Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweUzasadnienie potrzeby edukacji seksualnej wśród osób z niepełnosprawnością intelektualną – refleksje na kanwie badań własnych
Słowa kluczowe:
edukacja seksualna, rozwój psychoseksualny, niepełnosprawność intelektualnaAbstrakt
Artykuł porusza tematykę seksualności osób z niepełnosprawnością intelektualną w kontekście edukacyjnym. Proponuje spojrzenie na problem istnienia potrzeby działań edukacyjnych w tym zakresie, skierowanych pośrednio także do rodziców/opiekunów oraz środowiska społecznego. Zawiera zarys perspektyw „uzasadniania” seksualności osób z niepełnosprawnością intelektualną, próbę ukazania sensu edukacji seksualnej oraz wyniki badań własnych, dotyczących doświadczania seksualności przez osoby z orzeczeniami o niepełnosprawności intelektualnej w stopniach znacznym i głębokim.
Downloads
Bibliografia
Bartoszek A. (2009), Seksualność osób niepełnosprawnych: studium teologiczno-moralne, Księgarnia św. Jacka, Katowice.
Buchnat M., Waszyńska K. (2014), Edukacja seksualna osób z lekką niepełnosprawnością intelektualną w systemie szkolnym, t.12, „Seksuologia Polska”, nr 2, s. 43–50.
Fornalik I. (2002), Potrzeby osób z niepełnosprawnością intelektualną w okresie adolescencji a możliwość ich realizacji [w:] Pedagogika specjalna szansą na realizację potrzeb osób z odchyleniami od normy, W. Dykcik, Cz. Kosakowski, J. Kuczyńska-Kwapisz (red.), Wydawnictwo Naukowe PTP Oddział w Poznaniu, Olsztyn–Poznań–Warszawa.
Fornalik I. (2012), Edukacja osób z niepełnosprawnością intelektualną. W poszukiwaniu właściwego modelu [w:] Przemiany seksualności w społeczeństwie współczesnym. Teoria i rzeczywistość, Z. Lew-Starowicz, K. Waszyńska (red.), Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Jaczewski A., Radomski J. (1986), Wychowanie seksualne i problemy seksuologiczne wieku rozwojowego, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa.
Janiszewska-Nieścioruk Z. (2013), Respektowanie i egzekwowanie praw seksualnych osób z niepełnosprawnością – palący, nierozwiązany problem [w:] Człowiek z niepełnosprawnością w rezerwacie przestrzeni publicznej, Z. Gajdzica (red.), Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Kijak R., (2010), Problematyka seksualności osób z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym – prawidłowości rozwoju oraz kontekst społeczny [w:] Dzieci i młodzież ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w realizacji zadań rozwojowych, B. Witkowska, K. Bidziński, P. Kurtek (red.), Wydawnictwo UHP, Kielce.
Kijak R. (2011), W stronę rozumienia seksualności osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną, „Forum Oświatowe”, nr 1, s. 137–151.
Kijak R. (2014), Seksualność człowieka z niepełnosprawnością intelektualną a rodzina, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
Kościelska M. (2004), Niechciana seksualność. O ludzkich potrzebach osób niepełnosprawnych intelektualnie, Wydawnictwo Jacek Santorski & Co., Warszawa.
Krause A. (2009), Teoretyczne i empiryczne problemy pedagogiki specjalnej. Zarys obszarów badawczych, „Niepełnosprawność”, nr 1, s. 10–24.
Krause A. (2010), Współczesne paradygmaty pedagogiki specjalnej, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Leutar Z., Mihokovic M. (2007), Level of knowledge about sexuality of people with mental disabilities, „Sexuality and Disability”, nr 25(3), s. 93–109.
Marton F. (1986), Phenomenography: A Research Approach to Investigating Different Understandings of Reality, t. 21, „Journal of Thought”, nr 3, s. 28–49.
McCarthy M., Thomson D. (1997), A prevalence study of sexual abuse of adulds with inellectual disabilities referred for sex education, t. 10, „Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities”, nr 2, s. 105–124.
McGillivray J. A. (1999), Level of Knowledge and Risk of Contracting HIV/AIDS Amongst Young Adults with Mild/Moderate Intellectual Disability, t. 12, „Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities”, nr 2, s. 113–126.
Mejnartowicz D. (2002), Seksualność osób z zespołem Downa [w:] Wieczne dzieci czy dorośli. Problem seksualności osób z niepełnosprawnością intelektualną, J. Graban (red.), Stowarzyszenie Rodzin i Opiekunów Osób z Zespołem Downa „Bardziej kochani”, Warszawa.
Pilch T., Bauman T. (2001), Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe, Wydawnictwo akademickie Żak, Warszawa.
Standardy edukacji seksualnej w Europie (2012), tłum. M. Sikorska-Janoszyńska, B. Balińska, E. Pieszczyk, A. Wiewióra, Wydawnictwo Czelej Sp. z o.o., Lublin.
