Znaczenie bliskich relacji w dorosłym życiu osób z autyzmem
Słowa kluczowe:
autyzm, bliskie relacje, dorosłośćAbstrakt
Relacje interpersonalne w domu, w szkole, w miejscu pracy są dla osób z autyzmem ogromnym wyzwaniem. Wymagają wyćwiczenia w biegu życia prawidłowych zachowań regulacyjnych, komunikacji i otwartości na drugą osobę. Gutstein, Sheely [2002] wskazują, że nawiązanie kontaktów z rówieśnikami przez osoby z autyzmem wymaga opanowania przez nie odpowiednich strategii i działań, by prawidłowo rozumieli społeczny kontekst relacji, kontrolowali własne zachowania i potrafili podjąć rolę bycia partnerem społecznym. Rodzice i terapeuci powinni podjąć działania mające na celu rozwój ciekawości w zakresie interakcji społecznych, stawania się członkiem zespołu i dostosowywania się do warunków społecznych. Niniejszy artykuł ma na celu wskazanie jakie znaczenie mają relacje z drugą osobą w dorosłym życiu oraz jak wspomóc osobę z autyzmem w prawidłowym ich nawiązywaniu.
Downloads
Bibliografia
Attwood T. (2013), Zespół Aspergera. Kompletny przewodnik, Wydawnictwo Harmonia, Gdańsk.
Ashkenazy E., Yergeau M. (2013), Relationship and Sexuality. A Handbook for and by Autistic People, Autistic Self Advocacy Network, Washington.
Bombińska-Domżał A, Zawidniak N. (2017), Wspieranie rozwoju komunikacji społecznej uczniów z autyzmem wysokofunkcjonującym i zespołem Aspergera w nauczaniu integracyjnym i włączającym [w:] Psychoedukacja w procesie wspomagania rehabilitacji osób z niepełnosprawnością, P. Majewicz, M. Kościółek, E. Dyduch (red.), Wydawnictwo Naukowe UP, Kraków.
Fornalik I. (2017), Mam autyzm, mam seksualność I co dalej? Poradnik dla rodziców terapeutów i nauczycieli, Wydawca Fundacja JiM, Łódź.
Frydrychowicz S.(1993), Na co w procesie interakcji komunikacyjnej mogą sobie pozwolić dzieci, a na co nie powinny sobie pozwalać osoby dorosłe?, Studia psychologiczne, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Bydgoszcz.
Gerland G. (2015), Prawdziwy człowiek. Osobista opowieść o dorastaniu i edukacji w autyzmie, Wolters Kluwer SA, Warszawa.
Gutstein S., Sheely R.K. (2002), Relationship development intervention with children, adolescents and adults: social and emotional development activities for Asperger syndrome, autism, PDD and NLD, Jessica Kingsley Publishers, London.
Hendrickx S. (2018), Kobiety i dziewczyny ze spektrum autyzmu, od wczesnego dzieciństwa do późnej starości, Wydawnictwo UJ, Kraków.
Henault I. (2015), Zespół Aspergera a seksualność. Od dojrzewania poprzez dorosłość, Wydawnictwo Harmonia, Gdańsk.
Jackson L. (2018), Seks, prochy i zespół Aspergera. Przewodnik po dorosłości dla osób z zespołem Aspergera, przekł. B. Radwan, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Kruk-Lasocka J., Antosz W. (2018), Koszula i krawat. Obrazki wyłaniającej się dorosłości, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
PreiBmann C. (2017), Zespół Aspergera, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Sopot.
Schaffer H.R. (2006), Rozwój społeczny. Dzieciństwo i młodość, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Simon R. (2016), Aspergirls siła kobiet z zespołem Aspergera, Harmonia Universalis, Gdańsk.