Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweOsoby bezdomne a ich poczucie godności osobistej
Słowa kluczowe:
bezdomność, bezdomny, godność, poczucie godności osobistejAbstrakt
Artykuł porusza problematykę poczucia godności osób bezdomnych. Zaprezentowano w nim wyniki badań zastanych na temat godności i godnego traktowania niemających dachu nad głową oraz wyniki badań własnych, które odnoszą się do specyficznego, dotychczas pomijanego w krajowej literaturze z zakresu pedagogiki, psychologii czy socjologii, tematu poczucia godności osobistej bezdomnych. Otrzymane wyniki ujawniły, że badane bezdomne kobiety cechuje niższe poczucie godności osobistej w porównaniu do bezdomnych mężczyzn biorących udział w badaniach (p < 0,001). Ponadto, uwzględniając miejsce pobytu bezdomnych, tzn. „uliczni” vs „schroniskowi”, okazało się, że bezdomni „uliczni” odczuwają wyższe poczucie godności osobistej aniżeli bezdomni na co dzień mieszkający w schroniskach i innych placówkach świadczących całodobową pomoc i wsparcie dla tej grupy osób (p < 0,05). Czas pozostawania w bezdomności wykazał również istotną różnicę pomiędzy osobami bezdomnymi z najkrótszym i najdłuższym stażem (p < 0,01). Otrzymanych wyników badań nie można uogólniać na całą populację osób bezdomnych w Polsce, mogą być jednak podstawą do prowadzenia badań na większej populacji bezdomnych.
Downloads
Bibliografia
Brudek P., Steuden S. (2017), Predyktory poczucia własnej godności. Badania osób w okresie późnej dorosłości, „Psychoterapia”, nr 4(183), s. 81–92.
Chudy W., (2004), Godność człowieka wartością ontyczno-wychowawczą [w:] Ja – Człowiek. Wzrastanie w Godności, Miłości i Miłosierdziu, M. Kalinowski (red.), Wydawnictwo KUL, Fundacja Pomocy Osobom Niepełnosprawnym, Kraków–Lublin.
Declerck P. (2004), Rozbitkowie. Rzecz o paryskich kloszardach, Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza S.A., Warszawa.
Dębski M., Michalska A. (red.) (2012), Podręcznik streetworkera bezdomności, Pomorskie Forum na rzecz Wychodzenia z Bezdomności, Gdańsk.
Gajda J. (2003), Godność [w:] Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t 2, T. Pilch (red.), Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa.
Jaździkowski M. (2001/2002), Syndrom bezdomności alkoholików pozbawionych domu rodzinnego [w:] W kręgu problematyki bezdomności polskiej, A. Duracz-Walczak (red.),Wydawnictwo Stowarzyszenie Pomocy Bezdomnym; Fundacja Regionalne Centrum Informacji i Wspomagania Organizacji Pozarządowych w Gdańsku, Pomorskie Forum na rzecz Wychodzenia z Bezdomności, Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta Koło Gdańsk, Warszawa–Gdańsk.
Kamiński T. (1997), Bezdomność – wyzwanie dla Kościoła i państwa, „Saeculum Christianum: pismo historyczno-społeczne”, nr 4(2), s. 183–193.
Kapuściński R. (2008), Dałem głos ubogim, Wydawnictwo Znak, Kraków.
Mariański J. (2016), Godność ludzka jako wartość społeczno-moralna: mit czy rzeczywistość? Studium interdyscyplinarne, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
Mikołajczyk M. (2015), Indywidualne programy wychodzenia z bezdomności – korzyści i ograniczenia, „Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej”, nr 19; Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, s. 127–140.
Mikołajczyk M. (2018), Rodziny bezdomnych matek. Charakterystyka i działania pomocowe, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa.
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Departament Pomocy i Integracji Społecznej (2017), Sprawozdanie z realizacji działań na rzecz ludzi bezdomnych w województwach w roku 2016 oraz Wyniki Ogólnopolskiego badania liczby osób bezdomnych (8/9 luty 2017), Materiał informacyjny, Warszawa.
Nowakowska A. (2008), Obraz samych siebie osób bezdomnych – zjawisko autostereotypu [w:] M. Dębski, S. Retowski, Psychospołeczny profil osób bezdomnych w Trójmieście, Pomorskie Forum na rzecz Wychodzenia z Bezdomności, Gdańsk, s. 334–352.
Plużek Z. (1989), Refleksje nad godnością człowieka [w:] Słuchaj, módl się, pracuj, K. Janicki (red.), Księgarnia św. Wojciecha, Poznań.
Tarkowska E. (2000), Zrozumieć biednego. O dawnej i obecnej biedzie w Polsce, IFIZ PAN, Typografika, Warszawa.
Tarkowska E., Warzywoda-Kruszyńska W., Wódz K. (red.) (2003), Biedni o sobie i swoim życiu, „Śląsk” Wydawnictwo Naukowe, Katowice.
Steuden S. (2011), Psychologia starzenia się i starości, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2018 r., poz. 650, 700).
Wygnańska J. (red.) (2016), „Najpierw mieszkanie” – dlaczego tak?, Fundacja Ius Medicinae, Warszawa.
