Uniwersyteckie Czasopisma NaukoweSpołeczne podstawy poznania i rozwoju – konstruktywizm społeczno-kulturowy Lwa S. Wygotskiego. Nowe odczytania, rekonstrukcje, tropy epistemologiczno-metodologiczne
DOI:
https://doi.org/10.26881/pwe.2020.51.02Abstrakt
The original concept, theory-method of Lev S. Vygotsky, the innovative nature of his views allows to adopt new theoretical and methodological tools to describe the process of development and learning of a child, reconstruct what is happening in the classroom and in the students’ minds. For many years the interest in Vygotsky’s concept has been experiencing a renaissance all over the world, also in Poland. The cognitively sophisticated concept has original terminology. Unfortunately, in the discourses, frequent borrowings and loose usage of terms have been observed, as well as the reproduction of Vygotsky’s words without discovering the meaning or giving them a deeper meaning. As a consequence, this brings the risk of distortion of the idea and the apparent change of school culture, its opening to a new quality (socio-cultural constructivism). In this article I share my reflection on: research and Research and Development (R&D) activities based on the theory-method of L.S. Vygotsky, applying his ideas to pedagogical research, and educational implications for changing everyday teaching practice.
Downloads
Bibliografia
Brown A.I., Ferrara R.A. (1994), Poznawanie stref najbliższego rozwoju. W: A. Brzezińska, G. Lutomski (red.), Dziecko w świecie ludzi i przedmiotów. Poznań, Zysk i S-ka.
Bruner J.S. (2006), Kultura edukacji. Kraków, Universitas.
Brzezińska A. (2000), Społeczna psychologia rozwoju. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Davydov V.V. (1996), The theory of development al teaching. Moskwa, Intor.
Dylak S. (2000), Konstruktywizm jako obiecująca perspektywa kształcenia nauczycieli. W: H. Kwiatkowska, T. Lewowicki, S. Dylak (red.), Współczesność a kształcenie nauczycieli. Warszawa, WSP ZNP.
Elkonin D.B. (1989), Izbrannyje psichołogiczeskije trudy. W: W.W. Dawidow, W.P. Zinczenko (red.), Trudy djejstwiitielnych czlenow i czlenow – korrespondientow Akademii piedagoiczeskich nauk SSSR. Moskwa.
Filipiak E. (2011), Słownik pojęć kluczowych. Z Wygotskim i Brunerem w tle. Bydgoszcz, Wydawnictwo UKW.
Filipiak E. (2012), Rozwijanie zdolności uczenia się. Z Wygotskim i Brunerem w tle. Sopot, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Filipiak E. (2015), Budowanie rusztowania dla myślenia i uczenia się dzieci w perspektywie społeczno-kulturowej teorii Lwa S. Wygotskiego. W: E. Filipiak (red.), Nauczanie rozwijające we wczesnej edukacji według Lwa S. Wygotskiego. Od teorii do zmiany w praktyce. Bydgoszcz: Agencja Reklamowo-Wydawnicza ArtStudio.
Filipiak E. (red.) (2015), Nauczanie rozwijające według Lwa S. Wygotskiego we wczesnej edukacji dziecka. Od teorii do zmiany w praktyce. Bydgoszcz, Agencja Reklamowo-Wydawnicza ArtStudio.
Filipiak E. (2018а), Badanie potencjału możliwości uczenia się dzieci – eksperyment nauczający. „Problemy Wczesnej Edukacji”, 3.
Filipiak E. (2018b), Cultural-historical theory by Lev S. Vygotsky: strategies of studies on children’s learning and development. From theory to change in practice. „Forum Oświatowe”, 30(60).
Filipiak E. (2020), Connaitre les croyances des enseignants pour changerleur comprehension de ce qui se passe en classe. L’exemple du Laboratoire de channgement educatif en Pologne. W: A. Bouvier, M.-J. Sanselme (eds.), Croyances et pratiques professionnelles des enseignants. Sevres, France Education International.
Filipiak E., Lemańska E. (red.) (2015), Model nauczania rozwijającego we wczesnej edukacji według Lwa S. Wygotskiego. Gotowość studentów i nauczycieli. Możliwości aplikacji. Raport tematyczny z realizacji projektu. Bydgoszcz, Akademickie Centrum Kreatywności, ArtStudio.
Giest H. (2001), Instruction and Learning in Elementary School. W: M. Hedegaard (ed.), Learning in Classrooms: A Cultural – Historical Approach. Aarhus, Aarhus University Press.
Giest H., Lompscher J. (2003), Formation of Learning Activity and Theoretical Thinking in Science Teaching. W: V. Ageev, B. Gindis, A. Kozulin, S. Miller (eds.), Vygotsky’s Theory and Culture of Education. New York, Cambridge University Press.
Gołębniak B.D. (2005), Konstruktywizm – moda, „nowa religia” czy tylko/aż interesująca perspektywa poznawcza i dydaktyczna? „Problemy Wczesnej Edukacji”, 1(1).
Hedegaard M., Fleer M. (2013), Play, Learning, and Children’s Development. Everyday Life in Families and Transition to School. Cambridge, Cambridge University Press.
Ivić I. (2000), Lew Siemionowicz Wygotski. W: Cz. Kupisiewicz (red.), Myśliciele o wychowaniu. Przekład z ang., fr. D. Karbowska i in. T. 2. Warszawa, Graf-Punkt.
Karpov Y.V. (2014), Vygotsky for Educators. Cambridge, Cambridge University Press.
Klus-Stańska D. (2008), Mitologia transmisji wiedzy, czyli o konieczności szukania alternatyw dla szkoły, która amputuje rozum. „Problemy Wczesnej Edukacji”, 2(8).
Klus-Stańska D. (2018), Paradygmaty dydaktyki. Myśleć teorią o praktyce. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Rogoff B. (2003), The Cultural Nature of Human Development. New York, Oxford University Press.
Schaffer H.R. (2005), Psychologia dziecka. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Shotter J. (1994), Psychologia Wygotskiego: wspólna aktywność w strefie rozwoju. W: A. Brzezińska, G. Lutomski (red.), Dziecko w świecie ludzi i przedmiotów. Poznań, Zysk i S-ka.
Smykowski B. (2000a), Podejście rozwojowe do badania form zachowań. W: A.I. Brzezińska (red.), Z Wygotskim w tle. Toruń, Wydawnictwo Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika. Nieobecne dyskursy, cz. 6.
Smykowski B. (2000b), Prymitywizm a wyższe formy zachowań. W: A.I. Brzezińska (red.), Z Wygotskim w tle. Toruń, Wydawnictwo Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika. Nieobecne dyskursy, cz. 6.
Smykowski B. (2017), Eksperymentalna metoda podwójnej stymulacji w diagnozowaniu gotowości dzieci do uczenia się pod kierunkiem. „Psychologia Wychowawcza”, 53(11).
Stemplewska-Żakowicz K. (1996), Osobiste doświadczenie a przekaz społeczny. O dwóch czynnikach rozwoju społecznego. Wrocław, Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej.
Wood D. (1995), Społeczne interakcje jako tutoring. W: A. Brzezińska, G. Lutomski, B. Smykowski (red.), Dziecko wśród rówieśników i dorosłych. Poznań, Zysk i S-ka.
Wood D. (2006), Jak dzieci uczą się i myślą. Społeczne konteksty rozwoju. Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Wygotski L.S. (1971), Wybrane prace psychologiczne. Warszawa, PWN.
Wygotski L.S. (1989), Myślenie i mowa. Tłum. E. Flesznerowa, J. Fleszner. Warszawa, PWN.
Wygotski L.S. (2002), Wybrane prace psychologiczne. T. 2: Dzieciństwo i dorastanie. A. Brzezińska, M. Marchow (red.). Poznań, Zysk i S-ka.
Zamorska B., Krzychała S. (2012), Zamknięte i otwarte zmiany kultury szkoły. W: B.D. Gołębniak, H. Kwiatkowska (red.), Nauczyciele. Programowe (nie)przygotowanie. Wrocław, Wydawnictwo Naukowe DSW.
Zuckerman G. (2003), The Learning Activity in the First Years of Schooling: The Developmental Path Toward Reflection. W: V. Ageev, B. Gindis, A. Kozulin, S. Miller (eds.), Vygotsky’s Theory and Culture of Education. Cambridge, Cambridge University Press.
Zuckerman G., Vengier A.L. (2015), Development of Learning Self-dependence. Moscow, Авторский Клуб.
Zwiernik J. (2015), Podejścia badawcze w poznawaniu wiedzy dziecka. „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja”, 18(69).
