Siła relacji interpersonalnej a sytuacyjne radzenie sobie u kobiet z uszkodzeniem rdzenia kręgowego
DOI:
https://doi.org/10.4467/25439561.NP.19.028.12271Słowa kluczowe:
siła relacji interpersonalnej, strategie radzenia sobie, kobiety z uszkodzeniem rdzenia kręgowego, niepełnosprawność ruchuAbstrakt
Celem niniejszego artykułu była analiza związku pomiędzy siłą relacji interpersonalnej a strategiami radzenia sobie u kobiet z uszkodzeniem rdzenia kręgowego. Badaniu zostało poddanych 88 kobiet z uszkodzeniem rdzenia kręgowego. Zastosowano następujące narzędzia badawcze: Kwestionariusz COPE (The Coping Orientations to Problems Experienced) autorstwa C.S. Carvera, M.F., Scheiera i J.K. Weintrauba w polskiej adaptacji S. Piątek i K. Wrześniewskiego oraz Kwestionariusza Siły Relacji Interpersonalnej (KSRI) A. Zbieg i A. Słowińskiej. Ustalono istnienie istotnej statystycznie zależności pomiędzy podobieństwem osób w relacji a strategią radzenia sobie w postaci używania alkoholu lub innych środków odurzających u kobiet z uszkodzeniem rdzenia kręgowego.
Downloads
Bibliografia
Amsters D., Schuurs S., Perhouse K., Power B., Harestad Y., Kendall M., Kuipers P. (2016), Factors which facilitate or impede interpersonal interactions and relationships after spinal cord injury: a scoping review with suggestions for rehabilitation, Rehabilitation Research and Practice, 1, 1–13.
Bednarczyk A., Kowalska B., Król A., Matlak M., Migalska A., Slany K., Warat M. (2015), Genderowy wymiar niepełnosprawności. Raport z badań jakościowych, Wydawnictwo Akademii Górniczo-Hutniczej, Kraków.
Byra S. (2011), Poczucie własnej skuteczności w kontekście radzenia sobie w sytuacjach trudnych kobiet i mężczyzn z nabytą niepełnosprawnością ruchową, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 17(3), 127–134.
Byra S. (2012), Przystosowanie do życia z niepełnosprawnością ruchową i chorobą przewlekłą. Struktura i uwarunkowania, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Byra S. (2017), Pozytywne zmiany potraumatyczne w percepcji kobiet z nabytą niepełnosprawnością ruchową, Roczniki Pedagogiczne, t. 9, 45(3), 19–41.
Chan R.C.K. (2000), How does spinal cord injury affect marital relationship? A story from both sides of the couple, Disability and Rehabilitation, 22(17), 764–775.
Chun S., Lee Y. (2008), The experience of posttraumatic growth for people with spinal cord injury, Qualitative Health Research, 18(7), 877–890.
Crisp R. (2002), Gender differences in the perceptions of psychosocial experiences reported by persons with disabilities, Australian Occupational Therapy Journal, 49(2), 188–199.
DeSanto-Madeya S. (2006), The meaning of living with spinal cord injury 5 to 10 years after the injury, Western Journal of Nursing Research, 28(3), 265–293.
Dunn D.S., Brody C. (2008), Defining a good life following acquired physical disability, Rehabilitation Psychology, 53(4), 413–425.
Gilad D., Lavee Y. (2010), Couple support schemata in couples with and without spinal cord injury, Rehabilitation Counseling Bulletin, 53(2), 106–116.
Granovetter M.S. (1983), The strength of weak ties: A network theory revisited, Sociological Theory, 1, 201–233.
Heszen I. (2015), Psychologia stresu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Howland C.A., Rintala D.H. (2001), Dating behaviors of women with physical disabilities, Sexuality and Disability, 1, 41–70.
Hwang K., Johnston M., Smith J.K. (2007), Romantic attachment in individuals with physical disabilities, Rehabilitation Psychology, 52(2), 184–195.
Janocha W., Zielińska-Król K. (2015), Kobiecość a niepełnosprawność, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin.
Kreuter M. (2000), Spinal cord injury and partner relationships, Spinal Cord, 38, 2–6.
Lazarus R.S. (2006), Emotions and interpersonal relationships: toward a person-centered conceptualization of emotion and coping, Journal of Personality, 74(1), 9–46.
Lazarus R.S., Folkman S. (1984), Stress, appraisal and coping, Springer Publishing Company, New York.
Livneh H., Martz E. (2014), Coping strategies and resources as predictors of psychosocial adaptation among people with spinal cord injury, Rehabilitation Psychology, 59(3), 329–339.
Livneh H., Wilson L.M. (2003), Coping strategies and resources as predictors and mediators of disability-related variables and psychosocial adaptation, Rehabilitation Counseling Bulletin, 46(4), 194–208.
Łosiak W. (2006), Natura stresu. Spojrzenie z perspektywy ewolucyjnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Marszałek L. (2006), Niepełnosprawność, kobiecość, rodzina, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa.
Mitra M., Long-Bellil L.M., Iezzoni L.I., Smeltzer S.C., Smith L.D. (2016), Pregnancy among women with physical disabilities: Unmet needs and recommendation on navigating pregnancy, Disability and Health Journal, 9(3), 457–463.
Nosek M.A., Hughes R.B. (2003), Psychosocial issues of women with physical disabilities: the continuing gender debate, Rehabilitation Counseling Bulletin, 46(4), 224–233.
Nowak A. (2012), Zagrożenie wykluczeniem społecznym kobiet niepełnosprawnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Pearlin L.I., Bierman A. (2013), Current issues and future directions in research into the stress process [w:] C.S. Aneschensel, J.C. Phelan, A. Bierman (red.), Handbooks of sociology and social research, Dordrecht, Springer Publishing Company, 325–340.
Rintala D.H., Hart K.A., Fuhrer M.J. (1996), Perceived stress in individuals with spinal cord injury [w:] D.M. Krotoski, M.A. Nosek, M.A. Turk (red.), Women with disability: Achieving maintain health and well-being, Baltimore, Brookes, 223–242.
Robinson-Whelen S., Taylor H.B., Hughes R., Nosek M.A. (2014), Depression and depression treatment in women with spinal cord injury, Topics in Spinal Cord Injury Rehabilitation, 20(1), 23–31.
Roob C., Small B., Haley W.E. (2008), Gender differences in coping with functional disability in older married couples: The role of personality and social resources, Aging & Mental Health, 12(4), 423–433.
Taniguchi H. (2018), Individual differences in the effects of interpersonal stress coping, Japanese Journal of Personality, 27(2), 159–163.
Tough H., Siegrist J., Fekete Ch. (2017), Social relationships, mental health and wellbeing in physical disability: a systematic review, BMC Public Health, 17(1), 414.
Wałachowska M. (2017), Wizerunek społeczny macierzyństwa kobiet z niepełnosprawnością, Forum Pedagogiczne, 1, 197–210.
Wojciszke B. (2000), Człowiek w relacji z innymi [w:] J. Strelau (red.), Psychologia Podręcznik Akademicki. Jednostka w społeczeństwie i elementy psychologii stosowanej, t. 3, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk, 27–45.
Wołowicz-Ruszkowska A. (2013), Zanikanie? Trajektorie tożsamości kobiet z niepełnosprawności ą, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa.
Wrześniewski K. (1996), Pomiar radzenia sobie ze stresem- wybrane zagadnienia, Promocja Zdrowia. Nauki Społeczne i Medycyna, 8/9, 34–46.
Wrześniewski K. (2004), Interakcyjny model radzenia sobie ze stresem po zawale serca [w:] K. Wrześniewski, D. Włodarczyk (red.), Choroba niedokrwienna serca, Gdańsk, 69–81.
Zawiślak A. (2018), Bariery w randkowaniu kobiet z niepełnosprawnością, Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej, 20, 181–198.
Zbieg A., Słowińska A., Żak B. (2015), Siła relacji interpersonalnej- wstępna weryfikacja koncepcji i metody pomiarowej, Psychologia Społeczna, 3(34), 335–351.