Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweOrganizacyjne (re)konstruowanie pojęcia niepełnosprawności w środowisku osób uprawiających sport
Słowa kluczowe:
niepełnosprawność, sport, społeczne konstruowanie znaczeń, teoria ugruntowanaAbstrakt
Niniejszy artykuł jest oparty na studium przypadku przeprowadzonym w jednej z organizacji zrzeszających sportowców (klubie sportowym), w której obserwowano interakcje pomiędzy osobą z dysfunkcjami ciała a jej pełnosprawnymi kolegami. Początkowym celem badań było zrozumienie i opis problemów, z którymi spotykają się sportowcy z niepełnosprawnościami, działający w społecznym, organizacyjnym i fizycznym otoczeniu, które nie było zaprojektowane dla osób niepełnosprawnych. Jednak w trakcie badań wyłoniły się dodatkowe kwestie. W związku z tym głównym odkryciem było to, że bycie niepełnosprawnym wydaje się społecznie i organizacyjnie skonstruowane jeszcze zanim stanie się biologiczną czy fizyczną ułomnością. Ten właśnie organizacyjny proces, przez który „bycie osobą z dysfunkcjami ciała” jest powoli i rutynowo konstruowany, został opisany w niniejszym artykule.
Downloads
Bibliografia
Abberley P. (1987), The concept of oppression and the development of a social theory of disability, „Disability, Handicap and Society”, vol. 2(1), s. 5–19.
Balcerzak-Paradowska B. (red.) (2002), Sytuacja osób niepełnosprawnych w Polsce, Raport Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych, Centrum Badań i Rozwoju Kształcenia, Warszawa.
Barnes C., Mercer G. (2008), Niepełnosprawność, Warszawa: Sic!, Warszawa.
Barnes C., Geof M. (2004), Disability, Polity Press, London.
Barnes C., Mercer G., Shakespeare T. (1999), Exploring Disability: A Sociological Introduction, Polity Press, Cambridge.
Becker H. (1953), Becoming a Marihuana User, „The American Journal of Sociology”, vol. 59, s. 235–242.
Becker H. (1963), Outsiders: Studies in the Sociology of Deviance, The Free Press, Glencoe.
Blumer H. (1969), Symbolic Interactionism. Perspective and Method, Prrentice-Hall, Englewood Cliffs, New Jersey.
Bourdieu P., Wacquant L. J. (2001), Zaproszenie do socjologii refleksyjnej, Oficyna Naukowa, Warszawa.
Charmaz K. (1994), Grounded Theory. Objectivist and Constructivist Methods (w:) Handbook of Qualitative Research, N. Denzin, Y. Lincoln (red.), Thousand Oaks, CA, Sage Publications, s. 273–285.
Denzin N. (1972), The Research Act [w:] Symbolic Interaction a reader in social psychology, J.G. Manis, B.N. Meltze (red.), Allyn&Bacon, Inc., Boston, s. 76–91.
Finkelstein V. (1993), Disability: a social challenge or an administrative responsibility? [w:] Disabling Barriers – Environments, J. Swain, V. Finkelstein (red.), French, M. Olivier, Sage, Open University, London, s. 106–117.
Finkelstein V. (1980), Attitudes and Disabled People, World Rehabilitation Fund, New York.
Gilbert N., Mulkay M. (1983), In search of the action [w:] Accounts and Action, N. Gilbert, P. Abell (red.), Gower, Aldershot, s. 8–34.
Glaser B., Strauss A. (1967), The discovery of grounded theory. Strategies for qualitative research, Aldine Publishing Company, Chicago.
Glaser B. (1978), Theoretical Sensitivity, The Sociology Press, San Francisco.
Gobo G. (2008), Crafting Blindness. Its Organizational Construction in a First Grade School, „Qualitative Sociology Review”, vol. IV, issue 1, April, s. 92–108.
Goffman E. (2006), Rytuał interakcyjny, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Goffman E. (1963), Stigma. Notes on the Management of Spoiled Identity, Harmondsworth, Penguin.
Goffmann E, (1961), Asylums: Essays on Social Situation of Mental Patients and Other Inmates, Anchor Books, Garden City.
Goffman E. (1959), The Presentation of Self in Everyday Life, Doubleday, New York.
Hammersley M., Atkinson P. (2007), Ethnography: Principles in Practice. Third Edition, Routledge, London.
Heritage J. (1984), Garfinkel and Ethnomethodology, Polity Press, Cambridge.
Konecki K. T. (2000), Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana, PWN, Warszawa.
Lane H. (1997), Construction of deafness [w:] The Disability Studies Reader, L.J. Davis (red.), Routledge, New York–London, s. 153–171.
Lemerta E. (1951), Social Pathology: A Systematic Approach to the Theory of Sociopathic Behavior, MCGraF-Hill, New York.
Molik B., Morgulec-Adamowicz N., Kosmol A. (2008), Zespołowe gry sportowe osób niepełnosprawnych. Koszykówka na wózkach i rugby na wózkach, AWF w Warszawie, Warszawa.
Oliver M. (1983), Social Work with Disabled People, Macmillan, Basingstoke.
Oliver M. (1990), The Politics of Disablement, Macmillan, London.
Rekowski W., Wilk S. (1997), Rehabilitacja ruchowa [w:] Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Kultura fizyczna, sport, Z. Krawczyk (red.), Instytut Kultury, Warszawa, s. 97–115.
Rosch E. (1978), Principles of Categorization [w:] Cognition and Categorization, E. Rosch, B.B. Lloyd (red.), Erlbaum, Hillsdale, New Jersey, s. 28–48.
Rosch E. (1973), On the internal structure of perceptual and semantic categories [w:] Cognitive development and the Acquisition of Language, T.E. Moore (red.), Academic Press,NewYork, s. 111–144.
Sacks H. (1972), On the analysability of stories by children (w:) Directions in Sociolinguistics, J. Gumperz, D. Hymes (red.), Holt, Rinehart & Winston, New York, s. 325–345.
Sobiecka J. (2013), Wizerunek polskiego paraolimpijczyka, AWF, Kraków.
Strauss A., Corbin J. (1990), Basics of Qualitative Research. Grounded Theory Procedures and Techniques, Sage, London.
Strauss A. L. (1959), Mirrors and Masks. The Search for Identity, Transaction Publishers, New Brunswick, London.
Sudnow D, (1967), Passing On. The Social Organization of Dying, Prentice Hall, Englewood Cliffs.
Swain J., Oliver M., French S., Finklestein V. (red) (1993), Disabling Barriers: Enabling Environments, Sage, London.
Tasiemski T., Koper M. (2013), Miejsce sportu w procesie rehabilitacji osób niepełnosprawnych fizycznie, „Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania”, nr 3(8), s. 111–134.
Uramowska-Żyto B. (2010), Socjologiczne koncepcje zdrowia i choroby [w:] Socjologia medycyny. Podejmowane problemy, kategorie analizy, A. Ostrowska (red.), Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
WHO (1980), International Classification of Impairments Disabilities and Handicaps, World Health Organization, Geneva.
