Wspomaganie terapii dziecka z zaburzeniami przetwarzania sensorycznego w kontekście koncepcji integracji sensorycznej – implikacje praktyczne
Słowa kluczowe:
integracja sensoryczna, zaburzenia przetwarzania sensorycznego, nauczyciel, terapia, bodziecAbstrakt
Eksplorowanie otaczającego dziecko świata jest możliwe dzięki zmysłom. Człowiek jest istotą sensoryczną, inaczej nie mógłby w ogóle funkcjonować. Integracja sensoryczna rozwija się już w łonie matki poprzez stymulację mózgu dziecka, jaką są ruchy jej ciała. Niestety „nie-zgrane” zmysły generują wiele kłopotów dzieciom i ich rodzicom, którzy nie wiedzą co jest przyczyną problemu niezdarności, frustracji lub wycofania się ich dziecka w niektórych sytuacjach życiowych. Nieprawidłowości w przetwarzaniu sensorycznym mogą generować trudności w wykonywaniu bardziej złożonych umiejętności w przyszłości (czytanie, pisanie, odpowiednie zachowanie się) oraz w radzeniu sobie z życiowymi wyzwaniami. Celem niniejszego artykułu jest zwrócenie uwagi specjalistów, a przede wszystkim nauczycieli pracujących z dziećmi na złożoną problematykę zaburzeń przetwarzania sensorycznego, podano przykłady najczęstszych objawów, a także zaproponowano przykłady strategii, mające ułatwić pobyt dziecka w przedszkolu.
Downloads
Bibliografia
Ayres A.J. (2016), Dziecko a integracja sensoryczna, Harmonia Universalis, Gdańsk.
Ayres A.J. (1976), The effect of Sensory Integrative Therapy on Learning disabled Children, University of Southern California, Los Angeles.
Borowiecka R. (2008), Trudności w uczeniu się a zaburzenia integracji sensorycznej, Zeszyt Terapeuty, nr 1.
Borkowska M., Wagh K. (2010), Integracja Sensoryczna na co dzień, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
Czaja A. (2017), Wpływ zaburzeń modulacji sensorycznej na funkcjonowanie dziecka w szkole, Integracja Sensoryczna, nr 3.
Czarnocka M. (2016), Organizacja wsparcia w szkole dla uczniów z zaburzeniami integracji sensorycznej, Integracja Sensoryczna, nr 3.
Dąbrowska M. (2017), Problemy diagnozy zaburzeń procesów regulacji uwarunkowanych trudnościami sensorycznymi u niemowląt i małych dzieci, Integracja Sensoryczna, nr 2.
Emmons, P., Andersen, K. L. (2007),Dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej, Liber,Warszawa.
Kałużna A. (2004), Zasady diagnostyki i terapii zaburzeń rozwoju integracji sensorycznej u dzieci [w:] L. Sadowska (red.), Neurofizjologiczne metody usprawniania dzieci z zaburzeniami rozwoju, AWF, Wrocław.
Kamińska K. (2007), Nauczyciel wychowania przedszkolnego wobec wielokulturowości, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego,Łódź.
Karga M. (2006), Podstawowe zasady obserwacji i terapii zaburzeń integracji sensorycznej u małego dziecka [w:] B. Cytowska, B. Wilczura, (red.), Wczesna interwencja i wspomaganie rozwoju małego dziecka, Kraków.
Kastory-Bronowska M. (2008), Wybrane zaburzenia rozwoju dzieci w wieku przedszkolnym a diagnoza i terapia procesów integracji zmysłowej, Zeszyt Terapeuty, nr 1.
Kastory-Bronowska M. (2007), Wybrane zaburzenia rozwoju dzieci w wieku przedszkolnym a diagnoza i terapia procesów integracji zmysłowej – materiały konferencji. Integracja Sensoryczna a neuronauka – od narodzin do starości, WSSE, Warszawa.
Komosińska K. (1995), Biomedyczne podstawy rozwoju i wychowania, Wyższa Szkoła Pedagogiczna, Olsztyn.
Kranowitz C. (2011), Nie-zgrane dziecko. Zaburzenia przetwarzania sensorycznego- diagnoza i postępowanie, Wydawnictwo Harmonia, Gdańsk.
Mass F.V. (2007), Integracja sensoryczna a neuronauka – od narodzin do starości, Fundacja Innowacja, Warszawa.
Mass F.V. (1998), Uczenie się przez zmysły. Wprowadzenie do teorii integracji sensorycznej dla rodziców i specjalistów, WSiP, Warszawa.
Mierzejewska B. (2016), Jak pomóc dziecku z zaburzeniami przetwarzania sensorycznego funkcjonować w szkole, Integracja Sensoryczna. Dodatek dla nauczycieli i rodziców, nr 4.
Miller J.L. (2016), Dzieci w świecie doznań. Jak pomóc dzieciom z zaburzeniami przetwarzania sensorycznego, Wydawnictwo Harmonia, Gdańsk.
Miller J.L. (2014), Sensational Kids: Hope and Help for Children With Sensory Processing Disorder (SPD) (PhD, OTR), Penguin Group, New York.
Nason B. (2017), Porozmawiajmy o autyzmie. Przewodnik dla rodziców i profesjonalistów, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Odowska-Szlachcic B. (2016), Terapia integracji sensorycznej. Ćwiczenia usprawniające bazowe układy zmysłowe i korygujące zaburzenia planowania motorycznego, z. 1, Wydawnictwo Harmonia, Gdańsk.
Odowska-Szlachcic B. (2016), Terapia integracji sensorycznej. Strategie terapeutyczne i ćwiczenia stymulujące układy: słuchowy, wzrokowy, węchu i smaku oraz terapia światłem i kolorami, z. 2, Wydawnictwo Harmonia, Gdańsk.
Przetacznik-Gierowska M. (2004). Psychologia rozwoju człowieka. Rozwój funkcji psychicznych, PWN, Warszawa.
Przyrowski Z. (2015), Kliniczna obserwacja. Podręcznik, Empis & Sensum Mobile, Warszawa.
Skałbania B. (2011), Diagnostyka pedagogiczna. Wybrane obszary badawcze i rozwiązania praktyczne, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Wiśniewska M. (2017), Dieta sensoryczna (DS.) – na podstawi szkolenia Dieta sensoryczna – optymalne wsparcie terapii w osób z zaburzeniami neurorozwojowymi J. Wilbarger i T.M. Stackhouse oraz na podstawie doświadczeń własnych w pracy z dziećmi z zaburzeniami rozwoju, Integracja Sensoryczna, nr 3.
Wiśniewska M. (2020), Sensory Integration® praktyką opartą na dowodach w grupie dzieci i młodzieży z ASD, Integracja Sensoryczna, nr 2.