments, International Archives of Otorhinolaryngoly nr 17(2), 139–146.
van Leeuwen L., Rainey L., Kef S., van Rens G.H., van Nispen R.M. (2014), Investigating rehabilitation needs of visually impaired young adults according to the International Classification of Functioning, Disability and Health, Acta Ophthalmologica, nr 93(7), 642–650.
Zaorska M. (2003), Poczucie „Inności” u osób niewidomych i osób z resztkami wzroku, Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej, nr 1, 37–59.
