Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweSpecjalne potrzeby edukacyjne z perspektywy proksemicznej na przykładzie Polski
Słowa kluczowe:
edukacja wczesnoszkolna, przestrzeń, uczeń z niepełnosprawnością, specjalne potrzeby edukacyjne, aranżacjaAbstrakt
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie układu przestrzennego wybranego przez nauczycieli klas integracyjnych w Polsce oraz określenie ich motywacji do dokonania konkretnego wyboru pod kątem zaspokojenia specjalnych potrzeb uczniów. Na etapie edukacji wczesnoszkolnej opisana w artykule przestrzeń pełni rolę miejsca sprzyjającego pierwszym procesom, takim jak: komunikacja między uczniami, edukacja i wychowanie, kształtowanie ich wzajemnych relacji, przekazywanie komunikatów, kształtowanie umiejętności, kreowanie postaw i tożsamości. Zaspokojenie specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów z niepełnosprawnościami polega na dostosowaniu warunków przestrzeni pod względem architektonicznym, informacyjnym, komunikacyjnym i społecznym. Celem takich procesów jest przeciwdziałanie izolacji i stygmatyzacji. Artykuł składa się z trzech części. Pierwsza część zawiera wprowadzenie i teoretyczne podstawy wybranego tematu. W drugiej części przedstawiono wyniki badań własnych autora. Ostatnia część przedstawia wnioski.
Downloads
Bibliografia
Bałachowicz J. (2017), Edukacja wczesnoszkolna w procesie zmiany. Dyskurs standardów czy dyskurs wartości?, Lubelski Rocznik Pedagogiczny.
Chrzanowska I. (2015), Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Gajdzica Z. (2008a), Modele przestrzennej organizacji kształcenia integracyjnego [w:] Socjalizacja i kształtowanie się tożsamości – aktualne doświadczenia na pograniczu polsko-czeskim, T. Lewowicki, B. Grabowska, A. Gajdzica (red.), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
Gajdzica Z. (2008b), Przestrzeń klasy jako miejsce integracji [w:] Pedagogika specjalna – koncepcje i rzeczywistość. Socjopedagogiczne aspekty rehabilitacji osób niepełnosprawnych, T. Żółkowska, M. Wlazło, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin.
Jałowiecki B., Szczepański M. (2009), Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa. Kuratorium Oświaty Katowice, si.kuratorium.katowice.pl (accessed on: 25 March 2018).
Lewicka M. (2012), Psychologia miejsca, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Mendel M. (2006), Kategoria miejsca w pedagogice [w:] Pedagogika miejsca, M. Mendel (red.), Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej TWP, Wrocław.
Ministerstwo Edukacji Narodowej (2010), Edukacja skuteczna, przyjazna i nowoczesna. Jak organizować edukację uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi?, MEN, Warszawa.
Modrzewski J. (2008), Socjologia przestrzeni edukacyjnych [w:] Relacje podmiotów (w) lokalnej przestrzeni edukacyjnej (Inspiracje…), J. Modrzewski, M.J. Śmiałek, K. Wojnowski, UAM Wydział Pedagogiczno-Artystyczny, Kalisz–Poznań.
Nalaskowski A. (2002), Przestrzenie i miejsca szkoły, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Nowotniak J. (2020), Szkoła jak „miejsce” w kontekście odpowiedzialności nauczycieli za przestrzeń edukacyjną, www.npseo.pl/data/documents/3/293/293.pdf (accesed on: 30 october 2020).
Pilch T. (2006), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa.
Popławska J., Sierpińska B. (2001), Zacznijmy razem. Dzieci specjalnej troski w szkole podstawowej, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
PWN, Encyklopedia PWN, www.encyklopedia.pwn.pl (accessed on: 16 November 2020).
PWN, Słownik języka polskiego, www.sjp.pwn.pl (accessed on: 13 November 2020).
Smith D.D. (2008), Pedagogika specjalna, Wydawnictwo PWN, Warszawa.
Szymczak M. (2010), Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Tuan Y.F. (2001), Space and place. The perspective of Experience, University of Minnesota Press, Minneapolis.
Wołoszyn S. (1959), Nauczanie początkowe oraz metodyka w rozwoju historycznym dawniej i dzisiaj [w:] Metodyka pierwszych lat nauczania, A. Maćkowiak, S. Wołoszyn (red.), „Wspólna Sprawa”, Warszawa.
