Posthumanizm. Niepełnosprawność
Słowa kluczowe:
posthumanizm, niepełnosprawnośćAbstrakt
Artykuł prezentuje podstawowe założenia rozwijającej się od lat 80. XX w. interdyscyplinarnej perspektywy, przewartościowującej tradycję humanistyczną i podejmującej próby ujęcia jej w ramy doświadczenia współczesności. Współczesny posthumanizm nie stanowi jakiegoś jednego prądu naukowego, obecnie możemy mówić o wielu posthumanizmach, które ulegają rozlicznym modyfikacjom. Najczęściej wyróżnia dwa główne nurty zajmujące się m.in. analizami niepełnosprawności. Pierwszy posthumanizm analityczny – związany jest z badaniami nad nauką i technologią, drugi posthumanizm krytyczny – wywodzący się z tradycji antyhumanistycznych filozofii podmiotowości.
Downloads
Bibliografia
Agamben G. (2008), Homo sacer, tłum. M. Salwa, Prószyński i S-ka, Warszawa.
Arendt H. (2000), Kondycja ludzka, tłum. A. Łagodzka, Fundacja Altheia, Warszawa.
Bakke M. (2012), Bio-transfiguracje, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Bednarek J. (2014), Nowa kartografka współczesności [w:] R. Braidotti, Po człowieku, tłum. J. Bednarek, A. Kowalczyk, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 11–45.
Bednarek J. (2014), Emancypacyjna obietnica posthumanizmu, „Praktyka Teoretyczna”, nr 4(14), s. 171–177.
Braidotti R. (2014), Po człowieku, tłum. J. Bednarek, A. Kowalczyk, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Cesaire A. (1955), Discurs sur le colonialisme, Presence Africaine, Paris.
Derrida J. (1992), Kres człowieka, [w:] J. Derrida. Pismo filozofii, tłum. B. Banasiak, Inter esse, Kraków.
Derrida J. (2002), The Animal that Therefore I Am, tłum. D. Wills, „Critical Inquiry”, vol. 28(2), s. 369–418.
Derrida J. (2002), Kres człowieka, tłum. A. Dziadek, J. Margański, P. Pieniążek, Wydawnictwo KR, Warszawa.
Deluze G., Guattari F. (1972), L’Anti-Oedipe. Capitalisme et shizophrenie, Editions de Minut, Paris.
Deleuze G. (1997), Różnica i powtórzenie, tłum. B. Banasiak, K. Matuszewski, Wydawnictwo KR, Warszawa.
Deleuze G., Guattari F. (2000), Co to jest filozofia?, tłum. P. Pieniążek, Słowo/Obraz/Terytoria, Gdańsk.
Fanon F. (1985), Wyklęty lud ziemi, tłum. H. Tygielska, PIW, Warszawa.
Foucault M. (2006), Słowa i rzeczy. tłum. T. Komendant, Słowo/Obraz/Terytoria, Gdańsk.
Foucault M. (2011), Narodziny biopolityki, tłum. M. Herer, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Goodley D., Runswick-Cole K. (2016), Becoming dishuman: thinking about the human through dis/ability, „Discourse: Studies in the Cultural Politics of Education”, vol. 37(1), s. 1–15.
Grosz E. (2005), Time Travels. Feminism, Nature, Power, Duke University Press, Durham, London.
Haraway D. (1997), Modest_Witness@Second_Millenium.FemaleMan©_ Meets_OncoMouse™, New York–London, s. 192–197.
Haraway D. ( 2004), Nasze ciała, nasze życie, tłum. J. Puzewicz-Barska, E. Tomaszewicz, Wydawnictwo Gdańskie, Gdańsk.
Haraway D. (2004), The Promises of Monsters. A Regenerative Politics for Inappropriate/d Others, The Harawey Reader, Routledge.
Harawey D. (2009), Wiedze usytuowane i przywilej częściowej/ograniczonej perspektywy, tłum. A. Czarnacka, Biblioteka Online Think Tanku Feministycznego, http://www.ekologiasztuka.pl/pdf/haraway1988.pdf [dostęp: 07.07.2018].
Heidegger M. (1977), List o «humanizmie», tłum. J. Tischner [w:] red. K. Michalski, Budować, mieszkać, myśleć. Eseje wybrane, PIW, Warszawa.
Irigaray L. (2010), Ta płeć (jedną) płcią niebędący, tum. S. Królak, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Jonak Ł. (2011), Science fiction i ten drugi posthumanizm, „Kultura Liberalna”, vol. 135(32), https://kulturaliberalna.pl/2011/08/09/marody-jonak-bucholc-dukaj-postep-obcosc-iwygasajace-czlowieczenstwo-fantastycznie/#2 [dostęp: 07.07.2018].
Kaszowska-Wander K. (2007), De (post) homine, „Terminus”, z. 1(16), s. 6–7.
Kowalczyk A. (2010), Wspólnota poszerzona – spotkania ludzkich i pozaludzkich aktorów, „Praktyka Teoretyczna”, vol. 1(1), s. 94–115.
Krause A. (2004), Człowiek niepełnosprawny wobec przeobrażeń społecznych, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Kristeva J. ( 2007), Potęga obrzydzenia, tłum. M. Falski, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Kruszelnicki M. (2008), Po humanizmie. Miraże podmiotowości (Wprowadzenie do dyskusji), „Forum oświatowe. Numer specjalny”, s. 15–23, https://opub.dsw.edu.pl/bitstream/11479/84/1/Po_humanizmie_Miraze_podmiotowosci_Wprowadzenie_do_dyskusji%281%29.pdf [dostęp: 08.08. 2018].
Latour B. ( 2011), Nigdy nie byliśmy nowocześni, tłum. M. Gdula, Oficyna Naukowa, Warszawa.
Latour B. (2013), Nadzieja Pandory, tłum. K. Abriszewski, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń.
Lyotard J-F. (1997), Kondycja ponowoczesna, tłum. M. Kowalska, J. Migasiński, Fundacja Aletheia, Warszawa.
Mąkowska J. (2015), Korpor(e)alna materialność i nomadyczna podmiotowość według Rosi Braidotti [w:] Z. Łodyga, J. Włodarczyk, Po humanizmie. Od technokrytyki do Animals Studiem, Wydawnictwo Naukowe Katedra, Gdańsk, s. 138–155.
Richard R.D. (2000), Animal Revolution. Changing Attitudes Toward Speciesism, Berg Publishers, Oxford.
Simon B. (2003), Introduction: Toward a Critique of Posthuman Futures, „Cultural Critique”, no. 53, s. 1–9.
Scott J. (2018), Producing and Consuming the Posthuman Body in Superhero Narratives, https://nthmind.wordpress.com/posthumanism-and-superheroes-notes-from-phd-land/producing-and-consuming-the-posthuman-body-in-superhero-narratives/ [dostęp: 08.08.2018].
Szkudlarek T. (2008), Dyskursywna konstrukcja podmiotowości („Puste znaczące” a pedagogika kultury), „Forum Oświatowe”, no. 20, s. 125–139.
World Transhumanist Association, http://humanityplus.org/Philosophy/Transhumanistdeclaration/ [dostęp: 22.01.2015].
žižek S., Butler J., Laclau E. ( 2014), Przygodność, hegemonia, uniwersalność, tłum. J. Kutyła, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.