(Nie)widzialna sieć wsparcia – wzajemna pomoc, współdziałanie i współpraca wśród rodziców dzieci w spektrum autyzmu

Abstrakt

Artykuł porusza zagadnienie nieformalnych sieci wsparcia, współdziałania i współpracy tworzonych przez rodziców dzieci w spektrum autyzmu. W obliczu rosnącej liczby diagnoz autyzmu i związanych z tym obciążeń psychicznych, społecznych i organizacyjnych, rodzice często doświadczają wysokiego poziomu stresu, osamotnienia i wypalenia. W odpowiedzi na te trudności tworzą spontaniczne sieci wzajemnej pomocy, oparte na relacjach równorzędnych, solidarności i dzieleniu się zasobami. Artykuł omawia dwa główne ujęcia teoretyczne tego zjawiska: koncepcję grup samopomocy/wzajemnej pomocy oraz teorię kapitału społecznego J.S. Colemana, podkreślając rolę zaufania, wzajemności i wspólnotowości. Wsparcie to może przyjmować formy emocjonalne, informacyjne i praktyczne, a także prowadzić do wspólnej organizacji działań rzeczniczych, edukacyjnych i integracyjnych. W artykule opisano najważniejsze przejawy takich aktywności rodziców, podkreślając ich potencjał w zakresie budowania wspólnoty, przeciwdziałania izolacji oraz wzmacniania podmiotowości. Wskazano na potrzebę dalszych badań empirycznych nad skalą i wpływem tych form samopomocy na jakość życia i dobrostan psychiczny rodziców dzieci w spektrum autyzmu. Zwrócono również uwagę na ich potencjał w uzupełnianiu formalnych systemów wsparcia i przeciwdziałaniu izolacji społecznej rodzin z osobą w spektrum autyzmu.