Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweAsystentura funkcjonalna tłumaczy-przewodników a jakość życia osób głuchoniewidomych - komunikat z badań
DOI:
https://doi.org/10.4467/25439561.NP.19.031.12274Słowa kluczowe:
niepełnosprawność, głuchoniewidomi, asystentura funkcjonalna, tłumacz-przewodnik, jakość życiaAbstrakt
W artykule została przedstawiona funkcjonalna specyfika jednoczesnej niepełnosprawności wzroku i słuchu. Uszkodzenie dwóch kluczowych dla funkcjonowania zmysłów powoduje trudności we wszystkich sferach życia człowieka i jest barierą w realizacji jego potrzeb. Możliwością przezwyciężenia tej trudnej sytuacji jest upowszechnienie dostępu do usług tłumaczy-prze-wodników. Wyniki przeprowadzonych badań potwierdzają, że usługi asystenckie pozytywnie oddziałują na poziom funkcjonowania głuchoniewidomych, dzięki czemu jakość ich życia ulega poprawie. Celem poznawczym artykułu jest opis asystentury tłumaczy-przewodników oraz prezentacja wyników badań w zakresie oddziaływania tego rodzaju wsparcia na jakość życia głuchoniewidomych. Konkluzje mają także wymiar praktyczny, jakim jest podkreślenie znaczenia asystentury tłumaczy-przewodników dla funkcjonowania osób głuchoniewidomych oraz wskazanie na istotność uwzględnienia tej formy wsparcia w politykach społecznych dotyczących niepełnosprawności.
Downloads
Bibliografia
Badanie potrzeb osób niepełnosprawnych. Raport końcowy, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, 18 maja 2017 r.
Bartosiewicz-Niziołek M. (2012), Wsparcie osób głuchoniewidomych na rynku pracy – podręcznik dobrych praktyk, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Warszawa.
Benisz-Stępień M. (2009), Punkt porozumienia, czyli o komunikowaniu się z osobą głuchoniewidomą [w:] M. Białek (red.), Małymi krokami do wielkich celów. W świecie osób głuchoniewidomych, Towarzystwo Pomocy Głuchoniewidomym, Warszawa.
Czapiński J. (2011), Miękkie kapitały a dobrobyt materialny: wyzwania dla Polski [w:] J. Czarnota-Bojarska, I. Zinserling (red.),W kręgu psychologii społecznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Czapiński J. (2015), Jakość życia w Polsce –wygrani i przegrani. Diagnoza Społeczna 2015, Warunki i Jakość Życia Polaków – Raport, Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa.
Głuchoniewidomi w Polsce 2016, Raport Towarzystwa Pomocy Głuchoniewidomym.
Kasprzak T. (2019), Problematyka głuchoślepoty w przestrzeni współczesnej pedagogiki specjalnej w Polsce i Republice Czeskiej [w:] Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej, nr 33, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Kozłowski G. (2011), Głuchoślepota problemem społecznym [w:] Osoby głuchoniewidome i praca. Szansa na nową jakość życia, Towarzystwo Pomocy Głuchoniewidomym, Warszawa.
Kozłowski G. (2012), Głuchoślepota – głos praktyka i osoby doświadczonej niepełnosprawnością [w:] Niepełnosprawność Półrocznik Naukowy: Tyflopedagogiczne konteksty edukacji i rehabilitacji, nr 7, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Kozłowski G. (2011), Zacznijmy od tego, że… [w:] Osoby głuchoniewidome i praca. Szansa na nową jakość życia, Towarzystwo Pomocy Głuchoniewidomym, Warszawa.
Kozłowski G., Książek M. (2017), Kim jest osoba głuchoniewidoma – sposoby definiowania w Polsce [w:] E. Domagała-Zyśk, M. Książek, G. Wiącek (red.), Świat osób głuchoniewidomych. Wyzwania współczesności, Wydawnictwo Episteme, Lublin.
Kozłowski G., Książek M. (2016), Zmiana środowiska społecznego oraz nowe technologie szansą na normalizację życia osoby głuchoniewidomej. Doświadczenia własne [w:] Niepełnosprawność. Dyskursy Pedagogiki Specjalnej, nr 21, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Kubarewicz A. (2012), Tłumacz – przewodnik jako forma pracy asystenta osobistego osoby głuchoniewidomej [w:] Niepełnosprawność Półrocznik Naukowy: Tyflopedagogiczne konteksty edukacji i rehabilitacji, nr 7, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
McChesney R. (2000), Przedmowa [w:] N. Chomsky, Zysk ponad ludzi: neoliberalizm a ład globalny, przekł. M. Zuber, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław.
Polski Związek Niewidomych, Zarząd Główny (1991), Głuchoniewidomi w Polsce. The Deaf-Blind in Poland, Ulotka. Maszynopis, Warszawa.
Standardy Szkoleń Tłumaczy–Przewodników Osób Głuchoniewidomych, wersja 0.8, Towarzystwo Pomocy Głuchoniewidomym, materiał niepublikowany.
Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011roku o języku migowym i innych środkach komunikowania się, tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r., poz. 1824 z późn. zm.
Wołowicka L., Jaracz K. (2001), Polska wersja WHOQOL – WHQOOL100 i WHOQOL Bref [w:] Wołowicka L. (red.), Jakość życia w naukach medycznych, Akademia Medyczna, Poznań.
Wyciągi z rejestrów tłumaczy polskiego języka migowego, systemu językowo-migowego i sposobu komunikowania się osób głuchoniewidomych, województw: wielkopolskiego, pomorskiego, opolskiego, zachodniopomorskiego, warmińsko-mazurskiego, podlaskiego, mazowieckiego, kujawsko-pomorskiego, lubuskiego, dolnośląskiego, łódzkiego, świętokrzyskiego, śląskiego, lubelskiego, podkarpackiego i małopolskiego [dostęp: 16.07.2019].
Zaorska M. (2017), Stan równoczesnego nie(do)słyszenia i nie(do)widzenia jako niepełnosprawność złożona, sprzężona, wielozakresowa, wieloraka, współobecna i wieloobjawowa [w:] E. Domagała-Zyśk, M. Książek, G. Wiącek (red.), Świat osób głuchoniewidomych. Wyzwania współczesności, Wydawnictwo Episteme, Lublin.
Zaorska M. (2014), Problemy życiowe młodych osób dorosłych głuchoniewidomych o niskim poziomie funkcjonowania w perspektywie rzeczywistości, oczekiwań, deklaracji pomocowych [w:] Problemy Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych, t. 19, nr 2, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Cieszyn.
Zaorska M. (2009), Osoba głuchoniewidoma w Polsce – istota niepełnosprawności, specyfika funkcjonowania, specjalna pomoc, edukacja, rehabilitacja, wsparcie społeczne, Fundacja Wspólna Droga, Warszawa.
