Invisible femininity women with intellectual disability: phenomenographic reconstruction teachers’ narratives
Keywords:
femininity, intellectual disability, feminist disability studies, narratives, phenomenographyAbstract
The article presents selected results of research project aimed to knowing the studied teachers’ narratives on femininity, sexuality and adulthood of women with intellectual disability, who are perceived as a group experienced by intersectional discrimination as an effect of crossing over the gender and disability categories. Crossing over the categories is also reinforced by cultural context of intellectual disability social perception which is usually connected with negative meanings and values. The main goal of the research based on phenomenological framework and qualitative methodology was to reconstruct the social and cultural aspects of the subjective narratives created by specialists (teachers) on women with intellectual disability. The empirical data was gathered using phenomenographic method and open, in-depth interviews. The analysis and interpretation of three narratives have made possible to reconstruct the meanings and, in result, to emerge the basic semantic fields, one of which called „invisible femininity” is presented in the article.
Downloads
References
Adamiak M. (2017), Konsterująca realność. Problem związany z pojęciami kobiecości w kontekście odwołania do doświadczenia, Ethos 30, 1: 123–139.
Angrosino M. (2012), Badania etnograficzne i obserwacyjne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Barker C. (2005), Studia kulturowe – teoria i praktyka, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Butler, J. (2008), Uwikłani w płeć. Feminizm i polityka tożsamości, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
Chodkowska M (1993), Kobieta niepełnosprawna. Socjopedagogiczne problemy postaw, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
Creswell J.W. (2013), Projektowanie badań naukowych. Metody jakościowe, ilościowe i mieszane, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Ćwirynkało K. (2018), Kobiecość z perspektywy kobiet z niepełnosprawnością intelektualną, Niepełnosprawność – Dyskursy Pedagogiki Specjalnej, 32: 293–303.
Gibbs G. (2015), Analizowanie danych jakościowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Grütz M. (2007), Trzy historie o miłości rehabilitujące. Partnerstwo, małżeństwo i rodzicielstwo w życiu niepełnosprawnych intelektualnie mieszkańców domu pomocy społecznej [w:] Osoba z niepełnosprawności w systemie rehabilitacji, edukacji i wsparcia społecznego, red. Cz. Kosakowski, A. Krause, A. Żyta, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn.
Imielski W., Witkowska M. (2018), Społeczna percepcja kobiety z niepełnosprawnością - w poszukiwaniu kobiecej tożsamości, Ogrody Nauk i Sztuki, 8: 285–294.
Jurgiel-Aleksander A. (2016), Fenomenografia i jej poznawcze konsekwencje w świetle projektu na temat doświadczeń edukacyjnych dorosłych. Refleksja badacza, Rocznik Andragogiczny, 23: 267–282.
Kasprzak T. (2019), Feministyczne studia nad niepełnosprawnością wobec postaw dyskryminujących kobiet z niepełnosprawnością, Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej, 24: 133–147.
Kopciewicz L. (2009), Fenomenografia jako metoda badań kultury w jej codziennym wymiarze, Pedagogika Kultury, 5: 105–116.
Kopciewicz L. (2005), Kobiecość, męskość i przemoc symboliczna. Polsko-francuskie studium porównawcze, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Kumaniecka-Wiśniewska A. (2006), Kim jestem? Tożsamość kobiet upośledzonych umysłowo, Żak, Warszawa.
Kvale S. (2021), Prowadzenie wywiadów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Maciejewska-Mroczek E., Radkowska-Walkowicz M. Reimann M. (2019), Zespół Turnera. Głosy i doświadczenia, Oficyna Naukowa, Warszawa.
Marszałek L. (2008), Kulturowe uwarunkowania roli kobiety we współczesnym społeczeństwie, Seminare. Poszukiwania Naukowe, 25: 267–279.
Melosik Z. (2010), Tożsamość, ciało i władza w kulturze instant, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Mroz J. (2013), Fenomenografia jako metoda badania treści świadomościowych, Pedagogika Szkoły Wyższej, 1: 33–43.
Nowak-Lipińska K. (2002), Kobiecość, męskość w narracji osób niepełnosprawnych [w:] Pedagogika specjalna szansą na realizację potrzeb osób niepełnosprawnych, red. W. Dykcik, Cz. Kosakowski, J. Kuczyñska-Kwapisz, APS, UWM, UAM, Olsztyn–Poznań–Warszawa.
Ploch L., Żuraw H. (2019), Styl życia kobiet z niepełnosprawnością intelektualną, PWN, Siedlce.
Rzeźnicka-Krupa J. (2019, Społeczne ontologie niepełnosprawności, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Solnit R. (2017), Mężczyźni objaśniają mi świat, Karakter, Kraków.
Szarota M. (2019), Niepełnosprawność, aktywizm i feminizm, czyli (feministyczne) studia o niepełnosprawności w pigułce [w:] Zespół Turnera: głosy i doświadczenia, red. E. Maciejewska-Mroczek, M.Radkowska-Walkowicz, M. Reimann, Oficyna Naukowa, Warszawa, 198–221.
Wołowicz-Ruszkowska A. (2013), Zanikanie? Trajektorie życia kobiet z niepełnosprawnością, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa.
Wołowicz A. (2021), Paradygmat zignorowany. Macierzyństwo kobiet z niepełnosprawnością intelektualną, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Wysocka A. (2020), Kobiecość kreowana. Społeczne standardy atrakcyjności z perspektywy kobiet z niepełnosprawnością intelektualną, Przegląd Pedagogiczny, 2: 316–329.
Publikacje internetowe
Kociejko M., Maksimum nadzoru, minimum wsparcia. Tak łamie się prawa reprodukcyjne kobiet z niepełnosprawnościami, https://oko.press/maksimum-nadzoru-minimum-wsparcia-taklamie-sie-prawa-reprodukcyjne-kobiet-zniepelnosprawnosciami (dostęp: 9.04.2021).